Tuterako hiribusa

COVID-19aren krisialdian, Nafarroako Gobernuak irakaskuntza jarduerak etetea agindu zuen 2020ko martxoaren 12an, eta agindua hurrengo egunetik aurrera izan zen eraginkorra. Handik bi egunera, Nafarroa Garaiko biztanle guztiak itxialdian ezarri zituzten, lan arrazoiengatik edo ezinbesteko arrazoiengatik izan ezik. Hori dela eta, hurrengo astean erregistratutako bidaiari kopuruak % 70etik gorako beherakada izan zuen. Gauzak horrela, hiri garraioan neurriak hartzea aztertu zuen Tuterako Udalak.

Ondorioz, 2020ko martxoaren 17tik, B linea etenda egongo da abisu berria eman arte, eta H linea, berriz, 9: 15etik 12: 15era. G lineak, ordea, ez du inolako aldaketarik jasaten, Tuterako Sofia Erregina ospitaleko zerbitzua ziurtatzeko.

Horrela, lanegunetako eta larunbatetako zerbitzuak % 50 murriztu dira, eta igande eta jaiegunetako zerbitzuak bere horretan jarraitzen du, berez nahiko txikia baita.[3]

Sarea bi zerbitzu motak osatzen dute: zerbitzu klasikoa eta hezkuntza zerbitzua. Lehenengoak hiru linea ditu: B G eta H; bigarrenak, berriz, linea moreak (M), hainbat zerbitzu mota biltzen ditu.

Sareak lau linea ditu, horiek guztiak hirian zehar ibilbide zirkularra eginez, nagusiki 08:00etatik 20:00etara aktibo daudenak.

Sareko geldialdi guztiak Tuteran daude, eta, beraz, izena honako hauen araberakoa da: dauden kalea (Paseo de Invierno edo Diaz Bravo), dauden auzoa (adibidez, Azucarera edo Tejeria) edo erreferentziazko leku hurbil bat (Hospital edo ETI).

Oro har, goizeko 8etarako zirkulatzen ari dira bi lineak. B linearen lehen irteera 8: 00ean Azucareratik da, G linearen lehen irteera 7:30ean Diaz Bravotik da eta H linearen lehen irteera 8: 10ean Diaz Bravotik da.

Linea moreei (M) dagokienez, goizeko hiru zerbitzuak 07:30ean iristen dira ETIra, eta 14:10ean ateratzen dira handik; Tuterako benjamin BHIko biak, berriz, 08:40 baino lehen iristen dira hara, eta 15:00etan ateratzen dira.

Gauean, azken zerbitzuak, 20:50ean eta 21:00etan, B eta G lineei dagozkie, hurrenez hurren; izan ere, H lineak 14:00etan amaitzen du zerbitzua, eta linea moreek (M) zerbitzu bakarra dute noranzko eta egun bakoitzeko.

Larunbatetan, marra gorriak (G) eta berdeak (B) bakarrik aritzen dira, eta jaiegunetan, berriz, gorriak (G) bakarrik.

Linea guztiek 30 minutuko maiztasuna dute, linea moreak izan ezik, horien igarotze-maiztasuna egunean behin gertatzen baita. Hala ere, badira zerbitzu berean bi aldiz geldialdi beretik igarotzen diren gorria (G) bezalako lineak (Diaz Bravoren kasua da), eta, beraz, hor maiztasuna handiagoa da.

Neurririk ez badago ere, Tuterako hiribusaren sareko iruzur-tasa oso txikia da, bi faktore nagusirengatik: batetik, aurreko atetik bakarrik sar daitekeelako, gidaria dagoen tokitik; horri esker, arau-hausleak erraz detekta daitezke, eta, bigarrenik, autobus guztietan bideozaintza-kamerak daudelako. Autobus bakoitzeko hiru kamera daude, eta ibilgailu artikulatuetan sei ere bai; horiek barnealdearen ikuspegi orokorra eskaintzen dute, bai eta atzeko ate bakoitzaren ikuspegi zabaldua ere, eta gidariak sarbide iraunkorra du horietara.

Tuterako hiribusaren flotako autobusen % 100ek beheko solairua dute. Gainera, altuera berean, autobus guztiek gurpildun aulkientzat gordetako bi gune dituzte, eta horiek jarlekuekin partekatzen dituzte.

Lehendik dauden lineak handitzea edo hiriko poligonoekin lotuko dituzten beste linea berri batzuk sortzea proposatu da, hala nola:

• Ciudad Agroalimentaria
• Las Labradas industrialdea
• La Barrena industrialdea
• Polígono de Servicios
• Puente de la Ribera merkataritza-gunea

Era berean, Tuterako Udalari kritikatzen zaio eguneko une batzuetan (ikastetxe eta institutuetako sarrerak eta irteerak) zerbitzua ez dela gai dagoen eskaera guztia hartzeko, batez ere institutuetako ikasleena, eta beste batzuetan (goiz erdian, adibidez) autobusak erdi hutsik doazenean.

Hori konpontzeko, goizean maiztasunak handitzea edo autobus handiagoak erabiltzea proposatu dute.[8]

Hainbat dira Tuterarako mugikortasun plan berri bat eskatzen duten ahotsak, hiriko autobus zerbitzuaren berregituraketa batekin batera, zaharkituta geratu delako eta hiriko gune askori zerbitzurik ematen ez dielako.[8]

Tuterako Udaleko hainbat talde politikok ibilgailuetan irisgarritasun handiagoa izatea eskatzen dute, batez ere zaharrenetan, baita markesinak berritzea ere, horietako batzuetan itxaronaldia duten panelak jartzea, autobus barruan megafonia jartzea, informazio pantailak jartzea eta abar.[9]