Suediako Zientzien Errege Akademia

Suediako Zientzien Errege Akademia (suedieraz: Kungliga Vetenskapsakademien) Suediako errege akademietako bat da, 1739an Frederiko I.a Suediakoa erregeak sortua, ondorengo hauek proposatuta: Carl von Linné Lineo taxonomoak, Jonas Alströmer enpresaburuak, Mårten Triewald ingeniariak, Sten Carl Bielke eta Carl Wilhelm Cederhielm funtzionarioek, eta Anders Johan von Höpken politikariak. Suediako kultura erakunde nagusietarikoa da.[1]

Suediako Zientzien Errege Akademia
Datuak
Izen laburraKVA
Motazientzien akademia, Swedish Royal Academies (en) Itzuli, eraikina eta akademia nazionala
HerrialdeaSuedia
Jarduera
KidetzaCommittee on Space Research (en) Itzuli, International Science Council (en) Itzuli, InterAcademy Partnership (en) Itzuli, All European Academies (en) Itzuli eta Association of Learned and Professional Society Publishers (en) Itzuli
Eskumendekoak
Abisko research station (en) Itzuli
Erabilitako hizkuntzasuediera
Agintea
Egoitza nagusi
  • Frescati
  • 59.3664°N 18.0517°E / 59.3664; 18.0517
Legezko formabarruti akademikoa
Zeren jabe
Ekonomia
Diru-sarrerak15.232.777 € (2020)
Historia
Sorrera1739ko ekainaren 2a
Sortzailea
Jonas Alströmer (en) Itzuli
Anders Johan von Höpken (en) Itzuli
Sten Carl Bielke (en) Itzuli
Lineo
Mårten Triewald (en) Itzuli
Carl Wilhelm Cederhielm (en) Itzuli
webgune ofiziala

Helburuak

Erakunde independentea da eta haren ekintzek zientziak zabaltzeko eta indartzeko asmoa dute, bereziki Biologia eta Matematika. Akademiaren batzordeek Nobel Sariak emateko balorazioak eta aukeraketak egiten dituzte.[2]

Partaideak

Akademiak 1.700 partaide suediarrak eta 1.200 kanpoko partaideak zituen 1739an, sortu zutenean. Gaur egun gutxiagoak dira: 450 suediarrak eta 175 kanpokoak, arlo desberdinetako zientzialarien ordezkariak:

Idazkari iraunkorren zerrenda

Pertsona hauek Akademiaren idazkariak izan dira:

  • Anders Johan von Höpken, 1739–1740, 1740–1741
  • Augustin Ehrensvärd, April – June 1740
  • Jacob Faggot, 1741–1744
  • Pehr Elvius, 1744–1749
  • Pehr Wilhelm Wargentin, 1749–1783
  • Johan Carl Wilcke eta Henrik Nicander, 1784–1796
  • Daniel Melanderhjelm eta Henrik Nicander, 1796–1803
  • Jöns Svanberg eta Carl Gustaf Sjöstén 1803–1808; Sjöstén 1808an kargutik kendu zuten.
  • Jöns Svanberg, 1809–1811
  • Olof Swartz, 1811–1818
  • Jöns Jacob Berzelius, 1818–1848
  • Peter Fredrik Wahlberg, 1848–1866
  • Georg Lindhagen, 1866–1901
  • Christopher Aurivillius, 1901–1923
  • Henrik Gustaf Söderbaum, 1923–1933
  • Henning Pleijel, 1933–1943
  • Arne Westgren, 1943–1959
  • Erik Rudberg, 1959–1972
  • Carl Gustaf Bernhard, 1973–1981
  • Tord Ganelius, 1981–1989
  • Carl-Olof Jacobson, 1989–1997
  • Erling Norrby, 1997 – 2003ko ekainaren 30
  • Gunnar Öquist, 2003ko uztailaren 1. – 2010eko ekainaren 30
  • Staffan Normark, 2010eko uztailaren 1. – 2015eko ekainaren 30
  • Göran K. Hansson, 2015eko uztailaren 1.tik[3]

Publikazioak
Kongl. Svenska Vetenskaps-Academiens handlingar, XI. liburukia (1750).

Publikazio historikoak
  • Vetenskapsakademiens handlingar 1739tik 1974ra. Aldi berean:
  • Öfversigt af Kungl. Vetenskapsakademiens förhandlingar (1844–1903)
  • Bihang till Vetenskapsakademiens Handlingar (1872–1902)
  • Vetenskapsakademiens årsbok (1903–1969)
  • Arkiv för matematik, astronomi och fysik (1903–1949).

Egungo publikazioak
  • AMBIO (1972-)
  • Acta Mathematica (1882-)
  • Arkiv för matematik
  • Acta Zoologica (1920-)
  • Levnadsteckningar över Vetenskapsakademiens ledamöter (1869-), biografiak eta partaideen obituarioak
  • Physica Scripta (1970-). Norwegian Academy of Science and Letters erakundearekin batera.
  • Porträttmatrikel (1971-), partaideen erretratuak
  • Zoologica Scripta (1972-). Norwegian Academy of Science and Letters erakundearekin batera.

Erreferentziak
  1. http://www.kva.se/en/About-the-academy/History/
  2. https://web.archive.org/web/20171121103117/http://www.kva.se/en/Prizes/Nobel-prizes/Laureates-list
  3. Center for Molecular Medicine, "Göran K. Hansson new Permanent Secretary for the Royal Swedish Academy of Sciences", 2015.

Kanpo estekak
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Suediako Zientzien Errege Akademia Aldatu lotura Wikidatan
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.