Shusha

Shusha; Şuşa
	hiria
	Irudi gehiago
Administrazioa
Estatu burujabe	Azerbaijan
District of Azerbaijan	Shusha District
Alkatea	Bayram Safarov (en)
Izen ofiziala	Şuşa
Jatorrizko izena	Şuşa
Geografia
Koordenatuak	39°45′37″N 46°45′01″E
Azalera	5.5 km²
Altuera	1.420 m
Demografia
Biztanleria	4.446 (2015); 246 (2011)
Dentsitatea	808,36 bizt/km²
Informazio gehigarria
Sorrera	1752
Ordu eremua	UTC+04:00
Hiri senidetuak	Gyöngyös
Matrikula	58
Hizkuntza ofiziala	azerbaijanera
	shusha-ih.gov.az

Shusha (azerbaijaneraz: Şuşa) edo Shushi (armenieraz: Շուշի) Azerbaijango hiria da, Karabakh Garaian dagoena. Karabakheko mendietan, 1.400–1.800 metro artean, dagoenez, sobietar garaian mendi-resort ospetsua izan zen.

Historia

1747an Nadir Xah hil zenean, Pana Ali Khan Begek boterea lortu eta Karabakheko Khanerria berriro independente bihurtu zen; 1752an Shusha- Panahabad izenarekin- sortu zuen, non hiriburua ezarri zuen.[1] 1920an, Armenio-azerbaijandar Gerran zehar, Shushako pogromoa gertatu zen hirian. Hiria Artsakheko Errepublikako gune historiko nagusia zen, Sobietar Batasuna erori ondoren bere burua independente izendatu zuena. Garia hartan, Shushak 17.000 biztanle zituen, horietatik %98 azerbaijandarrak (1989ko Sobietar Batasunaren erroldaren arabera).[2]

1992ko maiatzaren 8an, Karabakh Garaiko Lehen Gerran, armeniar unitate militarrek hiria okupatu zuten, eta Artsakheko Errepublikakoren administraziopean jarraitu zuen.[2]

2020ko azaroaren 8an, Karabakh Garaiko Bigarren Gerran, Azerbaijanek berriro hartu zuen. 2021eko maiatzaren 7an, Ilham Aliyev presidenteak Azerbaijango kultur hiriburu izendatu zuen Shusha.[3]

Monumentuak

Vagif mausoleoa, Molla Panah Vagif poeta eta ministroaren omenez
Ghazanchetsots katedrala, armeniar elizakoa
Shushako gotorlekua, 1751n Panah Ali Khanek eraikia.
Yukhari Govhar Agha meskita

Herri eta hiri senidetuak

Shusha ondorengo herri eta hiriekin senidetuta dago:

Gyöngyös, Hungaria Kayseri, Turkia Turkistan, Kazakhstan Erzurum, Turkia Veliko Tarnovo, Bulgaria

Erreferentziak

Swietochowski, Tadeusz. (1995). Russia and Azerbaijan: A Borderland in Transition. Columbia University Press, 3 or. ISBN 0231070683..
(Gaztelaniaz) «Azerbaiyán anuncia "victoria histórica" de su ejército en Shushá» La Vanguardia 2020-11-08.
(Azerbaijaneraz) «Şuşa şəhərinin Azərbaycanın mədəniyyət paytaxtı elan edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı» president.az 2021-5-7.

Kanpo estekak

Datuak: Q158903
Multimedia: Shusha / Q158903

Artikulu hau Azerbaijango geografiari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

[1] Swietochowski, Tadeusz. (1995). Russia and Azerbaijan: A Borderland in Transition. Columbia University Press, 3 or. ISBN 0231070683..

[:1-2] (Gaztelaniaz) «Azerbaiyán anuncia "victoria histórica" de su ejército en Shushá» La Vanguardia 2020-11-08.

[:0-3] (Azerbaijaneraz) «Şuşa şəhərinin Azərbaycanın mədəniyyət paytaxtı elan edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı» president.az 2021-5-7.