Saint-Malo
Saint-Malo (galoz Saent-Malo eta bretainieraz: Sant-Maloù) Bretainiako ipar-ekialdean dagoen hiria da, Ille-et-Vilaine/Il-ha-Gwilen departamenduko handienetakoa. Bro Sant Malou lurralde historikoaren hiriburua ere bada.
| Saint-Malo | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Frantziako udalerria | |||||||||||
 | |||||||||||
| |||||||||||
| Administrazioa | |||||||||||
| Estatu burujabe |  Frantzia | ||||||||||
| Frantziaren banaketa administratiboa | Metropolitar Frantzia | ||||||||||
| Eskualdea |  Bretainia | ||||||||||
| Departamendua |  Ille eta Vilaine | ||||||||||
| Barruti | Saint-Maloko barrutia | ||||||||||
| Alkatea | Claude Renoult (en)  | ||||||||||
| Izen ofiziala | Saint-Malo Commune-de-la-Victoire Mont-Mamet Port-Malo | ||||||||||
| Posta kodea | 35400 | ||||||||||
| Geografia | |||||||||||
| Koordenatuak | 48°38′50″N 2°00′32″W | ||||||||||
 | |||||||||||
 | |||||||||||
| Azalera | 36.58 km² | ||||||||||
| Altuera | 8 m | ||||||||||
| Mugakideak | Saint-Coulomb, Saint-Méloir-des-Ondes eta Saint-Jouan-des-Guérets | ||||||||||
| Demografia | |||||||||||
| Biztanleria | 47.323 (2021eko urtarrilaren 1a) 328 (2020) | ||||||||||
| |||||||||||
| Dentsitatea | 1.293,69 bizt/km² | ||||||||||
| Informazio gehigarria | |||||||||||
| Ordu eremua | UTC+01:00 eta UTC+02:00 | ||||||||||
| Hiri senidetuak | Port Louis eta Gniezno | ||||||||||
| ville-saint-malo.fr | |||||||||||
.svg.png.webp)
44.620 biztanle zituen 2012an. Dena dela turistikoa izanik bere populazioa 200.000 biztanletara iristen da udan.
Geografia
Rance ibaiaren ekialdeko ertzean kokaturik dago, Mantxako kanalaren itsasertzean. Ibaiaren beste aldean Dinard hiria dauka. Hiriaren alde zaharra tonbolo batean eraiki zen eta inguruan uharte txiki ugari ditu, gehienak itsasbeheran lurrarekin lotzen direnak.
Historia
Sorrera
Galoek sortu zuten K.a. I mendean eta ondoren erromatarra izan zen, Reginca edo Aletum izena hartu zuelarik. IV mendean saxoiek hartu zuten eta gotorlekua eraiki zuten estuarioa itsasoko piraten erasoetatik babesteko.
V eta VI mendeetan britoiak iritsi ziren eta San Aaron eta San Brendanek altxaturiko monasterioaren inguruan haziz joan zen hiria. Izena Saint Malo (edo Maclou) apaizak ematen dio, kondairaren arabera Brendani jarraiki Galesetik etorri zenak.
Kortsarioen hiria
Hiriak beti izan du izaera propioa eta 1590an independentzia aldarrikatu zuen "ez frantses, ez bretoi, malotarra baizik" leloa hartuz. 3 urtez izan zen errepublika independientea. XIX mendean pirata eta kortsarioen babesleku bihurtu zen eta hauek itsasontzi ingelesei zerga ezarri zien Mantxako kanala zeharkatzearen truke.
XX Mendea
Bigarren Mundu Gerran 1994ko abuztuaren amaieran amerikar eta britainiarren bonbaketek San Maloko alde zaharra erabat suntsitu zuten eta 1948 eta 1960 artean dena berreraiki zen.
1998an Europako babes politika ezartzeko bertan bildu ziren Frantzia eta Ingalaterrako ordezkariak.
Klima
 Datu klimatikoak (Dinard)  | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Hila | Urt | Ots | Mar | Api | Mai | Eka | Uzt | Abu | Ira | Urr | Aza | Abe | Urtekoa |
| Erregistraturiko tenperatura maximoa (°C) | 16.4 | 18.7 | 23.2 | 26.9 | 29.2 | 33.1 | 35.4 | 39.4 | 33.1 | 28.9 | 19.3 | 17.6 | 39.4 |
| Batez besteko tenperatura maximoa (°C) | 8.8 | 9.3 | 11.9 | 13.7 | 17.0 | 19.8 | 21.9 | 22.0 | 20.0 | 16.3 | 12.0 | 9.2 | 15.2 |
| Batez besteko tenperatura minimoa (°C) | 3.4 | 3.1 | 4.8 | 5.9 | 9.0 | 11.5 | 13.5 | 13.6 | 11.7 | 9.4 | 6.1 | 3.7 | 8.0 |
| Erregistraturiko tenperatura minimoa (°C) | -13.7 | -11.7 | -6.2 | -2.8 | -0.2 | 3.6 | 6.7 | 5.0 | 2.3 | -4.2 | -5.9 | -9.6 | -13.7 |
| Pilatutako prezipitazioa (mm) | 67.0 | 57.6 | 53.5 | 53.0 | 63.6 | 49.1 | 49.7 | 49.4 | 62.2 | 86.8 | 86.8 | 80.0 | 758.7 |
| Prezipitazio egunak (≥ 1 mm) | 12.6 | 10.8 | 11.1 | 10.7 | 10.3 | 7.8 | 7.6 | 8.0 | 9.7 | 13.6 | 13.8 | 13.4 | 129.5 |
| Elur egunak (≥ 1 mm) | 1.7 | 2.5 | 1.4 | 0.6 | 0.0 | 0.0 | 0.0 | 0.0 | 0.0 | 0.0 | 0.3 | 1.4 | 7.9 |
| Eguzki orduak | 69.5 | 84.3 | 127.5 | 164.1 | 188.4 | 206.4 | 206.4 | 198.6 | 167.1 | 112.6 | 77.8 | 64.0 | 1666.6 |
| Hezetasuna (%) | 84 | 81 | 79 | 79 | 79 | 81 | 81 | 81 | 82 | 85 | 84 | 85 | 81.8 |
| Iturria (1): Meteo France (1981-2010, sunshine 1991-2010) [1][2] | |||||||||||||
| Iturria (2): Infoclimat.fr (humidity, snowy days 1961–1990)[3] | |||||||||||||
Garraioa
Britainia Handiarekin lotzen duten ferry asko ateratzen dira bertatik Portsmouth, Poole eta Weymouth hirietara. Trena ere badu, Rennes-erako eta ondoren Pariserako TGV tren azkarra barne. Azkenik 5 kilometro hegoaldera Dinard–Pleurtuit–Saint-Malo aireportua aurkitzen da.
Ondasun nabarmenak
Aipagarriena hiri harresitua da (frantsesez: La Ville Intra-Muros), Bretainia iparraldeko turismogune garrantzitsuenetakoa bihurtu du Saint-Malo. Bertan Saint Vincent katedrala eta Kortsarioaren etxea daude. Harresien inguruko uharteetan badira gotorleku txiki ugari ere, Fort de la Conchée, Fort National eta Saint-Servan auzoan Solidor dorrea, denak ere hiria eta estuarioaren sarrera babesteko funtzioaz altxatuak. Grand Bé uhartean Chateaubriand idazlearen hilobia dago.
Saint-Maloko akuario handiak urtero 360.000 bisitari inguru hartzen ditu.
Iruditegia
Hiriaren ikuspegia.
Harresiak.
Herrigunea.
Alde zaharra..jpg.webp)
Chateaubriand idazlearen hilobia.
Herritar ezagunak
- San Malo (521-621), hiriaren fundatzailea eta Aletheko lehenbiziko apezpikua.
- Jacques Cartier (1491-1557), Frantzia Berriaren aurkitzailea eta itsasgizona.
- René Duguay-Trouin (1673-1736), kortsarioa, Itsas Armadako Teniente-Jenerala Luis XIV.a Frantziakoaren garaian.
- François-René de Chateaubriand (1768-1848), idazlea eta diplomatikoa.
- Robert Surcouf (1773-1827), itsasgizon eta kortsarioa.
- Félicité Robert de Lamennais (1782-1854), apaiza, filosofoa eta idazlea.
Erreferentziak
- .
- .
- .
Kanpo estekak
- Saint-Malo/Sant-Maloù hiriko webgune ofiziala (Frantsesez)
| Autoritate kontrola |
|---|
Datuak: Q163108
Multimedia: Saint-Malo / Q163108