Sei Shōnagon
Sei Shōnagon (japonieraz 清少納言, Sei Shōnagon) (968 inguru-1000 eta 1025 bitartean) X. mendean, Heian aroan bizi izan zen idazle japoniar bat izan zen. Makura no Soshi izenburuko bere egunerokoagatik da ezaguna (Burkoaren liburua).
Sei Shōnagon | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotza | Heian-kyo, c. 968 |
Herrialdea | Japonia |
Lehen hizkuntza | japoniera |
Heriotza | Kyoto, 1000 eta 1025 bitartean (58/59 urte) |
Familia | |
Aita | Kiyohara no Motosuke |
Ezkontidea(k) | Tachibana no Norimitsu (en) Fujiwara no Muneyo (en) |
Seme-alabak | ikusi
|
Anai-arrebak | ikusi
|
Hezkuntza | |
Hizkuntzak | japoniera |
Jarduerak | |
Jarduerak | lagun egiteko andrea, poeta, saiakeragilea, eguneroko-idazlea, idazlea eta historialaria |
Enplegatzailea(k) | Fujiwara no Teishi (en) |
Lan nabarmenak | ikusi
|
Sinesmenak eta ideologia | |
Erlijioa | budismoa |
|
Bere bizitza ez da askorik ezagutzen. Bere benetako izena zein zen eztabaidatzen da, iritzirik hedatuenak Kiyohara Akiko deitzen zela dioen arren. Bere ezizena protokolo titulu batez (Shonagon, hirugarren Estatu azpidazkaria) eta familia abizen batez (Sei egilearen lehen abizena den Kiyohararen lehen zatia idazten den karakterearen txinatar ahoskera da. Kiyoharak "zelai garbia" esan nahi du).
Kiyohara no Motosuke olerkariaren alaba zen. Bere aitaren egoera nabarmenari esker, Ichijō enperadorearen emazterik gogokoena zen Fujiwara no Sadako enperatriz ezkontidearen konpainiako dama bihurtzea lortu zuen. Ustez Tachibana no Norimitsurekin ezkondu edo bizi izan zen, honekin Tachibana no Norinaga izeneko seme bat izan zuelarik. Fujiwara no Muneyorekin ere ezkondu zen eta honekin alaba bat izan zuen, Koma no Myobu izenekoa. Beste alde batetik, maitale ugari eman zitzaizkion.
Enperatriz ezkontidea hil ondoren, Sei Shonagonek oraindik beste zazpi eta hamar urte bitartean eman zituen gortean, eta ondoren erlijio andere budista bezala ordenatu zen. Hil zen arte noraezean bizi izan zen, limosnei esker mantenduz, Shikoku uhartearen eta hiriburuaren inguruen artean.
Bere lanik garrantzitsuena den Makura no Soshi (Burkoaren liburua), bere eguneroko pertsonala zen, oheburupean gordetzen ohi zena (hortik izena). Burkoaren liburua egileak eguneroko errealitateko elementuak zerrendatzen dituen zerrenda batzukin osatua dago, emozioa eragiten duten gauzak, zikintasun sentsazioa eragiten dutenak, erosi ezin daitezkeen gauzak... esate baterako. Jorge Luis Borges lan hau hautatu, apuntatu eta itzuli zuen Maria Kodamaren laguntzarekin.
Makura no Soshi lanaz gain Sei Shonagon shu olerki bilduma ere idatzi zuen. Ogura Hyakunin Isshun, partehartzaileen oroimena eta ezagutza poetikoak funtsezkoak diren karta joko tradizionalean agertzen diren olerkarietako bat ere bada.
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Sei Shōnagon |