Soinu-txartel
Soinu-txartela programa informatikoen bidez ordenagailu baten soinu sarrera eta irteera kontrolatzea ahalbidetzen duen txartela da.
Historia
Asko zabaldu zen lehenengo soinu txartela AdLib izan zen FM sintesia erabiltzen zuena. Musika eta jokoen efektuak berregiteko baino ez zuen balio. Gero Sound Blaster txartela agertu egin zen, FM sintesiaz gain, audio digitala grabatu eta berregiteko aukera ematen zuela ( 8 bitetan ). Horrela, errealitateko soinuak erabil zitezkeen ( zaratak, ahotsa.. ) eta honi esker, asko zabaldu zen txartel hau.
Gero, Sound Blaster 16 txartela agertu zen, eta berarekin 16 bitezko audioa etxeetara heldu zen.( gogora dezagun soinuaren grabaketa CD kalitatean 16 bitetan dela), FM sintesia oraindik mantentzen zuelarik. Beranduago ASP bertsioa agertu zen, seinalearen prozesu digitalerako txipa zuena.
Gaur egungo txartelek efektu asko lortzen dituzte ( oihartzuna, koroak, distortsioa...) eta digitalizatu dezakete. Normalean 16 bit erabiltzen dira, baina profesionalen kasuetan 20 edo gehiago ere. Badaude ere grabatu eta berregitzeko kapaz direnak.
Soinuak berregiteko, FM sintesia, uhinen tauleko sintesia ( wave table ) edo moldaketa fisikoaren ( wave guide ) sintesia erabil daiteke.
Kalitatezko berregiketarako, 32 kanalak izaten dira beharrezkoak ( 16 instrumento stereoan ), horregatik txartel askok daramate 32 euren izenetan. Hori bai, instrumento batek nota batzuk jotzen baditu aldi berean, kanal gehiago behar izango ditu.
Konexioak
Soinu-txartel gehienek Microsoften PC99 estandarra erabiltzen dute, bere konektoreei hurrengo koloreak emanez:
Kolorea | Funtzioa | |
---|---|---|
Arrosa | Mikrofono sarrera analogikoa. | |
Urdina | "Line-In" sarrera analogikoa. | |
Berdea | Estereo seinale nagusiarentzako irteera analogikoa (aurreko bozgorailuak). | |
Beltza | Atzeko bozgorailuentzako irteera analogikoa. | |
Laranja | S/PDIF irteera digitala (batzuetan erdiko bozgorailuentzako irteera analogiko bezala erabiltzen da) |