Sanskritoaren Transliteraziorako Nazioarteko Alfabetoa
Sanskritoaren Transliteraziorako Nazioarteko Alfabetoa (ingelesez: International Alphabet of Sanskrit Transliteration, IAST) transliterazio-sistema ezaguna da, Indiako idazkerak erromanizatzeko eta informazio gutxi galtzeko aukera ematen duena. IAST sanskritoa eta paliera erromanizatzeko sistemarik ezagunena da. Argitalpen inprimatuetan erabiltzen dute, batez ere sanskritozko eta pali zaharreko gaiei buruzko Indiako erlijioekin lotutako liburuetan. Unicode iturriak gero eta erabilgarriagoak direnez, testu elektronikoen artean ere zabaltzen ari da.
IAST Orientalisten Nazioarteko Kongresuak 1894an Genevan ezarritako estandar batean oinarritzen da.[1] Devanagariaren transliterazioa ahalbidetzen du (baita beste Indiako idazkera batzuk ere), eta, horrela, sanskritoaren fonemak ez ezik, funtsean fonetikoa den transkripzio bat ere ahalbidetzen du. Noizbehinka sortzen den zailtasun bakarra bokal toniko luzeak markatzea da.
Ikurrak
Devanāgarī | Transkripzioa | Kategoria | |
---|---|---|---|
अ | a | A | Monoptongo eta silabiko urkariak |
आ | ā | Ā | |
इ | i | I | |
ई | ī | Ī | |
उ | u | U | |
ऊ | ū | Ū | |
ऋ | ṛ | Ṛ | |
ॠ | ṝ | Ṝ | |
ऌ | Ḷ | ||
ॡ | Ḹ | ||
ए | e | E | diptongoak |
ऐ | ai | Ai | |
ओ | o | O | |
औ | au | Au | |
ं | ṃ | Ṃ | anusvara |
ः | ḥ | Ḥ | visarga |
ँ | ˜ | chandrabindu | |
ऽ | ' | avagraha |
belarrak | sabaikariak | erretroflexuak | horzkariak | ezpainkariak | Kategoria |
---|---|---|---|---|---|
क k K |
च c C |
ट ṭ Ṭ |
त t T |
प p P |
ahulak |
ख kh Kh |
छ ch Ch |
ठ ṭh Ṭh |
थ th Th |
फ ph Ph |
hasperendunak |
ग g G |
ज j J |
ड ḍ Ḍ |
द d D |
ब b B |
bozdunak |
घ gh Gh |
झ jh Jh |
ढ ḍh Ḍh |
ध dh Dh |
भ bh Bh |
Boz hasperendunak |
ङ ṅ Ṅ |
ञ ñ Ñ |
ण ṇ Ṇ |
न n N |
म m M |
sudurkariak |
ह h H |
य y Y |
र r R |
ल l L |
व v V |
hurbilkariak |
श ś Ś |
ष ṣ Ṣ |
स s S |
frikariak |
Erreferentziak
- (Ingelesez) Monier-Williams, Monier. (1899). A Sanskrit-English Dictionary. Oxford: Clarendon Press, xxx or..