Silvia Tortosa
Silvia Eulalia Tortosa López (Bartzelona, 1947ko martxoaren 8a – ibidem, 2024ko martxoaren 23a) kataluniar antzezlea, telebista aurkezlea, kantaria, gidoilaria eta zuzendaria izan zen.[1][2][3]
| Silvia Tortosa | |
|---|---|
 (1979) | |
| Bizitza | |
| Jaiotzako izen-deiturak | Sílvia Tortosa i López |
| Jaiotza | Bartzelona, 1947ko martxoaren 8a |
| Herrialdea |  Katalunia |
| Heriotza | Bartzelona, 2024ko martxoaren 23a (77 urte) |
| Heriotza modua | berezko heriotza: bularreko minbizia |
| Hezkuntza | |
| Hizkuntzak | gaztelania katalana |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | telebista aurkezlea, antzerki aktorea, zinema aktorea, aktorea, gidoilaria, abeslaria eta film-zuzendaria |
   .svg.png.webp){kind=logo}   | |
Biografia
Arteak ikasi zituen Massana Eskolan eta interpretazioa Bartzelonako Antzerki Institutuan. Hamabost urte zituela, antzerkian egin zuen debuta Doritaren paperarekin El mago de Oz lanean, eta hemeretzi urte zituela Pedro Balañáren El último sábado (1966) filmean. Handik hilabete gutxira, lehen aldiz agertu zen TVEren kameren aurrean, eta ibilbide emankorra egin zuen.
Aktore gisa, hainbat film komertzialetan hartu zuen parte. Nabarmentzekoa da Pánico en el Transiberiano, Espainiako ekoizpen ausart, nazioarteko aktoreak Christopher Lee, Peter Cushing eta Telly Savalas zirela. Bere historiako beste titulu batzuk hauexek dira: José Luis Garci-ren Asignatura pendiente, Antonio Merceroren Tobi eta La chica del Molino Rojo, zeinetan Marisol protagonista izan zuen azken filma izan zen. 80ko hamarkadan, Silvia Tortosa hortik aurrera gero eta gutxiago agertu zen zineman. Batez ere antzerkiaren eta telebistan jardun zuen, nahiz eta Jordi Cadizen La señora (1987) lanean protagonista izan zen.
Antzerkia
Eszenatokien gainean ibilbide luzea izan du, besteak beste, Osvaldo Dragunen Los de la mesa 10 (1965), Enrique Ortembachen Demasiadas cosas prohibidas, Víctor Ferantuñaren ¿Tienes un plan? (1966), (1967), Ramón Maria del Valle-Inclánen Cara de plata (1967), José Castillo Escalonaren Rambla Avall (1968), Rafael Albertiren El adefesio (1968), Jaime Salomen La playa vacía (1970), Molièreren El avaro (1972), Jaime Salomen[4] Tiempo de espadas (1972), Antonio Galaren Las cítaras colgadas de los árboles (1974), Alfonso Pasoren Los derechos de la mujer (1975), Josep Maria de Sagarraren La herida luminosa, Jaime Salomen Mariposas negras (1994).
1976an, Rafael Navarrorekin antzerki-konpainia bat osatu zuen, eta hiru obra estreinatu zituen. 1978an, Cultura Viva antzerki-taldearen sortzaileetako bat izan zen, Carmen Bernardos, Andrés Mejuto, Fernando Cebrián eta Antonio Jabalerarekin batera, Alberto González Vergelek zuzendua.
Telebista
Silvia Tortosaren ospea, neurri handi batean, telebistako jarduera luzearengatik izan zen; oso ingurune gazte horretan hasi zen, 1960ko hamarkadaren amaieran. Aplauso musika-saioaren aurkezleetako bat izan zen, eta telesail arrakastatsuetan parte hartu zuen: Curro Jiménez, La huella del crimen, Hostal Royal Manzanares, Farmazia de guardia...
Bere azken lanen artean, nabarmentzekoa da Carmen Cervera interpretatu zuela Telecincok 2011n emandako miniserie batean.
2011tik aurrera, Internet bidezko telebista-saio propioa aurkeztu zuen, En casa contigo izenekoa, eta aholkuak ematen zituen etxerako, dekoraziorako, sukalderako eta abarrerako.
Abeslaria eta noizbehinkako zuzendaria
70eko hamarkadaren amaieran, bi abesti grabatu zituen, horietako bat Tortosaren beraren letrarekin.
1996an atera zen argitara La Pulga: Silvia Tortosa - Una Historia de Cuplés Picantes albuma.
1998an zuzendu zuen lehen filma, Muñequitas lindas izeneko film laburra.[5]
Memoriak
2007an bere memoriak argitaratu zituen, Mi vida oculta izenburupean.[6]
Filmografia
- Presentimientos, 2013.
- Llámame, 2001.
- Bomba de relojería, 1998.
- Muñequitas lindas, 1998.
- La hermana, 1997.
- Los mares del sur, 1990.
- La bahía esmeralda, 1988.
- Fratello dello spazio, 1988.
- La señora, 1987.
- Playboy en paro, 1984.
- La hoz y el Martínez, 1984.
- Tobi, 1979.
- Vota a Gundisalvo, 1978.
- Clímax, 1978.
- Asignatura pendiente, 1977.
- Hasta que el matrimonio nos separe, 1977.
- Las garras de Lorelei, 1974
- La chica del Molino Rojo (1973)
- Horror Express, 1972.
- La tía de Carlos en mini-falda, 1966.
Erreferentziak
- «Charles Davis, marido de la actriz Silvia Tortosa» El País 1985-09-27.
- Varela, Javier. (2024-03-23). Muere la actriz Silvia Tortosa a los 77 años. Madrid.
- (Gaztelaniaz) «Muere la actriz española Silvia Tortosa» elperiodico.com/cuore 2024-03-24 (Noiz kontsultatua: 2024-03-24).
- Estreno de Tiempo de espadas, de Jaime Salom en el Beatriz. 30 de septiembre de 1972.
- Ficha del corto en www.filmoteca.org.
- Cita del libro en Google books.
Ikus, gainera
- Bartzelonar ezagunen zerrenda
