Santa Agedako geralekua
Santa Ageda Euskal Herriko Bizkaiko tren eta autobus geraleku bat da, Bilbo udalerriko Kastrexana auzoan kokatuta dagoena.
| Santa Ageda | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Lineak | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Kokapena | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Helbidea | Ezkerribai estrata, 4; 48013 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Udalerria | Bilbo,  Bizkaia | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Geltokiaren datuak | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Kodea | 05459 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Gunea | 1. gunea | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Irekiera | 1890eko abenduaren 5a | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Irisgarria |  | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Aldageltokia |   | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Nasak | 2 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Trenbideak | 2 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Jabea | Trenen Azpiegituren Administratzailea | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Eragilea | Renfe Feve | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Garraio zerbitzuak | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Renfe Aldiriak |  Bilbo ↔ Balmaseda | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Bizkaibus | A3341 Bilbo ↔ Arrespalditza A3342 Bilbo ↔ Artziniega A3343 Bilbo ↔ Sodupe | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Bilbobus | 88 Kastrexana ↔ Indautxu | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 L4 linea | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 C-4f linea | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Geralekua 1890eko abenduaren 5an ireki zen.
Egoera
Geralekua honako burdinbide hauen ibilbidearen zati da:[1]
Bilbo — Leon: 6,699 kilometro-puntua- Bilbo — Santander: 6,699 kilometro-puntua
Sarbideak
Ezkerribai estrata, 4
Historia
Kadagua ibaiaren arroan trenaren behin betiko proiektua Victor Txabarri, Manuel Allendesalazar, Enrique Aresti eta Ramón Bergé ingeniariek aurkeztu zuten 1888ko maiatzean. Urte bereko uztailean onartu zen. Burdinbidea onura publikokotzat jo zen, 99 urterako ustiapen batekin. Kadaguako Trenbidearen Konpainia 1888ko uztailaren 2an eratu zen kudeatzeko. Linea Zorrotzan abiatu behar zen, Bilbotik Portugaleterako burdinbideak auzo horretan zuen geltokian.[2]
Burdinbidea 1890eko abenduaren 5an inauguratu zen. Urtean gutxienez 96 000 bidaiari garraiatzeko asmoa zuten, eta jarduerak hasi eta lau urte eskasera 219 504 bidaiari mugitzen zituzten. Geraleku hori burdinbidearen gainerakoarekin batera inauguratu zen 1890eko abenduaren 5an.[3]
1898an sortu zen Bilbo-Santander burdinbidea, Zorrotza-Balmaseda trenbidea Santander-Solares eta Zalla-Solares burdinbidetarekin lotu ondoren, Bilbo eta Santander arteko ibilbideak ahalbidetuz.[4]
1972an FEVE eragileak trenbideen ustiapena bere esku hartu ondoren, 1975ean Bilbo-Leon eta Bilbo-Santander burdinbideak lotu zituen Arangurengo geltokian. Handik aurrera bai Santanderretik bai Leonetik zetozen trenek trenbide beretik heltzen dira Irauregira. Lutxanako eta Roblako saihesbideak zama-garraiorako trenentzako besterik ez ziren mantendu.
1994an Bilbo-Leon burdinbidea itxi ostean, trenek Balmasedako geltokira baino ez ziren heltzen.[5] 2003an berriro ireki zen Bilbo-Leon burdinbidea, batipat Robla kotren turistiko zerbitzua ezartzeko, eta baita egunean zentzu bakoitzeko tren bat jartzeko. Bere aldetik, Bilbo-Santander burdinbidea irekita mantendu zen, gaur egun egunean zentzu bakoitzeko hiru tren daudelarik.[6]
Bilbo-Leon burdinbideari dagokionez, 2009an Galtzarako geralekura luzatuta, trenek aldiriko zerbitzua egiten dute Bilbora arte, eta tren bat ibiltzen da 30 minutuko maiztasunaz. Burdinbide hau, aipatutakoen artean guztiz elektrifikatuta dagoen bakarra da.[7]
Geralekua
Geltokiak sarbide bakarra du, arrapalaz irisgarri. Nasa aldaketa pasonibela gurutzatuz egiten da.
Zerbitzuak
Aldiriko trenak
| |||||||||||||
Hiriarteko autobusak
| ||||
| Bizkaibus | A3341 | BILBO Termibus (10-11. nasak) | BILBO Kastrexana - Las Delicias - Iberdrola - ALONSOTEGI Lasao - Loibe - Aldanondo (Elkartegia) - Kortatxu - Arbuio - Nuestra Señora de la Guía - GUEÑES Zaramillo - Lazkao (Km. 11) - La Cuadra - Lakabex (Iberdrola) - Olabarrieta - Iorgi 21B - Gallarraga (Farmazia) - SODUPE (Herriko Enparantza) - Padura - GORDEXOLA Ugarte - Azkarai - Etxebarria - Zaldu (Pilotalekua) - Zabaia Bekoa - Isuskitza (Hipika) - OKONDO Padura (Hipika) - Gorostiola - Irabien - Arenalde | OKONDO Villa Chica (Eliza) |
| Bizkaibus | A3342 | BILBO Termibus (10-11. nasak) | BILBO Kastrexana - Las Delicias - Iberdrola - ALONSOTEGI Lasao - Loibe - Aldanondo (Elkartegia) - Kortatxu - Arbuio - Nuestra Señora de La Guía - GUEÑES Zaramillo - Lazkao (Km. 11) - La Cuadra - Lakabex (Iberdrola) - Olabarrieta - Iorgi 21B - Gallarraga (Farmazia) - Sodupe (Herriko Enparantza) - Padura - GORDEXOLA Zubiete 93 - Zubiete 79 - San José egoitza - Zubiete 15 (Industria) - Molinar Plaza - Sandamendi - Pontón Urarte - Allende - Las Llanas - Mazukera - Lagartxa - Artekona - Albitxu - ARTZINIEGA Puente Llanteno - La Torre - Garai 25 (Gasolindegia) - Kantoia | ARTZINIEGA Garai Plaza (Udaletxea) |
| Bizkaibus | A3343 | BILBO Termibus (10-11. nasak) | BILBO Kastrexana - Las Delicias - Iberdrola - ALONSOTEGI Lasao - Loibe - Aldanondo (Elkartegia) - Kortatxu - Arbuio - Nuestra Señora de La Guía - GUEÑES Zaramillo - Lazkao (Km. 11) - La Cuadra - Lakabex (Iberdrola) - Olabarrieta - Iorgi 21B - Gallarraga (Farmazia) - Sodupe (Herriko Enparantza) | GUEÑES Padura |
| ||||
| Bizkaibus | A3341 | OKONDO Villa Chica (Eliza) | BILBO Zorrotza-Kastrexana 81 (Flex) - Zorrotza - Basurtuko Ospitalea | BILBO Termibus (10-11. nasak) |
| Bizkaibus | A3342 | ARTZINIEGA Garai Plaza (Udaletxea) | BILBO Zorrotza-Kastrexana 81 (Flex) - Zorrotza - Basurtuko Ospitalea | BILBO Termibus (10-11. nasak) |
| Bizkaibus | A3343 | GUEÑES Padura | BILBO Zorrotza-Kastrexana 81 (Flex) - Zorrotza - Basurtuko Ospitalea | BILBO Termibus (10-11. nasak) |
Hiriko autobusak
| ||||
| ||||
Erreferentziak
- EuroFerroviarios. «Santa Ageda (geralekua)» euroferroviarios.net (Noiz kontsultatua: 2020-05-05).
- Iberiar Penintsulako trenbide txikietako historia. Fundación de los Ferrocarriles Españoles DL 2005 ISBN 84-88675-97-6. PMC 804307216. (Noiz kontsultatua: 2021-05-23).
- Roblatik Balmasedarako trenaren kronologia. Via Libre aldizkaria, 465. zenbakia. 2003ko ekaina.
- «Santaderretik Bilbora Trenbidearen Konpainia» web.archive.org 2016-02-03 (Noiz kontsultatua: 2021-05-23).
- (Gaztelaniaz) Asociación Burgalesa de Amigos del Ferrocarril. «Bilbo-Robla burdinbidea: geltokiak» (Noiz kontsultatua: 2014-08-31).
- (Gaztelaniaz) Asociación Burgalesa de Amigos del Ferrocarril. «Bilbo-Robla burdinbidea: ibilbidea» (Noiz kontsultatua: 2014-08-31).
- Treneando. «Fevek geraleku berri bat inauguratu zen Balmasedan» (Noiz kontsultatua: 2013-04-07).
Ikus, gainera
Kanpo estekak
Bizkaiko garraioa | ||
|---|---|---|
 | ||
| Errepideak | Bizkaiko errepideen zerrenda | Interbiak | |
| Autobusak | ||
| Burdinbideak | ||
| Itsas garraioa | ||
| Aerodromoak | ||
| Bestelakoak | ||
| Guneak | ||
| |||
| |||
| |||
| |||
Bilbo–Concordia • Ametzola • Basurto–Ospitalea • Zorrotza–Zorrozgoiti • Santa Ageda • Kastrexana • Irauregi • Zaramillo • Quadra • Sodupe • Artxube • Lanbarri • Gueñes • Aranguren–Geltokia • Aranguren–Geralekua • Zalla • Colegio • Ibarra • Bolunburu • Herrera • Balmaseda • Galtzara • jarraitu Leonera |
|
