Ruth Rivera Marín

1950ean, Ingeniari Tekniko Nazionalaren (IPN) Ingeniaritza eta Arkitektura Goi Eskolako arkitekto titulua eskuratu zuen lehen emakumea izan zen. ESIA osatzen eman zituen urteetan, hainbat diziplinatan murgildu zen, literatura, antropologia, antzerkia, dantza eta arte ederretako eskolak hartuz. Diego Rivera, Juan O’Gorman, Pedro Ramírez Vázquez eta Enrique Yáñez bezalako figurekin egindako prestakuntzak indar intelektuala eta nazionalista indartu zituen harengan. Mexikoko ondare arkitektonikoa eta artistikoa zabaldu eta babesten aritu zen, hainbat arlotan ekarpen garrantzitsu lortuz: irakaskuntza, erakunde-kudeaketa, teoria eta lanbide-jarduera. Zentro Mediko Nazionalaren eraikuntzan ere parte hartu zuen eta Pedro Ramírez Vázquezekin lankidetzan aritu zen Arte Modernoaren Museoaren proiektuan (Chapultepec, DF).

1952tik aurrera irakasle jardun zuen Arkitekturaren Teoria, Konposizio Arkitektonikoa, Plangintza eta Hirigintza Lantegia eta Hirigintzaren Teoria katedretan. Eta 1959 eta 1969 bitartean, Arte Ederren Institutu Nazionaleko (INBA) Arkitektura Departamentuko buru izan zen.

Estatuko eta nazioarteko hainbat erakundetan parte hartu zuen, besteak beste, Mexikoko Arkitektoen Elkargoan, Mexikoko Arkitektoen Elkartean, Arte Kritikarien Elkarte Mexikarrean, ICOMOSen, UNESCOren Museoen Azpibatzordean, eta Mexikoko Arkitektoen Emakumeen Nazioarteko Batasuneko presidente eta lehendakariorde ere izan zen.

Arkitekturaren eta hirigintzaren teoriaren arloan, ekarpen garrantzitsuak egin zituen. Artikulu eta liburu hauexek idatzi zituen, besteak beste: Meditaciones ante una crisis formal de la arquitectura,Treinta años de funcionalismo en la ESIA, Urbanismo y planificación en México, Anahuacalli y Arquitectura viva japonesa; gainera kudeaketa baliotsua Cuadernos de Arquitectura y Conservación del Patrimonio Artístico argitaratzeko.

Arlo profesionalean, baztertu egin zituen “internazionalismoa” eta Europako kulturaren errepikapena eta imitazioa, herriaren eta geografiaren beharretatik kanpo, kultura-faktoreei eta inguruabarrei arreta jartzen dien arkitektura pluralaren alde. Bere lanik handiena, 1945 eta 1957 bitartean Diego Rivera eta Juan O’Gormanekin egindako Coyoacángo Anahuacalli Museoa izan zen.

Diego Rivera margolariaren eta Guadalupe Marín idazlearen alaba izan zen.[2] Rafael Coronel artista eta margolari mexikarraren emazte bakarra izan zen, eta harekin seme bat izan zuen. Pedro Alvaradorekin bi izan zituen. Goiz hil zen, 42 urte zituela.