Theodor Ludwig Wilhelm von Bischoff
Theodor Ludwig Wilhelm von Bischoff (Hannover, 1807ko urriaren 28a – Munich, 1882ko abenduaren 5a) alemaniar fisikari eta biologoa izan zen.
Theodor Ludwig Wilhelm von Bischoff | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotza | Hannover, 1807ko urriaren 28a |
Herrialdea | Prusiako Erresuma |
Heriotza | Munich, 1882ko abenduaren 5a (75 urte) |
Hobiratze lekua | Alter Südfriedhof (en) |
Familia | |
Aita | Christian Heinrich Ernst Bischoff |
Ama | Juliane Bischoff |
Ezkontidea(k) | Kunigunde Tiedemann (en) |
Hezkuntza | |
Heziketa | Bonngo Unibertsitatea Heidelbergeko Unibertsitatea |
Doktorego ikaslea(k) | Conrad Eckhard |
Hizkuntzak | alemana |
Ikaslea(k) | ikusi
|
Jarduerak | |
Jarduerak | medikua, unibertsitateko irakaslea, fisiologoa eta anatomista |
Lantokia(k) | Munich eta Heidelberg |
Enplegatzailea(k) | Municheko Unibertsitatea Heidelbergeko Unibertsitatea Gießengo Unibertsitatea |
Jasotako sariak | ikusi
|
Kidetza | Royal Society Alemaniako Natur Zientzien Leopoldina Akademia San Petersburgoko Zientzien Akademia Arteen eta Zientzien Ameriketako Estatu Batuetako Akademia Zientzien Errusiar Akademia Prusiako Zientzien Akademia Arteen eta Zientzien Herbehereetako Errege Akademia |
Bizitza
1835 eta 1843 artean Heidelbergeko Unibertsitate ospetsuko anatomia irakaslea izan zen, hurrengo hamarkadan Giesseneko Unibertsitatean jardun zuen fisiologia eskolak ematen, eta, ondoren, Municheko Unibertsitatean eman zituen bi ikasgaiak. Ekarpen garrantzitsuenak, artean Heidelbergen zela, enbriologiaren alorrean egin zituen, ugaztunen obuluen ikerketan, hain zuzen[1].
Handik aurrerako ikerlanak ez ziren hain arrakastatsuak izan. Urea neurtuz animalien metabolismoa aztertzeko esperimentuek ez zioten emaitza onik eman. Eta giza burmuinaren eta burezurraren azterketak ere buruhausteak ekarri zizkion Hannoverreko zientzialariari[1].
Urteak eman zituen giza burmuinak biltzen, aztertzen, neurtzen... eta pisatzen. 1870eko hamarkadan ikerketa horiek nolabaiteko ospea eman zioten alor horretan ere, gizonezkoen artean bereziki. Emakumeak, ordea, ez zetozen bat Bischoffen hipotesiekin[1].
Burmuinen bilduma zabala pisatu eta gero, anatomistak emaitza hauek lortu zituen: gizonezkoen burmuinen batez besteko pisua 1.350 gramokoa zen, eta emakumezkoen burmuinak, aldiz, 1.250 gramo besterik ez zuen pisatzen, batez beste[1].
Bischoffek gizonezkoak emakumeak baino gehiago direla pentsatzen zuen burmuinen bilduma aztertu baino lehen ere, eta neurketa horiek bere ustea egiaztatzen omen zuten. Gizakien ahalmen intelektuala burmuinaren pisuaren araberakoa omen zen eta, beraz, emakumezkoak gizonak baino 100 gramo ergelagoak izan behar zuten. Mugimendu sufragistaren oldar betean, gizarteko goi-mailako emakume askok oihuka eta txistuka arbuiatzen zituzten haren hitzaldi eta agerpen publikoak[1].
Bischoffek lehendik erabakita utzi zuenez, hil zenean bere burmuina zientziari utzi zion, bildumako beste burmuin guztiekin batera. 1.245 gramo pisatzen zituen[1].
Erreferentziak
- Nagore Irazustabarrena, «Bischoffen argudio pisutsuak», Argia, 2012-05-29, CC-BY-SA lizentzia