Ulsterko eskoziera

Ulsterko eskoziera (hizkuntza hartan, Ulster Scots, Ullans, Hiberno-Scots edo Scotch-Irish) eskoziera hizkuntza zaharretik datorren hizkuntza da. Gaur egun Ulster probintzian hitz egiten da, Ipar Irlandan eta Irlandako Errepublikan. Lehenengoan, Antrim, Down eta Derryn mintzatzen da, eta Errepublikako lurraldeari dagokionez, Donegalgo konderrian.

Ulsterko eskoziera
2011ko Ipar Irlandako erroldaren datuak hartu ezkero Ulsterko eskozieraz mintzatzeko gai diren biztanleen arabera koloreztatutako mapa, urdin ilunez Ulsterko eskozieraz gehien mintzatzen diren lurraldeak adierazita daude.
Datu orokorrak
Lurralde eremua Irlanda
 Ipar Irlanda
Hiztunak10.000[1] eta 100.000[2] bitartean.
RankingaEz 100 mintzatuenen artean
Ofizialtasuna"Hizkuntza tradizionala" da 1999ko Ipar eta Hego Irlandaren arteko Kooperazio Hitzarmenaren arabera.
Eskualdea Ulster
AraugileaEz du[3]
Hizkuntza sailkapena
giza hizkuntza
indoeuropar hizkuntzak
germaniar hizkuntzak
mendebaldeko germaniar hizkuntzak
anglo-frisiar hizkuntzak
angliar hizkuntzak
eskoziera
Informazio filologikoa
Hizkuntza-tipologiahizkuntza azentuala
Hizkuntza kodeak
Glottologulst1239
Linguist Listsco-uls
IETFsco-ulster
Ipar Irlandako kartel bat, ingelesez, gaeleraz eta Ulsterko eskozieraz idatzia.

Hiztun kopuruaz den bezainbatean, ez dago datu fidagarririk. Ehnologuen 10.000 hiztun aipatzen dira;[1] 1999an egindako Ipar Irlandako Bizitzaren eta Denboren Inkestari erantzunez, Ipar Irlandako herritarren % 2k Ulsterko eskozieraz bazekitela adierazi zuten, eta horrek eskualde horretan 30.000 hiztun direla emango luke;[4] Ipar Irlandako Kultura, Arte eta Aisialdi Sailak dioenez, eskualde horretan 35.000 hiztun dira;[5] eta kalkulu «baikorra» 100.000 hiztunekoa da.[2]

Hizkuntza-izaera

Ulsterko eskoziera, egile gehienen iritziz, eskozieraren dialektoa da[6], nahiz eta eskozieraren eta ingelesaren arteko aldaeratzat ere hartzen duten ikerlari batzuek[7]; eta beste batzuentzat, berriz, hizkuntza beregaina da[8]. Ostiral Santuko Akordioan hizkuntza hau babestea onartu zuten, eta Ulster-Scots Agency edo Tha Boord o Ulstèr-Scotch delakoak babestu eta arautzen du Ulsterko eskoziera.

Erreferentziak
  1. (Ingelesez) Eskoziera, Ethnologue webgunean (2010-07-28). Erreparatu Ulster dialektoaren kopuruari (Erresuma Batuan eta Irlandan eskozieraren dialekto guzti-guztietarako kopuru berberak emateak akatsa dirudi).
  2. (Ingelesez) «Ulster Scots», Irlandako Ingelesaren Baliabideen Zentroaren webgunea, Duisburg-Essengo Unibertsitatearen webgunean.
  3. Ez du araugilerik, nahiz eta Ulster-Scots Agency sortu den. Ostiral Santuko Akordioan hizkuntza hori sustatu eta zaindu beharrekoa dela xedatu da da.
  4. (Ingelesez) Northern Ireland Life and Times Survey, 1999.
  5. (Ingelesez) «What languages are spoken in Northern Ireland?», Ipar Irlandako Kultura, Arte eta Aisialdi Sailaren webgunea.
  6. (Ingelesez)Ulsterko eskozieraren azalpena, Ulster Scots Agencyren webgunean (2010-07-28)
  7. Hori da Raymond Hickey hizkuntzalariaren iritzia: Irish English: History and Present Day Forms, Cambridge University Press, 2007. 85-120. or.
  8. (Ingelesez)Ulster-Scots Language Society elkartearen azalpena: "Ulster-Scots is a sister language to Scots, which itself was brought into what we now call Scotland by settlers from Continental Europe in about the 6th century A.D"

Ikus, gainera

Kanpo estekak
Hizkuntza honek bere Wikipedia du: Bisita ezazu.
Hizkuntza Artikulu hau hizkuntzei buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.