Staphylococcus
Staphylococcus generoa bakterio Gram positiboz osatuta dago, koko itxura dutenak. Koko hauek mordoetan biltzen dira, tankera oso tipikoak hartuz (ikusi argazkia). Ez dira mugitzen eta ez dute esporarik sortzen.
Staphylococcus | |
---|---|
Sailkapen zientifikoa | |
Erreinua | Bacillati |
Filuma | Bacillota |
Klasea | Bacilli |
Ordena | Caryophanales |
Familia | Staphylococcaceae |
Generoa | Staphylococcus Rosenbach 1884
|
Azpibanaketa | |
S. arlettae S. agnetis | |
Datu orokorrak | |
Gaixotasuna | bumblefoot (en) |
Gram tindaketa | Grampositibo |
Genero honetan 34 espezie daude, gehienak gizakiaren eta animalien larruazalean eta mukosetan bizi direnak. Staphylococcus aureus da talde honen patogeno nagusia.
Estafilokokoen ezaugarri biokimiko nagusiak honako hauek dira:
- anaerobio fakultatiboak: O/H:(+/+)
- katalasa:(+)
- oxidasa:(-)
- gelatinaren hidrolisia:(+)
- gatz konzentrazio altuak jasaten dituzte
- nitratoak erreduzitzen dituzte, nitritoak sortuz
Estafilokokoen espektro termikoa oso zabala da: 8º eta 46 °C-en artean hazten dira.
Laborategian hazteko hazkuntza-inguru hautakorrak erabiltzen dira, gatz kontzentrazio altuak dituztenak. Horrela, estafilokokoak ez diren bakterioak hiltzen dira. Manitol agarra gazia da hautakorra den horietako bat.
Staphylococcus aureus
Talde honetako patogeno nagusia da. Gizakiarengan, hala ere, sudurreko mukosetan zein larruazalean egon daiteke pertsona askotan gaixotasunik sortu gabe; ikerketa batzuen arabera, populazioaren %30a bakterio honen eramailea da eta ez du inongo sintomarik. Patogenoa, hala ere, transmititu dezakete.
Bakterio honen birulentzia areagotzen duten faktoreak honako hauek dira:
- Koagulasa: entzima honi esker, odol plasma gatzatu edo koagulatzen dute. Zauri bat gertatzen denaren antzekoa da odolbatu edo koagulo hori, eta immunitate-sistemaren fagozitosiaren aurrean bakterioa babesten du.
- DNAsa: zelulen DNA hidrolizatzen du.
- Hemolisinak eta leukozidina: odol-zelulak, fagozitoak barne, suntsitu egiten dituzte.
- Andui batzuek enterotoxinak sortzen dituzte, janari intoxikazioaren sintomak eragiten dituztenak: beherakoak, gorakoak, okadak eta sabeleko mina.
Staphylococcus aureus-ek gaixotasun ugari eragiten du: azaleko edo mukosetako gaitzak (furunkuluak, pustulak, bekatxoak, zaurietako infekzioak...), gernu-infekzioak, septizemiaren ondorioz sortutako infekzio hedatuak, oso hilkorrak (endokarditisa, artritisa, meningitisa, pneumonia...) eta janari intoxikazioak, kutsatutako janariak jandakoan.
Urteotan penizilina izan da tratamendurik eraginkorrena Staphylococcus aureus-en aurka. Aspaldian, hala ere, agertu ziren penizilinarekiko erresistenteak ziren anduiak, gaur egun oso hedatuak. Horregatik, antibiograma baten bitartez erabaki behar da kasu bakoitzean ezarriko den tratamendua.
Beste espezie batzuk
Hainbat estafilokoko, berez patogenoak ez direnak, oportunistak izan ohi dira. Hots, egoera berezitan birulentzia hartzen dute eta gaitzak sortzen dituzte. Staphylococcus epidermidis eta Staphylococcus intermedius dira esanguratsuenak. Bakterio hauek koagulasa(-) dira.
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Staphylococcus |