Sare zuriubel
Sare zuriubela (Cortinarius alboviolaceus) Cortinariaceae familiako onddo espezie bat da.[1] Ia Cortinarius guztiak bezala, sukaldaritzan balio eskasa du.
| Sare zuriubela | |
|---|---|
 | |
| Sailkapen zientifikoa | |
| Erreinua | Fungi |
| Klasea | Agaricomycetes |
| Ordena | Agaricales |
| Familia | Cortinariaceae |
| Generoa | Cortinarius |
| Espeziea | Cortinarius alboviolaceus Fr., 1838 |
Sinonimoak: Agaricus glaucopus, Inoloma alboviolaceum.
Deskribapena
Kapela: 3 eta 8 cm bitarteko diametrokoa. Haragitsua, ganbila, luze konkorduna, kamutsa, morexka kolorekoa edo lila-zurixka, zurbiltzeko joerarekin, zetaduna, berezko fibrilekin; distira gutxirekin eguraldi lehorrean.
Orriak: Hasieran gris-lila kolorekoak, gero okre-lehoi kolorekoak, ebaketa zurixka heteroformoa. Ia zabal, sinuado-itsatsiak, pixka bet koskadunak.
Hanka: 5 eta 8 cm bitarteko garaierakoa eta 1 eta 2 cm bitarteko diametrokoa, goialdean mehetua, iletsu ezkatatsua, ia zingulatua erdialdean eta sarritan galtzamotzez jantziak, gainaldetik eraztun moduko batean amaitua, morexka-zurixka kolorekoa, barrubetea, hodixkekin; gortina zuri-grisaxka kolorekoa.
Haragia: Cortinarius hitza gortinatik dator, gortina eta guzti, errezelaren hondakin bereizgarriak direla eta. Biguna, zuri-lila antzeko kolorekoa, zurbila, zaporegabea eta usaingabea.[2]
Etimologia: Cortinarius hitza gortinatik dator, gortina eta guzti, gortinaren errezel bereizgarriak direla eta. Alboviolaceus epitetoa latinetik dator, zuria, esan nahi duen "albus" hitzetik eta morexka-lila kolorekoa, esan nahi duen, " violaceus" hitzetik. Kapelaren lila-zurixka koloreagatik.
Jangarritasuna
Ez da jangarria.[3]
Nahasketa arriskua
Cortinarius traganus delakoak antzeko kolorea du, baina koniferoetan ateratzen da eta usain handia du.
Sasoia eta lekua
Udazkenean, baita uda hezeen amaieran ere. Hostozabalen basoetan. Penintsulako iparraldeko pagadietan eta hariztietan batez ere.
Banaketa eremua
Ipar Amerika, Erdialdeko Amerika, Europa, Errusia, Txina, Japonia, Australia.
Galeria
Erreferentziak
- Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza • Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012 • Euskalnatura • Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987 • Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973 • Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
- (Gaztelaniaz) Cetto, Bruno. (1987). Guia de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 183 or. ISBN 84-282-0540-X (T. 2). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)..
- (Gaztelaniaz) Ubillos Javier. (2020). Curso de iniciación a la micología, fichas micológicas. Asociacion cultural “Baxauri” Kultur Elkartea Mikologia, Bajauri, Cofradia Vasca de Gastronomia..
