Ugatz-ziza handi
Ugatz-ziza handia (Melanoleuca grammopodia) Melanoleuca generoko onddo espezie bat da.[1] Melanoleuca exscissa delakoak baino kalitate handixeagoa du, baina testura hutsala du. Beste Melanoleuca batzuekin nahas daiteke, denak jangarriak.
| Ugatz-ziza handia | |
|---|---|
 | |
| Sailkapen zientifikoa | |
| Erreinua | Fungi |
| Ordena | Tricholomatales |
| Familia | Tricholomataceae |
| Generoa | Melanoleuca |
| Espeziea | Melanoleuca grammopodia Murrill, 1914 |
Deskribapena
Kapela: 6 eta 20 cm arteko diametrokoa, hasieran ganbil-konikoa, gero ia laua, erdian oso nabarmena den titi batekin. Itxura hezekoa, higrofanoa, Ile gabea, gris-arre kolorekoa, ilunagoa edo argiagoa, zurbilduaz eguraldi lehorrarekin, gaztetan ertza bilduta egoten da.
Orriak: Lehenbizi zurixkak, gero ilunagoak, estu, itsatsiak, dekurrente samarrak, batzuetan zahartzean.
Orri dekurrenteak: Hanka ukitzeaz gain behera jarraitzen duten orriak.
Hanka: Lehenengo betea, gero barnehutsa, luzea, liraina, haritsua, biguna, askotan goian mehetua, luzetara ildaskatua, zuntz txiki arreekin.
Haragia: Zurixka edo zertxobait arreska, harroa, usain sendokoa eta zapore leunekoa.[2]
Etimologia: Melanoleuca terminoa grekotik dator, beltza esan nahi duen "mélas" hitzetik eta zuria esan nahi duen "leuko" hitzetik. Grammopodia epitetoa ere grekotik dator, "gramma" esan nahi duen hitzetik eta oin esan nahi duen "podos" hitzetik. Oin ildaskatua duelako.
Jangarritasuna
Nahiko ona. Oina kendu egin behar zaio, gogorra eta larrukara da.[3]
Nahasketa arriskua
Melanoleuca subbrevipes delakoarekin, kapelaren tamaina antzekoa du, baina hanka askoz motzagoa du. Melanoleuca decembris espeziearekin ere bai, honek txapel marroi iluna du eta orri horixkak.[4]
Sasoia eta lekua
Nahiko ohikoa udaberrian, udan eta udazkenean, belardietan, larreetan eta basoetako soilguneetan, ez da oso ugaria izaten.[5]
Banaketa eremua
Europa, Ipar Amerika, Errusia, Japonia eta Turkia.
Galeria
Erreferentziak
- Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza • Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012 • Euskalnatura • Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987 • Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973 • Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
- (Gaztelaniaz) Mendaza, Ramon, Diaz, Guillermo. (1987). Guia fotografica y descriptiva 800 especies a todo color. Iberduero, 225 or. ISBN 84-404-0530-8..
- (Gaztelaniaz) Palacios Quintano Daniel. (2014). Disfrutando con las setas. Leitzaran, Grafikak S.L. Andoain, Gipuzkoa, 246 or. ISBN 978-84-617-0196-4..
- (Gaztelaniaz) Cetto, Bruno. (1987). Guia de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 315 or. ISBN 84-282-0253-6 (T.I). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)..
- (Gaztelaniaz) Bon,Marcel. (1988). Guia de Campo de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 164 or. ISBN 84-282-0865-4..
