Sorgin-orratz

Sorgin-orratzak Odonata ordenako eta Zygoptera subordenako intsektuak dira. Burruntzien antzekoak dira, baina, pausaturik daudenean, sorgin-orratz helduek atzerantz oblikuoki bertikalean biltzen dituzte hegoak. Burruntziek, berriz, ez dituzte biltzen eta parakera horizontalean jartzen dituzte. Horrez gainera, zigopteroek gorputz argalago eta delikatuagoa daukate, eta geldiroago egiten dute hegan.[1]

Sorgin-orratz
Sailkapen zientifikoa
ErreinuaAnimalia
FilumaArthropoda
KlaseaInsecta
OrdenaOdonata
Subordena Zygoptera
Selys, 1854

Biologia

Sorgin-orratzak mota askotako ur gezako habitatetan bizi eta ugaltzen diren intsektu haragijaleak dira. Arrautzak uretan erruten dituzte eta heldugabeak (naiade deitutakoak) urtar harrapariak dira. Naiadeek abdomenaren atzealdean kokatutako trakeobrankien bitartez hartzen dute arnasa. Zenbait hilabete edo urteren buruan, metamorfosia gertatzen da. Ondoren, hainbat egun edo astez uretatik urrun hegan ibili ostean, ur-masa batera hurbilduko dira ugaltzera. Bai ninfak, bai helduak, harrapariak dira. Helduek intsektu hegalariak jaten dituzte, batez ere, eta baita kakalardoak eta beldarrak ere. Larbek uretako ornogabeez eta ornodun txikiez (arrainkume eta zapaburuez) elikatzen dira.[1][2]

Sailkapena
Erythromma najas naiade honek argi erakusten ditu sorgin-orratzen berezitasun larbarioak: gorputz luzeska eta delikatua, buruko antenak eta abdomenaren atzealdeko trakeobrankiak.[2]

ITISen (Integrated Taxonomic Information System) arabera zigopteroak hamabi familiatan banaturik daude:[3]:

  • Amphipterygidae
  • Calopterygidae
  • Coenagrionidae
  • Dicteriadidae
  • Lestidae
  • Megapodagrionidae
  • Perilestidae
  • Platystictidae
  • Polythoridae
  • Protoneuridae
  • Pseudostigmatidae
  • Synlestidae

Erreferentziak
  1. Altonaga, Kepa. Lehen animalia hegalariak: Txitxiburduntzi eta sorginorratzak (I). Elhuyar aldizkaria, 75. zenbakia, 1993ko irailak 1, CC-BY-SA-3.0, aldizkaria.elhuyar.eus (Noiz kontsultatua: 2019-09-23).
  2. Altonaga, Kepa. Lehen animalia hegalariak (II): Ur gezetako gargantua txiki horiek. Elhuyar aldizkaria, 76. zenbakia, 1993ko urriak 1, CC-BY-SA-3.0, aldizkaria.elhuyar.eus (Noiz kontsultatua: 2019-09-27).
  3. Zygoptera, itis.gov

Ikus, gainera
  • Odonatu familiak
  • Euskal Herriko odonatu espezieak

Kanpo estekak
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.