Sarpen

Animalien artean, sarpen baginala arrak emearen bizkar gainean jarriz izaten da. Gizakien artean, ordea, sarpen baginala egiteko hainbat jarrera dago, hala nola misiolariaren jarrera, koilararen jarrera eta emakumea gainean dagoela. Bikote batek jarrera ezberdinak saia ditzake sexu harreman berean zehar. Jarrera aukeratzeko faktoreak hiru dira: erosotasuna, lekua eta gogoa.

Jarrera bakoitzak bere abantailak era eragozpenak ditu:

• Emakumea gainean dagoela, hobeto kontrolatzen dira zakilaren mugimenduak baginaren barruan, kitzikapena eta plazera areagotu eta azkenean orgasmora aiseago heltzeko.
• Misiolariaren jarreran, gizonak kontrolatzen du zakilaren aurreranzko eta atzeranzko mugimendua, eta —neurri batean horrekin batera— isurtzea bera ere bai. Kontuan hartu behar da sarpen baginal hutsaz emakumeak oro har ez direla orgasmora aise heltzen eta beraz, emakumea ere orgasmora heltzea bilatzen bada sexu harremanean, gizonak bere isurtzea kontrolatu behar duela, isuritakoan ezin baita jarraitu ohiko sarpen baginala egiten.

Beste jarrera zenbaitetan, koitoa atzetik egiten da, animalien antzera, emakumea lau hankan jarririk; edo gizona eserita dagoelarik, emakumea belauniko bere gainean (lotoaren jarreran, alegia) jarririk. Koitoa egiteko beste jarrera asko daude; adibidez, Kama Sutra sexualitate-liburu klasikoak koitoa egiteko jarrera-bilduma zabala biltzen du.

Koitoa definizioz zakila baginan sartzea bada ere, koitoa giza sexualitatean integratzen den ekintza da batez ere. Ugalketaz harago, amodioz eta elkarren gozamenerako burutzen den ekintza izaten da (prostituzioan edo sexu-bortxaketetan ezik) eta horretarako ez da nahikoa izaten koitoa besterik gabe egitea. Batzuen iritziz amodioa gizakiaren eboluzioaren emaitza den familia modu egokian garatzeko beste tresna ebolutibo bat besterik ez da[2]. Primate-taldeetan ere, elkarri laztantzen denbora luzea pasatzen dutela hauteman da: taldea sendotzeaz gainera, eme bati laztantzen luzaroan aritzen den ar batek berarekin elkartzeko aukera handiagoak izango ditu. Primate zenbait estalketan hasi aurretik elkarri begira denbora bat pasatzen dutela ere hauteman da. Gizakiarengan, koitoa gozagarria izan dadin garrantzitsua da aurretik sexu jolasetan aritzea eta bikotean gutxieneko lotura emozional bat izatea, batez ere emakumeen kasuan. Horrela, koitoa errazteko behar den kitzikapenaz gainera, aurretik emandako musu, besarkada eta kilikapenek koitoaren beraren gozamena handitzen dute. Koitoan zehar ere, zakila bagina barnean gora eta behera mugitzeaz gainera, musu, besarkada, laztan eta bestelako amodio-erakusgarriak izaten dira. Bitartean, klitoriaren kitzikapena funtsezkoa izaten da gozamena izan eta orgasmoa izateko. Koito hutsaz emakumea orgasmora heldu ohi ez bada ere, koitoa sexu-harremanaren funtsezko ekitaldi da beraientzat:

Hala ere, gizonezkoek euren maskulinitatea baieztatzeko tresnatzat ere hartzen dute koitoa. Izan ere, kulturaz haraindi gizonaren joera ere bada poligamia, ugaztun gehienetan bezalaxe. Hauetan, emearen ugalketa-estrategia ar egokiena aukeratzea bada, arraren estrategia denbora laburrenean ahalik eta eme gehien estaltzea da. Gizonak sexualitate-eredu horri jarraitu ohi dio baita ere, koitoa besterik gabe bilatuz [5].

Koitoa gozagarriago izan dadin, amodioa eta amodioaren erakusgarriak, musuak eta laztanak, garrantzitsuak dira.

Kulturaren aldetik, lehenengo aldia noiz eta norekin egin behar den erlijioak eta moralak arautu izan dute historian zehar. Erlijio askotan birjintasun edo garbitasun egoera batetik jaustea dakar lehenengo koitoak. Egun ere pertsonaren bizitza-mugarri garrantzitsutzat jotzen da, aro berri baterako sarbide moduan, baita gizarte moderno eta laikoenetan ere [6].

Horregatik guztiagatik, eta sexu-harremanak tabu gaia izaten dela eta, koitoa praktikatzen den lehenengo aldiari buruzko ezjakintasuna, urduritasuna eta beldurra nagusi izaten dira emakume eta gizonezkoen artean. Zakila sartzean himena zulatu eta ondorioz mina sentitu eta odola isurtzen da batzuetan. Himena haurtzaroan bagina babestu eta infekzioak ekiditeko mintz fina da. Helduaroan, hormona-jarioak bagina infekzioetatik babesten dute eta himen ez da fisiologikoki beharrezkoa. Himena ez da beti koitoaz zulatzen eta kirol praktikatuz, tanpoiak erabiliz edo behatzak baginan sartuz ere zula daiteke, askotan minik sentitu ere egin gabe. Beraz, lehenengo aldiko oinazeagatiko beldurrak funtsik gabekoak dira eta oinazea lehenengo aldiko tentsioak, urduritasunak edo beldurrak berak eragiten du gehienetan, bagina itxi egiten delako egoera horietan. Garrantzitsutzat jotzen da, beraz, sexu-harremanetan poliki joan eta bagina zakila sartzen den lehenengo aldi horretarako prestatzea, sexu-jolasak ugalduz eta aurreko saio zenbaitetan baginan behatz bat edo bi sartuz eta barruan mugituz, himena poliki zabaltzen joatea, inongo tentsiorik gabe zakila sartuko den koitora heldu arte [7]. Hala ere, kultura eta erlijio askotan himenaren osotasunak ezteiak heltzean emakumea birjina eta garbia dela frogatzeko erabili ohi da. Adibidez, islamean ohikoa da ezteien biharamunean emazte gaztearen amak himenaren zulaketak odoleztutako maindireak kalean erakustea, familiaren ohorea frogatzeko [8].

Sarpen baginalak kitzikapen handiagoa ekartzen du gizonarengan emakumearengan baino. Zakila baginan sentitzea emakumearentzat gozagarria bada ere, emakumeak klitoriaren kitzikapenaz gozatzen du batik bat koitoan zehar [9]. Koitoa gizonezkoek orgasmoa lortzeko bide naturala edo ohikoena den bitartean, emakumeen %30ek gutxi gorabehera soilik lortzen du orgasmoa sarpen baginal hutsez [10]. Kontuan hatu behar da emakumeak batik bat klitoriaz gozatzen duela eta gehienez ere emakumeen %30ek lortzen dutela orgasmoa koito hutsaz. Hala ere, koitoa lehenesten da sexu-harremanetan eta sexu-praktika nagusitzat jotzen da. Koitoaren nagusitasuna azaltzeko arrazoi zenbait eman dira: sexu-harremanak ugalketarako direlako ustea edota psikologian eragin handia izan duen Sigmund Freudek klitoriaren masturbazioan aritzen ziren emakumeak heldu gabeak direla baieztatzea. Indarrean dagoen patriarkatuak ere koitoa bultzatu du gizonek inposaturiko praktika nagusi moduan, gizonen gozamenerako. Horrela, emakumeak koitoaz gozatzera behartuak izan dira. Emakumeen bagina, ordea, ez dago prest aparteko kitzikapena lortzeko, klitoria bagina-zulotik aparte samar geratzen baita. Arrazoia primateen sailean gizakiek buruturiko eboluzioa da, bi hanka gainean ibiltzearen ondorioz [11]. Sarpen baginalaren gozamenerako presio kulturalak beraien buruarekiko gutxiespena ekarri izan die emakumeei, euren anorgasmia arazo bat zelakoan, baina batzuen iritziz arazo hauek inposaturiko eredu baten onarpenaz besterik ez dira sortzen[12]. Eredu horietan, gizonari ere eskatzen zaio emakumeak koitoan goza dezala. Koito hutsaz gozamen hori iristen ez denean, gizonak ere maiz ikusten du bere burua gutxietsia, ustez behar duen denboraz heltzen ez diolako zakilaren gogortasunari edo behar baino lehenago isurtzen duelako, sexu-harremanetaz gozatzeko ahalmena kenduz horrela[13].

Koito-lerrokatzearen teknikan, gizona zertxobait goratuz zakilaren oinarriak zuzenean kitzikatzen du klitoria (puntu gorria), eskua erabili gabe. Emakumeak hankak gizonaren hanken gainetik jarri behar ditu, mugimenduak emakumeak berak hobeki kontrolatu eta ukipena estuagoa izan dadin.

Nolanahi ere, koitoaz ere lortu ahal izaten dute emakumeek orgasmoa. Horretarako, sarpena egin aurretik, sexu jolasetan aritu behar izaten da, sexu-organoak kitzikatu eta sarpenerako prestatzeko. Koitoan zehar, emakumeak orgasmoa aiseago lortzeko aukera zenbait dago. Sarpena klitoriaren kilikapenaz lagundu daiteke, harremankide den gizonak edo emakumeak berak eginda. Misiolariaren jarreran emakumeak berak klitoria kilikatzea erosoagoa da; sarpena atzetik egiten bada, gizona ere izan daiteke klitoria kitzikatzen duena. Sarpena egin aurretik, klitoria kitzikatu edo cunnilingusa praktikatzea ere emakumeak ondorengo koitoan zehar orgasmoa lortzeko bidea izan daiteke. Kasu askotan, sarpena emakumearen orgasmoarekin bukatzeko emakumeak bultzadatxo bat besterik ez du behar izaten[10]. Sarpenaren beraren iraupenari buruz, sexologoen artean egindako inkesta baten arabera, gozamenerako sarpen egoki baten iraupena 3-7 minutukoa izan beharko litzateke eta desiragarria litzateke 7-13 minutukoa izatea. 1-2 minutukoa laburregitzat jotzen da eta 10-30 minutukoa luzeegitzat [14]. Sarpenean zehar, baginaren luzeraren lehenengo herena emakumearentzat gozagarriagoa dela ere frogatu da, zehatzago aurreko aldean, klitoriaren inguruan eta G puntua kokatzen den gunean [15]. Gozamenerako, baginako atariaz haraindi sarpen sakonak egitea ere gomendatzen da, zakila aurrera eta atzera mugituz. Sarpenarekin batera, eskuak erabili gabe, klitoria kitzikatu eta emakumeak orgasmoa lortzeko koito-lerrokatzearen teknika ere garatu da, non misiolariaren jarrera erabiliz gizona zertxobait gorago jartzen den, zakila nolabait bihurrituz; modu horretan, zakilaren oinarriak klitoria kitzikatu egiten du, emakumearen mugimenduak lagunduta[16].

Ohar medikoa

Oharra: Wikipediak ez du mediku aholkurik ematen. Tratamendua behar duzula uste baduzu, jo ezazu sendagilearengana.

Koito baginala ernalketa naturalaren lehenengo pausoa izaten da. Ernalketaren ondoren, haurdunaldia garatzen da, normaltasunez bilakatuz gero 38 asteren ondoren haurraren jaiotzarkein bukatuko dena. Koitoan zehar, bagina barruan isurtzea gertatzen denean, zakilak espermatozoideak askatu, hauek igo baginan gora igo eta Falopioren tronpa izenekoetan hilabete horretan askatutako obulua (normalean bakarra izaten da) ernalduko dute. Koitoaren helburu naturala ugalketa da, animalia eta gizakian ere bai. Eboluzioak gizakia animalia sozial moduan garatu eta familian elkartzea ekarri du. Gizakia familia batean hazi beharrak ekarri du koitoak ugalketarako ez ezik, amodioa eta atxikimendua adierazteko ekitaldia izatea. Horrela, pertsona batek bizitzan burutzen dituen koitoak milaka izaten badira ere, ernalketa ekarriko dutenak bakan batzuk besterik ez dira.

Ernalketa eta haurdun geratzea ez da gertatzen sarpen baginala egiten den guztietan. Obuloa emakumearen hilerokoen artean askatzen denean bakarrik ernal daiteke, gutxi gorabehera azken hilerokoa hasi zenetik 14 egunetara, baina egun batzuk lehenago edo beranduago gerta daiteke. Obuloak egun bateko bizitza izaten du. Espermatozoideek, berriz, 5-6 eguneko bizitza izaten dute. Beraz, aldeko egun batean sarpen baginala praktikatu eta isurtzea normaltasunez gertatuz gero, ernalkortasun edo fertilitate arazoak ez dituzten gizon eta emakumeen kasuan ernalketa gertatzeko aukerak handi samarrak dira (%50ean zenbatetsi dira).

Askotan koitoa praktikatzea bilatzen da, baina emakumea haurdun geratzeko arriskua ekidinez. Horretarako, praktika daude: erabateko sexu-abstinentzia, sarpen baginala ezik beste sexu-praktikak egitea (felazioa, cunnilingus, ...), ernalketa gerta daitekeen egunetan sarpen baginala ez praktikatzea (egutegi metodoa, alegia), isurtzea gertatu behar denean zakila baginatik erretiratzea edo coitus interruptus. Egutegi metodoa eta coitus interruptus ez dira ernalketa ekiditeko praktika fidagarriak eta metodo antisorgailuak hobesten dira, kondoia esaterako.

Koitoak ernalketa dakarren ekintza dela jakina da kultura gehienetan. Ezaguera orokor hau inguruko animaliak eta abereak behatuz jaso dela pentsatzen da. Antropologo zenbaitek, ordea, Australia eta Melanesiako aborigenek koitoak ernalketa dakarrela ez zekitela jaso zuten XX. mendean. Adibidez, Bronislaw Malinowski antropologoak Trobiand uharteetako aborigenek haurrak amaren arbaso batek sortzen zituela pentsatzen zuten. Haurrak amak izandako amets baten eraginez jaiotzen direlako pentsamendua ere jaso da [17].

Ohar medikoa

Oharra: Wikipediak ez du mediku aholkurik ematen. Tratamendua behar duzula uste baduzu, jo ezazu sendagilearengana.

Sarpen baginala haurdunaldi osoan zehar egin daiteke. Emakumearen sabelaren handitzeak, ordea, koitoa praktikatzeko jarrerak mugatu ditzake: misiolariaren jarrera alde batera utzi eta atzetik egitea izaten da erosoena. Dena den, koitoa ez da praktikatu emakumea erditzear dagoenean, umetokiaren tapoia askatu edo likido amniotikoa askatzen hasi denean. Haurdunaldian zehar, baginako odoljarioak gertatu, haurgaltze edo abortua izateko arriskua dagoenean. Halaber, erditze goiztiarra aurresaten denean, aurreko asteetan koitorik ez praktikatzea aholkatzen da [18].

Ohar medikoa

Oharra: Wikipediak ez du mediku aholkurik ematen. Tratamendua behar duzula uste baduzu, jo ezazu sendagilearengana.

Sarpen baginala egiterakoan sortzen diren arazo nagusiak dispareunia, emakumeak koitoan zehar senti dezakeen mina alegia, eta gizonen kasuna, inpotentzia, zakila tente ezin mantendu denean, eta isurketa goiztiarra, gizonak zakila sartu baino lehen eta sartu bezain pronto isurtzea alegia, koitoa etenez horrela. Dispareunia arrazoi psikosexual zein fisikoengatik sor daiteke: baginismoa emakumeak bagina nahi gabe itxi egiten duenean gertatzen da, emakumeak sarpen baginala praktikatzeko beldurra edo urduritasunak edo iraganeko trauma batek eraginda; baginako lubrifikazio eskasak eragin dezake, emakumeak gogorik ez duelarik, gizonak bat batean zakila sartu edo sexu jolasetan behar adina denboran jarduten ez denean; menopausia ondoren ere gutxitu egiten da baginako lubrifikazioa; baginako infekzioak edo baginan antisorgailu kimiko moduan sartutako produktuekiko alergiaren batek ere eragin dezake baginako mina koitoan zehar. Dispareuniarako kausa anatomikoak ere izan daitezke. Sexu-organoekin zuzenean loturik ez dauden gaixotasunek libido edo sexu gogoaren gutxitzea ekarri eta baginako lubrifikazio eskasa ekar dezakete. Dispareunia tratatzen ez bada, gerora koitoan sentitzen den baginako mina areagotzeko arriskua dago, emakumeak beldurrez bagina itxi egingo baitu, baginismo arazo kroniko bat sorraraziz horrela. Emakumearen dispareuniaren kausa fisikoa tratatzeaz gainera, lubrifikatzaile bat gomendatu ohi da kasu hauetarako. Sexu-jolasetan denbora luzeagoan aritu, lubrifikazio hobea izateko, edo besterik gabe sexu-harremanetan koito baginala ez egitea. Gizonak ere mina senti dezake koitoan zehar isuri ondoren: barrabiletako mina, osasun arazo batengatik zein koitoan isuri ez delako ere gerta daitekeena, edo zakilan erremina, infekzio batengatik izan daitekeena.

Gizonen kasuan, isurketa goiztiarra arazo psikosexual bat izaten da, sexualitate lasaiago batez, sexu-jolasekin eta kontrol-ariketak eginez konpondu ohi dena. Inpotentzia edo erekzio edo zakila gogor mantentzeko ezintasunerako zenbait arrazoi daude. Konfiantza eza, beldurra eta bestelako arazo psikosexualak ere izan daitezke inpotentziaren arrazoi. Osasun-arazoak ere izan daitezke kausa. Nolanahi ere, adinak ere badu eraginik, adinarekin batera erekzioak makaldu eta zahartzaroan nekez gertatzen baitira. Inpotentziari aurre egin eta erekzioak izateko ospetsua da gizonengan «Viagra» edo sildenafiloa esaterako.

Koitoa praktikatzeko zailtasunak sortzen dira baita ere, libido edo sexu-gogorik ez dagoenean. Kasu horietan, gogorik ez badago, koitoa praktikatzeko presioa, psikologikoa edo soziala, baztertzea da hoberena eta sexu-harremanak modu atseginago batez hartzea. Sexu-gogoa berpizteko afrodisiako izeneko produktuak daude, emakumezko zein gizonezkoentzat.

Tao, Txinan sortua eta tantra, Indian, sexualitatea pertsonaren transzendentziarako erabiltzen duten irakaspenak edo bideak dira. Tao bidea yin eta yang hurrenez hurren printzipio femenino eta maskulinoen arteko mugimendu edo fluxuz azaltzen da. Sexuak ere printzipio horien orekaz jokatu behar du du eta horiei jarraiki transzendentziara hel daiteke.[33]. Taoismoak sexualitatean ezartzen duen praktika adierazgarrienetako bat coitus reservatus edo isurtze-eza. Koitoan isuri gabe, gizona maila gorenera heltzen joaten da, bere osasuna hobetuz hasiera batean eta hilezkortasunera helduz azkenik. Isurketaren kontrol zorrotzaz gainera, koitorako bestelako teknikak ere zehazten dira taoismoaren tradizioan. Tung-hsuan-tzu bilduman, esaten denez:

Tantrak koitoa praktikatuz pertsona unibertsoaren oreka bere baitan sortzea bilatzen du. Sexualitatearen transzendentzia honek ekialdeko artean eragin nabarmena izan du.

Liburu berean bagina barruan zakil-bultzadak egiteko zenbait modu deskribatzen dira. Adibidez, bultzada mantsoan «amuarekin jolasten duen karpa baten astinduak» egin behar dira; bultzada bizia, berriz, «txoriek haizearen aurka duten hegazkera» bezalako izan behar da. Gainaldeko bultzadak «ontzi bateko arroz-hondarrak mokokokatzen dituen txolarreak» bezala egin behar dira eta bultzada sakonak «ekaitzari aurre egiten dion belaontzi handiaren moduan». Bultzada hauek modu egokian tartekatuz, osasunerako onurak lortzen omen dira, nekerako eta zirkulazio-arazoetarako esaterako.

Indian beranduago, eta taoismoaren eraginpean, sortutako tantra filosofiak sexualitatea argipen edo gorapen izenekora heltzeko bidetzat jotzen du. Sexua errealitate kosmikoa da tantran: mundua, zentzu zabalean, Shakti jainkosaren eta Shiva jainkoaren sexu-harremanak sortzen du, beste kultura askotan kontatzen den antzera. «Tantrika» edo tantra praktikatzen duenarentzat sexualitatea jainkotasunez betetzeko modu bat da. Helburu horretara heltzeko, koitoa edo «maithuna» errituz bete behar da: ardoa edan eta arraina, haragia eta aleak jan behar dira koitoa praktikatu aurretik, afrodisiako moduan; mantra edo otoitzak ere errezitatu behar dira eta meditazioa egin, besteak beste; koitoa geldotasunez burutu behar da isurketa ekiditeko, eta horrela ez balitz isuria kopetan jarri behar da, isurketaren energia berriz ere bereganatzeko. Modu horretan, isurketa-ezak kundalini batasun-energia bat abiarazten du gorputzean, chakra izenekoetara helduz eta gizona betetasunera eramanez. Emakumeak ere heldu behar dira orgasmora, raja edo baginako lubrifikazioaren likidoa askatzeko, eta tantra praktika batzuetan gizonak likido hori edan behar du. Beste alde batetik, tantrarekiko interesa piztu da mendebaldean XX. mendeko bukaera aldera, modu arrakastatsuan gizarte-sektore batzuetan eta sexu-harremanak beste era batera ulertzeko praktika-multzo moduan, baina modu indargabetuan eta mamirik gabeko dibulgazioz askotan[34].

Horrela, tao eta tantra filosofiek koitoa unibertsoaren orekaren islada gisa ulertzen dute, printzipio maskulino eta femeninoen arteko batasun moduan. Sexu-harreman eta koito egokien bitartez, gizakia ere orekara helduko da. Aldi berean, tantra zein tao sexu-tradizioek ekialdeko herrietako sexualitate-praktiketan eragin handia izan dute. Ildo horretatik, ekialdeko tradizioan ugari dira artean eta literaturan sexu-harremanei buruzko gaiak. Esaterako, mendebaldean ospetsua da Kama Sutra bilduma, sexu-harremanei buruzko entziklopedia zabala dena. Bertan, koitoari buruzko aholkuak ere ematen dira. Adibidez, gizonak euren lingam edo zakilen tamainari buruz, erbi, zezen eta zaldi izan daitezke, txikienetik handienera; emakumeak, berriz, euren yoni edo baginaren luzerari buruz oreinak, behorrak edo elefanteak izan daitezke: horrela, Kama Sutraren arabera koitoa parekoen artean izan behar da, erkia oreinarekin, zezena behorrarekin edo zaldia elefantearekin alegia [35].

Tradizio judu-kristauan, sexualitatea eta koitoa pekatu, heriotza eta Satanasekin lotua izan da. Irudian, Eba, Sugea eta Heriotza margolana. Hans Baldung, circa 1520.

Tradizio judu-kristauan munduaren sorrera azaltzen duen Bibliako Hasiera liburuan bertan agertzen dira koitoari buruzko lehenengo aipamenak: «Hargatik, gizonak bere aita-amak utziko ditu bere emaztearekin elkartzeko, eta (haragi) bat bera izango dira»[36]. Pasarte hori baino lehenago, Jainkoak gizona eta emakumea batera sortu zituela interpretatzen da: «Jainkoak, beraz, bere antzeko egin zuen gizakia, Jainkoaren beraren irudira egin zuen; ar eta eme egin zituen» [37]. Interpretazio horri jarraiki, tradizio judua biltzen duen Talmud bilduman bi pasarte hauetako emakumeak ezberdinak dira. Gizonarekin batera sortu zen lehenengo emakumea Lilith izan zen eta koitoa egitean, gizona beti gainean jartzen zitzaiolako kexua azaldu eta azkenik Adan lehenengo gizona abandonatu zuena. Lilith emakume menderakaitza da, naturako indarra irudikatzen duena. Ihes eginda, sexu-bizitza nahasia egin zuen, tradizioaren esanetan betiere. Horregatik guztiagatik, Lilith emakume okertzat jo eta Eva sortzen da emakume eredu zuzen gisa [38]. Eva sortu baino lehen, Jainkoak «ezagutzeko ahalmena duen zuhaitzetik» [39] ez jateko ohartarazten dio Adani. Batzuen iritziz, ezagutzeko ahalmena duen zuhaitza sexualitatea da [40]. Hasiera liburuaren kontakizunari jarraiki, sugearen iradokizunez, Evak zuhaitz horretatik fruitua hartu eta Adani ere ematen dio. Fruitua jatearena koitoarekin lotuta dago kultura askotan, baita Biblian bertan ere. Berehala, euren biluztasunaz lotsatu eta Jainkoak zigortu egiten ditu. Zigorraren aurretik Eva da Adani fruitua edo sexua eskaintzen diona, baina zigortzean, Jainkoak «irritsak senarrarengana bultzatuko zaitu, eta hura izango duzu nagusi» [41]. Emakumeak gizonarekiko harremanetan, baita sexualitatean eta koitoan ere, jokatu behar duen rola zehazten da modu horretan [20]. Hilkortasuna ere ezarri zien zigor moduan sexualitatea praktikatu izateagatik [42]. Sexuaren eta heriotzaren arteko lotura Jesusek ere ezarri zuen, ebanjelioan esaten den bezala: «Jesusek erantzun zien: Mundu honetan gizon-emakumeak ezkondu egiten dira; baina datorren munduan eta hildakoen piztueran parte hartzeko Jainkoak gai aurkituko dituenak, gizonezko nahiz emakume, ez dira ezkonduko; izan ere, ez daitezke berriro hil, aingeruen antzeko baitira eta Jainkoaren seme-alaba, piztueran parte dutenez gero»[43].

Sexualitate askea ukatzen duen oinarri horretatik, anitz dira Itun Zaharrean koitoari buruz agertzen diren debekuak, batez ere Lebitarrenean: koitoak eta isurtzeak kutsadura dakarkiote gizonari [44], adulterioak, abere batekiko sarpena egiteak eta gizonen arteko uzki-koitoak heriotza zigorra dakar eta hilerokoa duen emakume batekin koitoa praktikatzeak herritik bidaltzea dakar zigor moduan [45], besteak beste. Tradizio juduko beste arau nagusi bat, gerora kristautasunak ere bereganatuko zuena, koitoaren helburuari buruzkoa zen: koitoaren mundura haurrak ekartzeko da eta ez plazera izateko[46]. Adulterioa heriotza zigortzen bazuen ere, ez zituen gaitzesten, ordea, ezkontza aurreko sexu-harremanak.

Kristauek ere hasieratik lotu zituzten sexu-harremanak lizunkeriarekin. Jesusek berak, tradizio judua errespetatuz betiere[47], koitoa praktikatzeko modu zuzena matrimonio kristauaren barruan zela nabarmendu zuen, matrimonioa zuzendu behar duen agape edo maitasunarekin batera. Birjintasunaren mitoa ere bereganatu zuten. Laster, kristau-legez kanpoko harreman horiek porneia (grekeraz) edo fornicatio (latinez) terminoetan bildu ziren. Paulo Tartsokoa nabarmendu zen hasieran sexu-harremanak kristau bizitzarako oztopotzat hartzen eta sexu-gogoari eustea zen bere ustez onena, adulterioa edo matrimonioz kanpoko sexu-harremanak hilketa bezain larritzat joaz. [48]. Kristautasunaren zabalkunde eta sendotze politikoarekin batera, dotrina hauek lege bihurtzen joan zen. Erdi Aroan Graziano legegizonak Europa osoan onespen zabala izan zuen Concordia discordantium canonum lege-bilduma (Decretum, labur) osatu zuen, aurreko eliza-legeetan oinarriturik. Bertan matrimoniorako baldintza bi bete behar zirela ezarri zuen: hitzezko konpromezua eta ondorengo consummatio edo ezkontza ondorengo lehenengo koitoa, matrimonioa batasun izpirituzkoa eta fisikoa baitzen batera, bere iritziz. Ezkon-hitza ez zen nahikoa matrimonioa burutzeko, koitorik ez badago; eta koitoa elkarren onespenik gabe ere ez zen nahikoa. Ezkondu ondoren lehenengo koitoa edo consummatioa zen matrimonio sakramentu edo erakunde hautsezin egiten zuena. Legea horrela ezarrita, posible zen gizon bat emakume batekin ezkondu, koitoa ez praktikatu eta bigarren aldiz ezkontzea. Koitoa behin praktikatu eta ondoren sexu-inpotentzia sortzen bazen, matrimonioa ezin zen desegin eta ondorioz, bigarrenez ezin zen ezkondu. Aldi berean, sexu-harremanak naturalak izan behar zirela ezarri zuen, uzki-koitoa eta, behar bada, felazioa ere, gaitzetsiz. Horrela, sexu-delitu hauek ezarri zituen larritasun txikienetik handienera: fornikazioa, matrimonioz kanpoko edozein harreman alegia; adulterioa, matrimonioz kanpoko harremana ezkondua izanik; intzestua, arreba batekin koitoa praktikatzea esaterako; eta naturaren aurkako sexua, uzki-koitoa adibidez [49]. Koitoa gizona emakumearen gainean izanda praktikatzea zen kristau kanonen arabera jarrera naturala eta beste jarrerak makurkeriatzat jotzen ziren.

Egun, Eliza Katolikoak koitoa, edo haren hitzetan sexu-ekintza, sexualitatean integratu beharreko zerbait da, plazer hutsa ekidinez, helburutzat ugalketa duena, maitasunaren baitan eta gizon eta emakumearen artean betiere. Fornikazio izenez ezkontzaz kanpoko koitoak ere gaitzetsi egiten ditu. Prostituzioa, sexu-bortxaketak eta pornografia ere kastitatearen aurkako bidegabekeriatzat jotzen ditu. Uzki-koitoa eta homosexualek egin ditzaketen beste sexu harremanak ere okerrak dira bere esanetan, naturaren aurkakoak eta ugalketa helburu ez dutelako. Koitoaren helburua ugalketa denez, ez dira zuzenak koitoan erabil daitezkeen antisorgailuak, egutegi metodoan eta abstinentzian oinarritutakoak ezik [50].

Emakumearen sarpen anizkoitzak maiz agertzen dira pornografian. Irudian, baginatik eta uzkitik egiten zaio sarpena, beste batzuetan emakumeak ahotik felazio bat ere egiten dio aldi berean beste gizon bati.

Koitoa, sexu harremanetako ekintza moduan, pornografiaren osagai nagusienetako bat da. Kultura eredu nagusiak babestutako generoetan, koitoa ezkutatu egiten da, amodio-jolasetan ari diren harremankideek koitoari egin behar dioten unean filmetan sekuentzia edo planoa mozten denean adibidez. XX. mendearen bukaeran ugaldu den hardcore pornografian, berriz, sarpenak dira gai nagusi. Koitoen ugaritasuna pornografian narrazio-osagaiaren kaltetarako dela aipatu da. Ildo horretako kritikekin jarraituz, egungo pornografiak koitoak erakuskeriaz azaldu besterik ez ditu egiten zenbaiten iritziz eta horrela sexu-harremanen ikuspuntu murriztailea ematen du: felazioak, koito analak eta baginalak azaltzen dira etengabe, inolako musu, besarkada eta bestelako elkarrenganako amodiozko erakusgarririk gabe. Adierazgarria da, baita ere, txortan agertzen diren pertsonen arteko harremanak, gehienetan ezezagunak edo elkarrekiko atxikimendu eskasa dutenak izaten direla: oso gutxitan agertzen dira bikote egonkor baten baitan izandako koitoak. Koitoa gainera unean uneko sexu-gogo bat asetzeko ekintza moduan agertzen da, bertan dagoen pertsonarekin agertzen dena. Emakumeak gizonaren mendean agertzen diren eszenak ere ugari dira, matxismorako joera nabarmen batez. Koiotan zehar, zakil-astindu bortitzak maiz agertzen dira. Gehienetan, gizonak emozio gutxi erakusten ditu, emakumeak koitoan zehar plazerraren plazerraz intziriak egiten dituen bitartean. Mito hauek, pornografiatik kanpo amodiozko harremanak islatzen dituzten narrazio eta bestelako kultura-produktuetan ere agertzen dira, hala nola koitoan bi harremnakideak beti heltzen direla orgasmora eta batera gainera edo sarpenak ematen duen plazerrak eragindako intziriak. Osagai hauekin guztiekin, sexu-eredu jakin bat taxutzen da, pornografia kontsumitu edo, baita ere, noizean behin ikusten dutenengan, askotan sexu-esperientzia handirik ez duten gazteak barne. Pornografia mota horren arriskua, kritiko batzuen arabera, sexu-eredu horiek errealitatean erreproduzitzea da, sexu-harremana koitoan disolbatuz [51][52]. Beste batzuen iritziz, ordea, pornografiaren erakusketa horiek errealitatea islatu besterik ez dute egiten eta balio hezitzaile garrantzitsua dute, sexu-gaietan kontserbadurismoaren aurka joaz. Azken finean, pornografiak azaltzen dituen koito-andanak plazerra eta gozamena besterik ez du erakusten eta jolasgarri moduan bakarrik hartu behar da[53].

Iraintzat hartzen den hatz luzea luzatzeak sarpena irudikatzen du.

Sexualitateari buruzko gai guztiak bezala, koitoa tabu gaia izan da gizarte askotan. Tabu horiek gainditzeko, herri kulturak tabu-terminoa eraldatu egin du sarri, tabu-gaia azaldu eta era ezberdinetan agertuz.

Horretarako, estrategia ezberdinak daude: koitoaren kasuan, eufemismoak, disfemismoak eta txisteak daude, besteak beste. Eufemismoa tabu-errealitatearen adierazpen apala da. Adierazpen literala den koito edo sarpenaren ordez, eufemismo hauek erabili izan dira tabua saihesteko: amodioa egin, sexu-ekintza edo lausoa den sexu harreman edo bikotean erabiltzen den jokatu aditza. Disfemismoak, berriz, tabua gutxietsi egiten du, tabuari adierazpen zakarra esleituz, tabuaren errealitatearekin distantzia bat sortuz: txortan egin, gainkatu, zikotu, sakatu, zankatu[54]. Disfemismoak gizarteko hizkuntza-talde jakinetan sortzen dira, hala nola gazteak. Elipsia ere baliabide arrunt bat da: adibidez, «Zer, egingo al dugu?», txortan egin edo larrutan egin adierazpen zakarrak saihestuz. Metafora («iltzea jo», adibidez) eta sinonimia («kanpoan hustu», coitus interruptus adierazteko, edo «bustitzea», sarpena adierazteko) ere erabiltzen dira [55]. Koitoa tabu izanik, izaera negatiboa hartu eta iraintzat ere hartzen da: adibidez, «joan hadi ipurditik hartzera» esaten denean edo hatz luzea modu jakin batean erakustean [56].

Koitoa ere umore-gai moduan erabili izan da herri kulturan. Herri-literatura osatzen duten txisteetan maiz agertzen den gaia da. «Txiste berde» kategorian bildurik, koitoari buruzko txisteak tabuari aurre egiten zaio, seriotasuna eta transzendentzia kenduz, baina aldi berean koitoaren inguruko mitoak azaldu eta indartu egiten ditu[57].

Euskararen Herri Hizkeren Atlasak[58] honako eufemismo, esapide eta lokuzio hauek bildu ditu gizakien arteko koitoa izendatzeko (euskara batuko forman emanak):