Txernihiveko setioa

2022ko otsailaren 24an, goizaldeko 03:27etan, EET (UTC+2), Errusiako Guardiako Aire-jauziko 11. Brigadako kapitain bat eta kabo bat Ukrainako Indar Armatuen (ZSU) elementuetara errenditu ziren Txernihiv inguruan.[4] Egun horretan bertan, Ukrainak adierazi zuen Errusiako Fusil Motorizatuen 74. Brigadako tropel batek ere amore eman zuela.[8]

5 ordu beranduago, militar ukrainarrek errusiarrek Txernihiven egindako eraso bati aurre egin zioten eta errusiar ekipo eta dokumentuak konfiskatu zituzten.[19] Britainiar Defentsa Ministerioaren arabera, indar errusiarrek ez zuten hiria harrapatzea lortu eta, aldiz, Kieverako bide alternatibo batetik inguratzea erabaki zuten.[20][21] Ukrainako funtzionarioek jakinarazi zutenez, indar errusiarrak Sedniv eta Semenivka inguruko hirietara zihoazen.[22]

2022ko otsailaren 25ean, Errusiako Defentsa Ministerioak iragarri zuen Errusiako indarrek Txernihiv inguratu zutela eta hiria setiatzen ari zirela.[23] Hurrengo egunean, Ukrainako indarrek hiria bereganatu nahi zuen errusiar unitate militar baten porrota aldarrikatu zuten.[24] Dirudienez, Ukrainako indarrek tanke errusiar batzuk hartu zituzten. Ukrainako gobernuak zioenez, BM-21 Grad kohete-jaurtigailu anizkoitz errusiarrek ospitaleak eta haurtzaindegiak eraso zituzten Txernihiven, nahiz eta baieztapen hori ez zen modu independentean egiaztatu.[25]

Otsailaren 27an, Ukrainako agintariek baieztatu zuten indar errusiarrek Txernihiv hiriaren erdialdea kaltetu zutela misilekin, zinema historiko baten suntsipena barne.[26][27] Geroago, errusiar indarrek hiria erabat blokeatu zutela baieztatu zuten.[23] Ukrainako iturrien arabera, Ukrainako indarrek Errusiako 56 erregai-kamioi suntsitu zituzten egun hartako borroketan.[13]

Otsailaren 28an, Kiinka herrixkak Nazioarteko akordio ezberdinek debekatutako sakabanatze-munizioekin bonbardaketa bat jaso zuen.[28] Txernihiv kanpoaldetik ere Errusiako indarrak ibilgailu blindatuen laguntzarekin hirian sartzen saiatu ziren, porrota jaso zuten arren.[29]

Ukrainako suhiltzaileak, Errusiako indarrek piztutako petrolio-biltegi bateko sutea itzaltzean.

Martxoaren 1ean, funtzionario ukrainarrek adierazi zuten Bielorrusiak Errusiaren inbasioarekin bat egin zuela eta ibilgailu militarren zutabe bat bidaltzen ari zela Txernihiv aldera Bielorrusiako Hrodna hiritik. Estatu Batuetako funtzionarioak ez zeuden ados baieztapen horrekin, Bielorrusiak inbaditu izanaren "inolako zantzurik" ez zegoela adieraziz.[30] Viatxeslav Txaus-ek –Txernihiv Oblasteko Gobernadoreak– adierazi zuen hirirako sarbide guztiak gogor minaturik zeudela.[31]

Martxoaren 2an, Txernihiveko alkateak, Vladislav Atroxenko-k, hirian hiri-gerra bat gerta zitekeela iragarri zuen.[32] Bi misilek hiriko ospitale bat harrapatu zuten egunean zehar, Serhii Pivovar osasun-administrazioko buruaren arabera.[33]

Martxoaren 3an, Errusiako aire-eraso batek bizitegi-eraikinak eta bi eskola harrapatu zituen, Txausen arabera.[34][35] Erasoaren ondorioz 47 pertsona inguru hil zirela jakinarazi zen ere.[36]

Txernihiv-gainean eroritako Errusiako eraso-hegazkina, 2022ko martxoaren 5ean.

Martxoaren 5ean, Txernihiv kanpoaldean, Masanin, Ukrainako militarrek errusiar eraso-hegazkin bat bota zuten; halere, bi pilotuek bizirik atera ziren.[37]

Martxoaren 6ko goizetik aurrera, eskualdeko 141 herri eta hiri elektrizitaterik gabe geratu ziren. Errusiarrek erasoek jarraitu zuten; hala, errusiar indarrek bonba gogorrak jaurti zituzten gotorleku-funtzioa zuten bizitegi-eraikinen gainean.[38] Txernihivek, egun hartan ere, laguntza humanitarioa jaso zuen –elikagaiak, sendagaiak eta beste hainbat gauza barne–. Bonbardaketa-mehatxua zela eta, kamioiak berehala deskargatu zituzten.[39]

Martxoaren 10ean, Errusiako indarrek Txernihiv hiriko setioa osatu zuten, Vladislav Atroxenko alkateak adierazi zuenez, bai eta gaineratu zuen ere hiria erabat isolatuta zegoela eta hiriko 300,000 biztanleentzako beharrezkoak azpiegitura kritikoak modu oso azkarrean huts egiten ari zirela, bonbardaketak behin eta berriz jasan zituztelako.[40] Errusiarren aireko eraso batek Txernihiv Arena estadioa ere kaltetu zuen.[41]

Martxoaren 11n, Txernihiv Estadioa eta liburutegi bat larri kaltetu zituen errusiarren aire-eraso batek.[42] Martxoaren 12an, hiriko "Ukraina Hotelaren" eraikina suntsitu zen.[43] Ondoren, Ukrainako indarrek hiria bonbardatzen zuen errusiar misil-unitate bat suntsitu zutela adierazi zuten ere, tropa errusiar batzuek amore ematen eragin zuena.[44]

Martxoaren 13an, goizeko 05:46tan, Errusiaren aire-eraso batek logela bat jo zuen, bost pertsona hilez –Ukrainako Larrialdietarako Estatu Zerbitzuaren arabera–.[45] Ondoren, Ukrainako indarrek Txernihiv bonbardatzen ari zen Errusiako borroka-hegazkin bat eraitsi zutela adierazi zuten.[46] Martxoaren 14an, Txausek adierazi zuen Errusiaren aire-erasoek Txernihiveko Unibertsitate Nazional Politeknikoa ere suntsitu zutela.[47] Ukrainako Fiskaltza Nagusiak adierazi zuen hamar zibil hil zirela hiria bonbardaketa horren ondorioz.[48]

Martxoaren 25ean, Ukrainako agintariek adierazi zuten indar errusiarrek aurreko ostiralean iparraldetik moztu zutela Txernihiv hiria, Desna ibaia hegoaldetik zeharkatzen zuen errepide-zubi bat suntsitu ondoren;[49] hiria erabat inguratzeko saiakerek, berriz, ez zuten arrakastarik izan.[50]

Martxoaren 30ean, Txernihiveko Korolenko Eskualdeko Zientzia-Liburutegi Unibertsala bonbardatu zuten, hiriaren erdiguneko merkatuarekin batera.[51][52][53] Era berean, Khimik Kirol-Guneko mahai-tenisean espezializatutako gela bati eraso egin zion errusiar armadak. Okupatzaile errusiarren kirol-gunera apuntatu zuten, baina misila ez zen eraikinera iritsi, hamar metro inguruko zulo bat utziz inguruko kirol-eremuan. Kirol-guneak kalte larriak jasan zituen; izan ere, leiho guztiak hautsi ziren, igeltsua erori zen, mahaiak, zorua, sabaia eta ekipo elektrikoa kaltetu ziren, de facto, kirol-gunea erabilezin utziz.[54]

Martxoaren 31n, Ukrainako armadak Kiev eta Txernihiv lotzen dituen M01 autobidea berreskuratu zuen, hiriaren setioari amaiera emanez;[55] hala, alkateak gerra hasi zenetik izandako lehen gau lasaiaren berri eman zuen.[1]

Apirilaren 1ean, Ukrainak baieztatu zuen indar errusiarrak Txernihiv eskualdetik erretiratzen ari zirela;[56] hala, apirilaren 2an, Ukrainako armadak Xestovytsia herria berreskuratuko zuen, lehenago Sloboda herria berreskuratu ondoren.[57] Apirilaren 4an, Ukrainako armadak Kolytxivka, Jahidne eta Ivanivka herrixkak berriro bereganatu zituen,[58] Txaus Gobernadoreak militar errusiarrek Txernihiv eskualdetik alde egin zutela baina eremu askotan minak landatu zituztela adierazten zuen bitartean.[2] Hurrengo egunean, apirilaren 5ean, Errusiak Txernihiv Oblastetik alde egin zuen, eskualdeko borrokei amaiera emanez.[59]