Tosia Malamud
Tosia Malamud (ukraineraz: Тося Маламуд; Vinnytsia, 1923ko martxoaren 17a – Mexiko Hiria, 2008ko uztailaren 16a) mexikar eskultorea izan zen, Mexikoko Arte Eskola Nazionaleko lehen emakume lizentziadunetako bat.
Tosia Malamud | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotza | Vinnytsia, 1923ko martxoaren 17a |
Herrialdea | Mexiko |
Heriotza | Mexiko Hiria, 2008ko uztailaren 16a (85 urte) |
Hezkuntza | |
Hizkuntzak | gaztelania |
Jarduerak | |
Jarduerak | eskultorea eta margolaria |
Bizitza
1923ko martxoaren 17an jaio zen Vinnytsian. Isaac Malamud eta Liza Backalen bi seme-alabarik gazteena izan zen[1]. Familia Ukrainatik Mexikora mugitu zen 1927an, Tosiak lau urte zituela, sobietar gobernuaren zapalkuntzatik ihes egiteko[2][3].
Malamudek eskolan ikasi zuen Mexikon eta artearekiko interesa eta talentua erakutsi zuen oso gaztetan[1]. 1940an, Arte Plastikoetako Eskola Nazionalean sartu zen gurasoen nahiaren aurka[2]. Bost urteko gradua hirutan bakarrik amaitu zuen[2].
1944an, Samuel Rubinsteinekin ezkondu zen, eta harekin bi seme-alaba izan zituen, Ethel eta Mauricio[1]. 1952an bere estudioa edukitzeko aukera izan zuen, beste artista batekin partekatzen zuena[1].
1967an, bere lehen senarra dibortziatu zuen eta 1979an Sergio Nudelstejer idazle eta kazetariarekin ezkondu zen. Elkarri lagundu zioten lanbidean, kongresu eta erakusketetara elkarrekin joanez[1].
2008ko uztailaren 16an hil zen Mexiko Hirian.
Lanbidea
Malamud 1943an unibertsitatean graduatu zen arren, ez zuen karrera serio hasi 1954 arte[4]. Malamuden lanak bilduma pribatu zein publikoetan aurki daiteke, bai Mexikon zein atzerrian[5].
Mexikoko Plastika Saloneko, Geografia eta Estatistika Elkarteko, Erromako Tommaso Campanellaren Nazioarteko Akademiako eta Madrilgo Artista eta Eskultoreen Espainiako Elkarteko kide izan zen[4][5].
Erreferentziak
- (Gaztelaniaz) Taifeld, Manuel. «Tosia Malamud, Gran retratista escultórica» Diario Judío 2012-12-12 jatorrizkotik artxibatua (artxibatze data: 2013-01-23) (Noiz kontsultatua: 2023-10-12).
- (Gaztelaniaz) MacMasters, Merry. «Tosia Malamud, mujer y artista que fue contra los cánones de su época» La Jornada: a12. 2009-03-23 (Noiz kontsultatua: 2023-10-12).
- (Gaztelaniaz) «Expo homenaje a Tosia Malamud» El Sol de México jatorrizkotik artxibatua (artxibatze data: 2016/03/04).
- (Gaztelaniaz) Loera, Roberto. (2009). Se exhiben 45 escultoras de la artista Tosia Malamud, en el Salón de la Plástica Mexicana. .
- (Gaztelaniaz) «Luto por el fallecimiento de la escultora Tosia Malamud» Diario Judío.