Sulfona
Sulfonak organosufre-konposatuak dira, sulfonilo funtzio-taldea eta (R−S(=O)2−R’) formula dutenak non R eta R' erradikal organikoak diren
[1]. Sufre-atomoak sei balentzia du bi oxigeno-atomori lotura bikoitzez lotzen zaie eta karbono-atomoei lotura bakunez.
Sintesia
Sulfonak tipikoki tioeterrak oxidatuz prestatzen dira non sulfoxidoak bitarteko produktua diren[2].
Sufre dioxidotik abiatuta ere sintetiza daitezke, normalean alkenoekin erreakzionatuz zikloadizio baten bidez[3]. Horrela prestatzen da sulfolanoa adibidez, zeina disolbatzaile industrial interesgarria den.
Erabilera
Arestian aipatu bezala sulfolanoa disolbatzaile interegarria da eta petroliotik konposatu aromatiko preziatuak erauzteko usatzen da[4].
Polimeroen sintesian ere baliatzen dira plastiko bereziak helburua direnean. Plastiko berezi horien ezaugarriak: sendotasuna eta oxidazioarekiko, korrosioarekiko eta tenperatura altuekiko erresistentzia handia. Polimero horien sintesian bisfenol S eta 4,4'-diklorodifenil sulfona erabiltzen dira besteak beste[5].
Botikak egiteko ere baliagarriak dira. Adibidez daposna legenarra, tuberkulosia edo demartitisak tratatzeko usatu izan da[6].
Erreferentziak
- «ZT Hiztegi Berria» zthiztegia.elhuyar.eus (Noiz kontsultatua: 2022-11-06).
- (Ingelesez) «Organic Syntheses Procedure» orgsyn.org (Noiz kontsultatua: 2022-11-06).
- «ISOPRENE CYCLIC SULFONE» Organic Syntheses 29: 59. 1949 doi: . (Noiz kontsultatua: 2022-11-06).
- Ullmann's encyclopedia of industrial chemistry. (Sixth edition. argitaraldia) 2002 ISBN 978-3-527-30673-2. PMC 751968805. (Noiz kontsultatua: 2022-11-06).
- Fink, Johannes Karl. (2008). High performance polymers. William Andrew ISBN 978-0-8155-1975-1. PMC 297182546. (Noiz kontsultatua: 2022-11-06).
- Modern pharmacology with clinical applications. (6th ed. argitaraldia) Lippincott Williams & Wilkins 2004 ISBN 0-7817-3762-1. PMC 51258187. (Noiz kontsultatua: 2022-11-06).