Simca
Simca (Société Industrielle de Mecanique et de Carosserie Automobile: akronimoz sortutako enpresa izena da) automobil-fabrikatzaile frantziarra izan zen, eta 1935 eta 1980 artean aritu zen lanean.
Simca | |
---|---|
Datuak | |
Mota | automobile manufacturer (en) eta negozioa |
Jarduera sektorea | automobilgintza |
Herrialdea | Frantzia |
Jarduera | |
Eskumendekoak | Simca do Brasil (en) |
Ekoizpena | |
Agintea | |
Egoitza nagusi | |
Legezko forma | Baltzu anonimo |
Jabea | Fiat |
Historia | |
Sorrera | 1934 |
Sortzailea | |
Sorlekua | Paris |
Desagerpena | 1980 |
Kontsumorako turismoetan espezializatu zen (Simca 1000 eta Simca 1200 ospetsuak, adibidez), baina luxuzko zenbait modelo ere sortu zituen (batez ere lehen urteetan eta Chrysler sartu ondoren), baita kiroletakoak ere (Matrarekin bat egin ondoren). Nanterreko (Frantzia) fabrika nagusiaz gain, Espainian eta Brasilen ekoitzi zituen ibilgailuak eta Txilen, Kolonbian, Australian, Herbehereetan eta Marokon muntatu zituen.[1][2][3][4][5][6]
Historia
Frantzian
Henri Téodore Pigozzi italiarrak sortu zuen marka 1934an, Fiat autoak banatzeko eta muntatzeko Frantzian. Bigarren Mundu Gerraren ondoren, enpresak hedapen handiko garaia izan zuen 1950 eta 1970 artean.
1951n, Simca Aronde plazaratu zuen, bere lehen modelo propioa, eta izugarrizko arrakasta izan zuen. Urte horretan bertan, Simcak kamioien UNIC eta traktoreen SOMECA fabrikatzaileak erosi zituen.[7]
Simcak Ford Frantzia xurgatu zuen 1953an, eta, operazioaren parte gisa, Ford Europak SIMCAren %15 eskuratu zuen. Simcak Ford Vedette modeloaren eta Cargo kamioien ekoizpena bere gain hartu zuen. Markak hedatzen jarraitu zuen, eta, urtebete geroago, 1954an, Vedette gama merkaturatu zuen, Forden ereduan oinarritua, Versailles, Trianon eta Régence modeloak barne (Comète coupeaz gain), 1957an Arianek osatuak. 1950eko hamarkadako bigarren zatian, luxuzko modelo berriak agertu ziren, hala nola Beaulieu, Chambord eta Présidence.[7]
1958an, Simcak Talbot-Darracq fabrikatzailea xurgatu zuen. Era berean, Chrysler Corporationek, geroago enpresan rol hegemonikoa izan zuenak, Fordek zituen Simcaren akzioen %15 eskuratu zuen. Urte horretan bertan agertu zen Aronde P-60, eta Simcako ingeniariak Aronderen ordezkoan hasi ziren lanean, Renault 8 etorriko zela jakinik, hari diseinuz aurre egingo zion modelo bat irudikatuz. Hori izan zen Mario Revelli di Beaumont diseinatutako Simca 1000,[7] 1961eko irailaren 1ean aurkeztua.
1963an, Simca 1500 eta egiten hasi ziren urtean. 1967an Simca 1100 merkaturatu zen.
Matrarekin bat-egitea 1970ean gertatu zen eta Matra-Simca izeneko zenbait modelo sortu zituen. Chryslerrek Simcaren erabateko kontrola bereganatu zuen akzio gehienak eskuratzean, eta enpresak Chrysler France izena hartu zuen.
Une horretatik aurrera, Chrysler markarekin merkaturatu ziren haren ibilgailuak. Chrysler 180 luxuzko enpresa merkaturatu zen adibidez. Bitartean, Matra-Simcak 1972ko Le Manseko 24 orduetan lortu zuen garaipena, Matra 670 modeloarekin.[7]
1973ko petrolio-krisiak arazo ekonomikoak sortu bazituen ere, markak erregaiaren karestiara gutxi egokitutako ereduak merkaturatzen jarraitu zuen, hala nola Matra-Simca Bagheera eta Simca 1308 (Chrysler 150 ere esaten zaio) 1975ean.
Enpresa 1978an saiatu zen krisiari erantzuten, Simca Horizon merkaturatuz, baina beranduegi zen. Urte horretako udaberrian amaitu zen Simca 1000aren produkzio osoa, eta abuztuan, emaitza ekonomiko negargarriekin, Chryslerrek Europan zituen interes guztiak utzi zituen. Peugeotek Simca erosi zuen. Paradoxikoki, Horizon Urteko Auto izendatu zuten Europan.[7]
1980an, Chrysler France, Peugeoten jabetzeakoa, Société des Automobiles Talbot izendatu zuten. Jada ez zen inon egiten Simca markako autorik. Azken modeloak Talbot markarekin bataiatu ondoren, 1986an utzi zuen bere ekoizpena, eta PSA taldearen ondarera pasatu zen.
Espainian
Espainian Simcak 1966an ekin zion ekoizpenari, Barreiros automobilgintza-markaren eskutik, Simca 1000 modeloarekin, hamaika urtez ekoizpenean egon baitzen. Villaverden zegoen lantegia, Madrilen, Simca 1100 eta 1200 ere merkaturatu ziren Espainian, baina Horizon 1980ko udazkenean iritsi zenean Espainiara jada Talbot Horizon zeritzon. Villaverdeko lantegia Peugeot modeloak fabrikatzera pasatu zen.
Erreferentziak
- Artikulu hau, osorik edo zatiren batean, gaztelerazko wikipediako «Simca» artikulutik itzulia izan da, 2024-01-16 data duen 157276554 bertsioa oinarritzat hartuta. Sartze-datarik ez duten erreferentziak, edo 2024-01-16 baino lehenago datatuak, jatorrizko artikulutik ekarri dira itzulpenarekin batera.
- A Historia da Simca do Brasil. .
- Autos Chilenos. .
- Autos y Motores de Colombia. .
- News Review, Now it's Chrysler-Simca, Australian Motor Sports, julio de 1959, page 271
- «SIMCA in the Netherlands» NEKAF.
- «SOMACA» Significados.
- «AUTOPASION» Historia Simca (1934-1978).