Utrecht

Utrecht (entzunⓘ) Herbehereetako erdi-mendebaldean dagoen hiria da, herrialdeko laugarren hiririk populatuena dena. Halaber, Utrecht probintziako hiriburua da.

Utrecht
Utrecht
Herbehereetako udalerria
Administrazioa
Estatu burujabe Herbehereetako Erresuma
Herrialdea Herbehereak
Probintzia Utrecht
AlkateaSharon Dijksma
Izen ofizialaUtrecht
Jatorrizko izenaUtrecht
Posta kodea3450–3455, 3546 eta 3500–3585
HerriburuaUtrecht (en) Itzuli
Geografia
Koordenatuak52°05′27″N 5°07′18″E
Map
Azalera99.32 km²
Altuera5 m
MugakideakWoerden, Stichtse Vecht (en) Itzuli, De Bilt, Zeist, Bunnik, Houten, Nieuwegein, IJsselstein eta Montfoort
Demografia
Biztanleria359.370 (2021eko urtarrilaren 1a)
6.504 (2019)
Dentsitatea3.618,3 bizt/km²
Etxebizitzak172.749
Informazio gehigarria
Telefono aurrizkia030
Ordu eremuaEuropa Erdialdeko Ordua
Hiri senidetuakBrno, Kinshasa eta Juanjuí (en) Itzuli
utrecht.nl eta utrecht.nl…

312.634 biztanle ditu (2011).

Geografia

Oude Rijn ibaiaren eta Amsterdam-Rin ubidearen artean dago.

Banaketa administratiboa

Barrutiak
  1. Binnenstad
  2. Oost
  3. Leidsche Rijn
  4. West
  5. Overvecht
  6. Zuid
  7. Noordoost
  8. Zuidwes
  9. Noordwest
  10. Vleuten-De Meern

Historia

Trajectum izeneko herrigune batean erromatarrek Albiobola gotorlekua eraiki zuten (K.a. 48. urtean), eta gotorleku honen inguruan sortu zen Utrecht hiria.

780. urtean apezpikutegi baten egoitza izan zen. IX. mendean bikingoek su eman zioten, baina oso denbora laburrean berriro eraiki zuten hiria eta elizako gizonen gune garrantzitsu bihurtu zen. Merkataritzak eta industriak ere aurrerapen handia izan zuten; horrek liskarrak sortu zituen apezpikuaren eta burgesen artean.

1528an Herbehereen barnean sartu zen. 1559. urtetik aurrera artzapezpikutegi baten egoitza izan zen hiria. 1577an, espainiarren aurka matxinatu ondoren Orangeko etxearen esku geratu zen. 1579. urtean, Herbehereetako zazpi herrialdeak elkartuta, Utrechteko Batasuna izenpetu zen han.

Klima
    Datu klimatikoak (Utrecht, 1981–2010)    
 Hila   Urt   Ots   Mar   Api   Mai   Eka   Uzt   Abu   Ira   Urr   Aza   Abe   Urtekoa 
Erregistraturiko tenperatura maximoa (°C) 15.1 16.9 21.8 26.9 32.0 33.9 34.9 35.3 30.1 26.5 17.7 15.3 35.3
Batez besteko tenperatura maximoa (°C) 5.6 6.4 10.0 14.0 18.0 20.4 22.8 22.6 19.1 14.6 9.6 6.1 14.1
Batez besteko tenperatura (ºC) 3.1 3.3 6.2 9.2 13.1 15.6 17.9 17.5 14.5 10.7 6.7 3.7 10.1
Batez besteko tenperatura minimoa (°C) 0.3 0.2 2.3 4.1 7.8 10.5 12.8 12.3 9.9 6.9 3.6 1.0 6.0
Erregistraturiko tenperatura minimoa (°C) -18.3 -14.6 -13.9 -6.6 -2.5 0.2 4.0 4.4 -0.7 -5.1 -8.9 -13.4 -18.3
Pilatutako prezipitazioa (mm) 69.6 55.8 66.8 42.3 61.9 65.6 81.1 72.9 78.1 82.8 79.8 75.8 832.5
Prezipitazio egunak (≥ 1 mm) 12 10 11 9 10 10 10 10 11 12 13 12 130
Elur egunak (≥ 1 mm) 6 6 4 2 0 0 0 0 0 0 2 5 25
Eguzki orduak 62.3 85.7 121.6 173.6 207.2 193.9 206.0 187.7 138.3 112.9 63.0 49.3 1601.6
Iturria: [1]

Ekonomia

Industria gune (metalurgia, ehungintza, janari industria, zeramika) garrantzitsua.

Demografia
Biztanleriaren bilakaera (1900 – 2010)
1900 1910 1920 1930 1940 1950 1960 1970 1980 1990 2000 2010
102.086 119.006 138.334 153.208 165.029 193.190 254.186 279.000 236.208 230.676 233.667 307.081

Ondasun nabarmenak

Oso hiri ikusgarria da; alderik alde ubidez igaroa da. Monumentuen artean aipagarriak dira: katedral gotikoa (XIII-XVI. mendeetakoa), erromatarren garaiko San Pedro eliza, museoak eta liburutegiak. Unibertsitatea du.

Irudi galeria
  • Utrecht 1652an (Willem Blaeuren mapa)
    Utrecht 1652an (Willem Blaeuren mapa)
  • Dom dorrea
    Dom dorrea
  • Oudegracht ubidea Dom dorretik
    Oudegracht ubidea Dom dorretik
  • Unibertsitatearen ikuspegia
    Unibertsitatearen ikuspegia

Pertsonaia ezagunak

Erreferentziak
  1. http://www.klimaatatlas.nl/tabel/stationsdata/klimtab_8110_260.pdf KMNI

Ikus, gainera
  • Herbehereetako hirien zerrenda

Kanpo estekak
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.