Simone Weil
Simone Weil (Paris, Frantzia, 1909ko otsailaren 3a - Ashford, Kent, Ingalaterra, 1943ko abuztuaren 24a) frantses idazlea eta filosofoa izan zen.
Simone Weil | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotza | Paris, 1909ko otsailaren 3a |
Herrialdea | Frantzia |
Lehen hizkuntza | frantsesa |
Heriotza | Ashford, 1943ko abuztuaren 24a (34 urte) |
Hobiratze lekua | Bybrook Cemetery (en) |
Heriotza modua | berezko heriotza: tuberkulosia |
Familia | |
Ezkontidea(k) | ezkongabea |
Anai-arrebak | ikusi
|
Hezkuntza | |
Heziketa | Henrike IV.a lizeoa Parisko Unibertsitatea École normale supérieure Lycée Fénelon, Paris (en) |
Hizkuntzak | frantsesa |
Jarduerak | |
Jarduerak | filosofoa, bigarren mailako irakaskuntza katedraduna, idazlea, autobiografialaria, poeta, sindikalista, Frantziako Erresistentziako kidea, eguneroko-idazlea eta itzultzailea |
Lan nabarmenak | ikusi
|
Kidetza | Frantziako Erresistentzia Lanaren Konfederazio Nagusia (Frantzia) |
Izengoitia(k) | Émile Novis eta S. Galois |
Zerbitzu militarra | |
Adar militarra | Nazioarteko Brigadak |
Parte hartutako gatazkak | Espainiako Gerra Zibila |
Sinesmenak eta ideologia | |
Erlijioa | Sinesbiderik gabeko kristautasuna |
Durruti Zutabean parte hartu zuen Espainiako Gerra Zibilean, eta Frantziako Erresistentziako kide izan zen Bigarren Mundu Gerran. Idazki filosofiko, politiko eta mistiko ugari utzi zituen, 1943an tuberkulosiak jota hil ondoren argitaratu zelako. Albert Camusek honela deskribatu zuen: «gure garaiko espiritu handi bakarra».
Biografía
Simone Weil familia judu intelektual eta laiko batean jaio zen: aita mediku ospetsua zuen eta anaia nagusia, Andre Weil, matematikari ospetsua. Filosofia eta literatura klasikoa ikasi zituen, eta Alainen (Émile Chartier) ikasle izan zen. Hemeretzi urte zituela, Parisko Goi Eskola Normalean sartu zen, kalifikazio altuenarekin, eta ondoren Simone de Beauvoir. Hogeita bi urterekin graduatu zen eta hainbat lizeotan hasi zen irakasle (Le Puy-en-Vlay, Auxerre eta Roanne).
1930eko hamarkadaren hasieran, aste batzuetan Alemaniara abiatu zen, eta itzultzean, hainbat lan idatzi zituen, non gerraren nahasmena eta langileen nahigabeak erakutsi zituen, mistizismo handiz, eta giza justizia bilatu zuen. Eliza katoliko erromatarraren aurka eta proposatutako kristautasun existentzialistaren alde kokatu zen. Herrialde bat aurkitu zuen, sozioekonomikoki hondoratua, ezker sakon zatitua zuena (Stalinek kontrolatutako Alemaniako alderdi komunistak sozialdemokraziaren aurkako borroka egiten zuen "etsai nagusi" bezala) eta igoera geldiezinean zegoen alderdi nazia. Harentzat, nazi alderdiak ekarriko zituen ondorioak saihestezinak izango lirateke.
Hogeita hiru urterekin, lan egiten zuen lizeotik transferitu zuten, langile kargugabetuen manifestazio baten buru izateagatik. Lizeoetako nagusiekin izandako arazoak bata bestearen atzetik etorri ziren, politika eta irakaskuntza metodologia kontuak zirela medio.
Garai hartan bere konpromiso politikoa garatu zuen, eta langileen prestakuntzan lagundu zuen, hitzaldi eta klase sindikalen bidez, izaera politiko eta filosofikoko aldizkarietan argitaratzera. Familia-etxebizitza bat zuen Parisen, Auguste Comte kalean, Luxenburgoko lorategietatik gertu
Hogeita bost urterekin, Parisetik ihes egiteko utzi zuen behin-behinean irakasle karrera, eta, 1934an eta 1935ean, Renaulten langile gisa lan egin zuen eta nekazaritzako langile gisa lan egin zuen. Eskulana kulturaren erdigunetzat hartu behar zela uste zuen, eta historian zehar eskuzko jardueraren eta jarduera intelektualaren arteko bereizketa gero eta handiagoa izan zela nagusitasun-harremanaren arrazoia adierazi zuen.
Bakezale erradikala moduan hasi zen, gero sindikalista iraultzailea bihurtu zen, eta azkenean erreformismo iraultzaile bat baino ez zela posible pentsatu zuen: pobreak hain esplotatuta zeudenez, ez zuten zapalkuntzaren aurka altxatzeko indarrik, eta, hala ere, ezinbestekoa zen beraiek hartzea beren iraultzaren erantzukizuna. Horregatik, aurrerapen erreformisten bidez baldintza ez hain zapaltzaileak sortu behar ziren, iraultza arduratsua, arinagoa eta bortitzagoa errazteko.
Sindikalista hezkuntzan, batasun sindikalaren alde agertu zen eta La Escuela Emancipada aldizkarian idatzi zuen. 1932tik Boris Souvarineren Zirkulu komunista demokratikoan parte hartu zuen, Nikolas Lazarevitxen bidez ezagutu zuena. 1936ko greba orokorrean parte hartu zuen. Grinatsu militatu zuen bakezaletasun intransigente baten alde, baina, aldi berean, Francisco Franco buru zuen altxamendu militarraren aurka borrokatzen ari ziren Durruti zutabeko kide izan zen Espainian. Kazetari boluntarioa izan zen Bartzelonan, eta Aragoiko frontean sartu zen borrokalari armatuekin, gerra-ekintzaren batean parte hartuz. Garai horretan, José Luis Rey Vila marrazkilariarekin lotu zuten, Simoneren omenez Sim ezizena hartu zuena.
Haren lanak hil ondoren argitaratu ziren eta eragin handia izan zuten Ingalaterrako eta Frantziako gizarteen pentsaeran. Ofizialki, bere burua hil zuela esan zen, baina alemaniarren mendean ziren frantsesekiko elkartasunez haiek bezala bizi behar zuela erabaki eta elikadura eskasagatik hil zen.
Lan nagusiak: La pesanteur et la grâce (1947), L´Enracinement (1949), La condition ouvrière (1951), La source grecque (1953), Oppression et Liberté (1955).
Bigarren Mundu Gerra
Europan gertatu zenean, ez zuen ilusiorik egin gerraren lehen momentuan familia mehatxatu zutenetik. Bere familia aria ez den bezala sailkatzeko arrisku handia zegoen. Wail-en erlijio-idazkiak oso kristaua ziren, heterodoxoak ere bai. Bere jarrera judaismoaren arbuioa da, beste aldean "autogorrotoa" salaketak erakarriz.
1940an Paristik alde egin eta Marseillan babestu behar izan zen. 1942an, gurasoak eta anaiak bisitatu zituen Estatu Batuetan, baina geroago Ingalaterrara joan zen erresistentziara parte hartzera, baina eta 1943ko uztailean erakunde horretako kide izateari utzi zion.
Bere bizitzako azken urteetan kristau bihurtu zen. Hala ere, bere hurbilketa heterodoxoa izan zen eta ez zuen baztertu beste tradizio erlijiosoekiko interesa. Urte horietan, Gandhik aurrez ikusitako indarkeriarik ezaz ere interesatu zen, eta zenbait topaketa izan zituen Lanza del Vastorekin.
1943an tuberkulosia diagnostikatu zioten, eta Ingalaterrara bueltatu zen. Abuztuan hil zen, 34 urterekin.
Bere biografoetako batzuek Alemania naziak okupatutako Frantziako bizi-baldintzak partekatzeko nahia azpimarratzen dute, eta horrek behar adina ez elikatzera eramango zukeen, horrela bere gaixotasuna larriagotuz.
Bere obra guztiak hil ondoren agertu ziren, bere lagunek argitaratuak. Albert Camusek, bere editore eta adiskideetako batek, gerraren amaierako lanik garrantzitsuenetako bat bezala miretsi zuen bere obra. Uste zuen gazteek irakurri behar zituztela propaganda politikoek pentsatzeko gaitasuna deuseztatu baino lehen.
Lan nagusiak: La pesanteur et la grâce (1947), L´Enracinement (1949), La condition ouvrière (1951), La source grecque (1953), Oppression et Liberté (1955).
Lanak
Frantzesez
- Simone Weil, Œuvres complètes. (Paris: Gallimard, 1989–2006, 6 libk.)
- Réflexions sur la guerre (La Critique sociale, zb. 10, 1933ko azaroa)
- Chronicles from the Spanish Civil War, in: 'Le Libertaire', an anarchistic magazine, 1936
- La Pesanteur et la grâce (1947)
- L'Enracinement (1949)
- Attente de Dieu (1950)
- Lettre à un religieux (1951)
- Les Intuitions pré-chrétiennes (Paris: Les Editions de la Colombe, 1951)
- La Source grecque (Paris: Gallimard, 1952)
- Oppression et liberté (1955)
- Note sur la suppression générale des partis politiques (Paris: Editions Gallimard, 1957 - Climats, 2006)
Ingelesez
- Awaiting God: A New Translation of Attente de Dieu and Lettre a un Religieux. Introduction by Sylvie Weil. Translation by Bradley Jersak. Fresh Wind Press, 2012. ISBN 978-1-927512-03-6.
- Formative Writings: 1929–1941. (1987). Dorothy Tuck McFarland & Wilhelmina Van Ness, eds. Massachusettseko unibertsitateko aldizkaria.
- The Iliad or the Poem of Force. Pendle Hill Pamphlet. Mary McCarthy trans.
- Intimations of Christianity Among the Greeks. Routledge Kegan Paul, 1957. Elisabeth Chas Geissbuhler itzulita.
- Letter to a Priest. G. P. Putnam's Sons, 1954.
- The Need for Roots. Routledge Kegan Paul, 1952. Arthur Wills trans., preface by T.S. Eliot
- Gravity and Grace. Routledge & Kegan Paul, 1952. Routledge Classics 2002. ISBN|978-0-415-29001-2
- The Notebooks of Simone Weil. Routledge paperback, 1984. ISBN 0-7100-8522-2 [Routledge 2004. ISBN 978-0-415-32771-8]
- On Science, Necessity, & The Love of God. London: Oxford University Press, 1968. Richard Rees itzulita.
- Oppression and Liberty. Routledge Kegan Paul, 1958.
- Simone Weil's The Iliad or Poem of Force: A Critical Edition. James P. Holoka, ed. eta itzulrans. Peter Lang, 2005.
- Simone Weil: An Anthology. Sian Miles, editor. Virago Press, 1986.
- Simone Weil: First and Last Notebooks. London: Oxford University Press, 1970. Richard Rees trans.
- Simone Weil: Lectures on Philosophy. Cambridge University Press, 1978. Intro. by Peter Winch, trans. by Hugh Price.
- The Simone Weil Reader: A Legendary Spiritual Odyssey of Our Time. George A. Panichas, editor. David McKay Co., 1981.
- Simone Weil—Selected Essays: 1934–1943. London: Oxford University Press, 1962. Richard Rees trans.
- Simone Weil: Seventy Letters. London: Oxford University Press, 1965. Richard Rees itz.
- Two Moral Essays by Simone Weil—Draft for a Statement of Human Obligations & Human Personality. Ronald Hathaway, ed. Pendle Hill Pamphlet. Richard Rhees itz.
- Waiting on God. Routledge Kegan Paul, 1951. Emma Craufurd itz.
- Waiting For God. Harper Torchbooks, 1973. Emma Craufurd itz., with an introduction by Leslie A. Fiedler. ISBN 978-0-06-131903-7.
- Waiting for God. Harper Perennial Modern Classics 2009 Emma Craufurd, with an introduction by Leslie A. Fiedler. 978-0-06-171896-0
- On the Abolition of All Political Parties, Simon Leys trans., Melbourne: Black Inc., 2013. ISBN 9781921870903
Arabiarraz
Beste lanak
- Allen, Diogenes. (2006) Three Outsiders: Pascal, Kierkegaard, Simone Weil. Eugene, OR: Wipf eta Stock.
- Bell, Richard H. (1998) Simone Weil. Rowman eta Littlefield.
- ———, editor. (1993) Simone Weil's Philosophy of Culture: Readings Toward a Divine Humanity. Cambridge University Press. ISBN 0-521-43263-4
- Chenavier, Robert. (2012) Simone Weil: Attention to the Real, trans. Bernard E. Doering. Notre Dame, IN: University of Notre Dame.
- Davies, Grahame. (2007) Everything Must Change. Seren. ISBN 9781854114518
- Dietz, Mary. (1988). Between the Human and the Divine: The Political Thought of Simone Weil. Rowman eta Littlefield.
- Doering, E. Jane. (2010) Simone Weil and the Specter of Self-Perpetuating Force. University of Notre Dame Press.
- Doering, E. Jane, and Eric O. Springsted, ed. (2004) The Christian Platonism of Simone Weil. University of Notre Dame Press.
- Finch, Henry Leroy. (1999) Simone Weil and the Intellect of Grace, ed. Martin Andic. Continuum International.
- Gabellieri, Emmanuel. (2003) Etre et don: L'unite et l'enjeu de la pensée de Simone Weil. Paris: Peeters.
- Goldschläger, Alain. (1982) Simone Weil et Spinoza: Essai d'interprétation. Québec: Naaman.
- Irwin, Alexander. (2002) Saints of the Impossible: Bataille, Weil, and the Politics of the Sacred. Minneapolis: University of Minnesota Press.
- McCullough, Lissa. (2014) The Religious Philosophy of Simone Weil. London: I. B. Tauris. ISBN 978-1780767963
- Morgan, Vance G. (2005) Weaving the World: Simone Weil on Science, Mathematics, and Love. University of Notre Dame Press. ISBN 0-268-03486-9
- Athanasios Moulakis (1998) Simone Weil and the Politics of Self-Denial, trans. Ruth Hein. University of Missouri Press. ISBN 978-0-8262-1162-0
- Plant, Stephen. (2007) Simone Weil: A Brief Introduction, Orbis, ISBN 978-1-57075-753-2
- ———. (2007) The SPCK Introduction to Simone Weil, SPCK, ISBN 978-0-281-05938-6
- Radzins, Inese Astra (2006) Thinking Nothing: Simone Weil's Cosmology. ProQuest/UMI.
- Rhees, Rush. (2000) Discussions of Simone Weil. State University of New York Press.
- Rozelle-Stone, Rebecca A., and Lucian Stone. (2013) Simone Weil and Theology. New York: Bloomsbury T & T Clark.
- ———, eds. (2009) Relevance of the Radical: Simone Weil 100 Years Later. New York: T & T Clark.
- Veto, Miklos. (1994) The Religious Metaphysics of Simone Weil, trans. Joan Dargan. State University of New York Press.
- von der Ruhr, Mario. (2006) Simone Weil: An Apprenticeship in Attention. London: Continuum.
- Winch, Peter. (1989) Simone Weil: "The Just Balance." Cambridge University Press.
- Winchell, James. (2000) 'Semantics of the Unspeakable: Six Sentences by Simone Weil,' in: "Trajectories of Mysticism in Theory and Literature", Philip Leonard, ed. London: Macmillan, 72-93. ISBN 0-333-72290-6
Biografiak
- Cabaud, Jacques. (1964). Simone Weil. Channel Press.
- Robert Coles (1989) Simone Weil: A Modern Pilgrimage. Addison-Wesley. 2001 ed., Skylight Paths Publishing.
- Fiori, Gabriella (1989) Simone Weil: An Intellectual Biography. translated by Joseph R. Berrigan. University of Georgia Press. ISBN 0-8203-1102-2
- ———, (1991) Simone Weil. Una donna assoluta, La Tartaruga; Saggistica. ISBN 88-7738-075-6
- ———, (1993) Simone Weil. Une Femme Absolue Diffuseur-SODIS. ISBN 2-86645-148-1
- Gray, Francine Du Plessix (2001) Simone Weil. Viking Press.
- McLellan, David (1990) Utopian Pessimist: The Life and Thought of Simone Weil. New York: Poseidon Press.
- Nevin, Thomas R. (1991). Simone Weil: Portrait of a Self-Exiled Jew. Chapel Hill.
- Perrin, J.B. & Thibon, G. (1953). Simone Weil as We Knew Her. Routledge & Kegan Paul.
- Pétrement, Simone (1976) Simone Weil: A Life. New York: Schocken Books. 1988 edition.
- Rexroth, Kenneth (1957) Simone Weil http://www.bopsecrets.org/rexroth/essays/simone-weil.htm
- Risari, Guia (2014) Il taccuino di Simone Weil, RueBallu 2014, Palermo, ISBN 978-88-95689-15-9
- Terry, Megan (1973). Approaching Simone: A Play. The Feminist Press.
- White, George A., ed. (1981). Simone Weil: Interpretations of a Life. University of Massachusetts Press.
- Yourgrau, Palle. (2011) Simone Weil. Critical Lives series. London: Reaktion.
- Weil, Sylvie. (2010) "At home with André and Simone Weil. Evanston: Northwestern.
Erreferentziak
- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.