San Ignazio basilika

San Ignazio etorbidean dago, Iruñeko Bigarren Zabalgunean, eta izen bereko San Ignazio eliza eta Nafarroako jauregiaren artean.

XVI. mendeko Nafarroako Konkistaren ondoren Gaztela eta Aragoiko erregea zen Fernando Katolikoak leku honetan gaztelu bat eraikitzea agindu zuen[1]. Urte gutxitara, gaztelu hau Nafarroako tronuaren benetako oinordekoek erresuma birkonkistatzeko asmoz setiatu zuten (saiakera ustela izan zen). Gudu hartan, gotorlekua defendatuz borrokatu zen Ignazio Loiolakoa, eta horretan ari zela larriki zauritu zuten.

Gertaera horren oroimenez, 1601ean Cardona erregeordeak santu hori erori zen leku horretan bertan arkua eta oroitarri bat ezarri zituen (oroitarria, gaur egun, Comptos Ganberan dago); geroago, XVII. mendearen amaieraldera, kokaleku horretantxe San Ignazio basilika eraiki zen, eta lehen aipatutako oroitarria basilika horren barnealdeko horma batean jarri zuten.

• 
  Aldarea.
• 
  Aldarea.
• 
  Ganga.
• 
  Basilikaren kanpoaldeko espaloiako plaka.

1927an, San Ignazio etorbidea eraikitzeko xedez, basilikaren zati bat eraitsi zuten, honek bere jatorrizko luzeraren heren bat galdu eta aurrealdea metro batzuk atzeratu zituelarik. Basilika txikitu zenez, santua bere atzeraldian erori zen puntu zehatza adierazten zuen oroitarria kendu beharrean suertatu zen, aipatutako puntu hau (ordu arte basilikaren barnealdean zegoena) kanpoaldean gelditu baitzen, hots, kalean.

Gaur egun puntu hori lur zoruan ezarritako metalezko plaka batez adierazita dago, basilikaren aldamenean eta espaloiaren erdi-erdian. Iruñeko Alde Zaharra eta Iruñeko Bigarren Zabalgunearen arteko mugan kokatzen da.

1927an, basilikatik metro gutxira San Ignazio eliza eraiki zuten.

Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena: Iruñea

• (Gaztelaniaz) Iruñeko San Ignazio basilikari buruzko txostena, Eusko Ikaskuntzaren Euskomedia webgunean.