Terry Fox
Terrance Stanley "Terry" Fox (1958ko uztailaren 28a - 1981eko ekainaren 28a) Kanadako kirolaria eta minbiziaren ikerketa-ekintzailea izan zen.
Terry Fox | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotzako izen-deiturak | Terrance Stanley Fox |
Jaiotza | Winnipeg, 1958ko uztailaren 28a |
Herrialdea | Kanada |
Heriotza | New Westminster (en) , 1981eko ekainaren 28a (22 urte) |
Hobiratze lekua | Port Coquitlam (Columbia Britainiarra) |
Heriotza modua | berezko heriotza: osteosarkoma |
Familia | |
Ama | Betty Fox |
Hezkuntza | |
Heziketa | Harvard Unibertsitatea Simon Fraser University (en) |
Jarduerak | |
Jarduerak | aktibista |
Jasotako sariak | ikusi
|
Influentziak | Dick Traum (en) |
terryfox.org | |
Biografia
Batxilergoan eta unibertsitatean saskibaloi jokalaria izan zen. Hemezortzi urte besterik ez zituela, eskuineko hanka galdu zuen: osteosarkoma (hezurretako minbizi mota bat) [1] diagnostikatu zioten eta moztu behar izan zioten. Hala ere, ez zuen kirola alde batera utzi: hanka protesiarekin korrika jarraitu zuen eta saskibaloian jarraitzen zuen, nahiz eta gurpildun aulkian —diziplina horretan hiru txapelketa irabazi zituen—. [2] 1979. urtearen amaieran Marathon of Hope deitu zuen lasterketa prestatzen hasi zen, eta horrekin Kanadako lurraldea muturreraino zeharkatu nahi zuen minbiziaren ikerketarako dirua biltzeko. Haien helburua Kanadako dolar bat lortzea zen euren herrialdeko hogeita lau milioi biztanle bakoitzeko. [3] Hurrengo urteko apirilean bere lasterketari ekin zion, itxaropenik sortu gabe, Ternuako Donibanen, [3] herrialdearen ekialdeko muturrean, eta handik egunero maratoi oso baten pareko distantzia korritzen zuen, berrogei biren bat kilometro inguru. [4] Victorian (British Columbia) ekintza irailean bukatzea aurreikusi zuen, eta horrek 8.000 km inguruko bidaia suposatuko zuen. [5] Ontariora iritsi zenerako Kanada osoan izar bihurtu zen eta ekitaldi publikoetan agertu zen enpresaburu, kirolari eta politikariekin batera dirua biltzeko. Hala ere, biriketara hedatzen ari zen minbizia zela eta, Itxaropenaren Maratoia amaitu behar izan zuen Thunder Bay kanpoaldean, Ontario mendebaldean, 143 eguneko eta 5.373 kilometroko (3.339 mi) bidaiaren ostean. [6] Gaixotasuna gainditu eta titulua osatzeko itxaropenak moztu egin ziren bederatzi hilabete geroago hil zenean, hogeita hirugarren urtebetetzea bete aurretik. [1] [7]
Bere balentriak mundu osoko arreta erakarri zuen eta Kanadako heroi nazional bihurtu zuen. [8] Aitorpen ugari lortu zituen bere bizitzan zehar: Kanadako Ordenan sartu zen pertsonarik gazteena izan zen, mailarik gorenarekin (companion); [9] 1980an Lou Marsh saria irabazi zuen Kanadako kirolaririk nabarmenenari [10] eta "Urteko Kanadako Newsmaker" gisa ere saritua izan zen -egungo urteko Kanadako albisteetan eragin handiena izan zuen pertsonaia-, bai 1980an, bai 1981ean. [11] [12] Hil ondoren, herrialde osoko hainbat eraikin, parke eta errepideri bere izena jarri zioten. Iraunkorreko ondarea ere utzi zuen [13], eta horietatik Terry Fox lasterketa nabarmentzen da, 1981etik urtero hirurogei herrialde baino gehiagotan egiten dena eta milioika lagunek parte hartzen dute. [14] Minbiziaren ikerketarako funtsak biltzeko egun bateko lasterketarik handiena da mundu osoan [15], eta 2012ra arte 600 milioi Kanadako dolar bildu zituen. [16]
Erreferentziak
- The Greatest Canadian: Terry Fox. Canadian Broadcasting Corporation.
- Edwards, Peter. (3 de enero de 1987). Man in Motion set to honour pal Terry Fox. Toronto Star, A13 or..
- Terry Fox's legacy of hope. Canadian Broadcasting Corporation 27 de junio de 2006.
- ¿Por qué el maratón se mide en yardas y no en metros?. Selecciones del Reader's Digest.
- Brant, John. (16 de septiembre de 2010). «Following Terry Fox» Runner's World.
- Terry Fox's legacy of hope. CBC News Online 27 de junio de 2006, 1 or..
- Fox's cancer spreads. Montreal Gazette 29 de enero de 1981, 1 or..
- Scrivener, Leslie. (11 de abril de 2010). How Terry Fox changed Canada. Toronto Star.
- Canada Honors One-legged Cancer Runner. Spokane Daily Chronicle 20 de septiembre de 1980.
- Courageous Terry Fox captures Lou Marsh Award. Montreal Gazette 18 de diciembre de 1980, 57 or..
- MacQueen, Ken. (29 de diciembre de 1980). Terry Fox: His run taught Canadians to hope. Ottawa Citizen, 42 or..
- Poll again names Fox Canadian of the Year. Montreal Gazette 18 de diciembre de 1981, 13 or..
- Coupland, Douglas. (5 de julio de 2004). «Canada's true hero» Macleans Magazine: 58-63. ISSN 0024-9262..
- Terry Fox's memory, goal live on. Canadian Broadcasting Corporation 19 de septiembre de 1999.
- El Shammaa, Dina. (17 de febrero de 2010). Terry Fox 'never gave up and had positive attitude'. Gulf News.
- The Terry Fox Foundation. Mission statement & history. .
Kanpo estekak
- The Terry Fox Foundation
- CBC Digital Archives – Terry Fox 25: Reliving the Marathon of Hope
- La vida de Terry Fox en La Bottega del Mistero Txantiloi:Wayback