Tagelmust

Tagelmust (cheich, cheche eta litham ere esaten zaio) kotoizko jantzi bat da, anilez tindatua, belo eta turbante itxurarekin. Oihalak hamar metro baino gehiagoko luzera izan dezake. Batez ere gizon berbere tuaregek, Sahel eskualdeko hausek eta Songhaitarrek erabiltzen dute. Azken aldian, beste kolore batzuk erabili dira ere bai, eta belo anilak gordetzen dira egoera berezietan erabiltzeko. Normalean, burua estaltzen duten geruza asko ditu, eta lepoa estutzeko armatzen da, estutu gabe. Frantses batzuek bufanda gisa ere erabiltzen dute.

Tuareg bat tagelmust jarrita.

Non erabiltzen da?

Tagelmustak burua eta aurpegia estaltzen ditu, begietarako zirrikitu bat utziz. Saharako eskualdean, erabiltzaileak haizeak eramandako harea arnastea saihesten du.[1] Tindua, askotan, pertsonaren larruazalean iragazten da etengabe. Horregatik tuaregak "basamortuko gizon urdinak" bezala ezagutzen dira. Erabiltzaileetako askok ere uste dute anil kolorea osasungarria eta ederra dela, eta, oro har, uste da pertsonaren larruazalean kolore horren pilaketak larruazala babesten duela eta aberastasuna adierazten duela.[2][3]

Esanahiak

Tuaregen artean, tagelmust erabiltzen duten gizonek Kel Tagelmust edo Beloaren Herria dute izena.[4] Tagelmust gizon helduek bakarrik erabiltzen dute, eta hurbileko senideen aurrean bakarrik kentzen dute. Tuareg gizonek sarritan sentitzen dute lotsa beren ahoa edo sudurra arrotzei edo beraiena baino posizio altuagoko pertsonei erakusteko, eta jakina da hazpegiak eskuekin ezkutatzen dituztela tagelmust bat ez badute. Tagelmustak beste esanahi kultural bat du; izan ere, bilduta eta tolestuta dagoen modua klanaren jatorria eta eskualdea erakusteko erabiltzen da askotan, eta tindatuta dagoen tonu urdinaren sakontasunak pertsonaren aberastasuna erakusten du.

Beste erabilerak
Aljeriako emakume bat, kolore desberdinetako checheak jazten.

Frantziako armadako unitate batzuek ere hartu zuten Saharan edo beste basamortuko gune batzuetan, legionarioak barne, eta gaur egun tenperatura altuko eremutan jarduten duten unitate gehienetan zabaldu da.

"Cheche" terminoa batzuetan frantsesez lepoaren inguruan jantzita erabiltzen da zapi soil bat edo zapi arina azaltzeko. Moda osagarri hori emakumezkoen artean zabaldu zen hasieran eta, ondoren, bi sexuetan hedatu zen.

Erreferentziak
  1. http://edition.cnn.com/2007/TRAVEL/DESTINATIONS/03/16/sahara/index.html
  2. https://web.archive.org/web/20140203134239/http://www.newsfinder.org/site/more/tuareg/
  3. Balfour-Paul, Jenny (1997). Indigo in the Arab world. Londres: Routledge. 152.or. ISBN 978-0-7007-0373-9.
  4. https://web.archive.org/web/20070719165217/http://www.peoplesoftheworld.org/hosted/tuareg/

Kanpo estekak
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.