Rosa Sensat irakasle elkartea

Kataluniako hezkuntzaren historiak erakunde honen sorreraren garrantzia aitortzen du. Rosa Sensatek irakasleak trebatzeko ekintza irmoa hasi zuen, irakasleen prestakuntza aldaketa sakon bat egiteko funtsezko gaia zela sinetsita. Baina, halaber, nabarmendu behar da gerrako eta gerraosteko istiluen ondorengo memoria historikoa berreskuratzeko interesa, irakasle lanbidearen duintasuna, eskola publiko, demokratiko eta katalanaren defentsa eta, beste dimentsio batean, hezkuntza politika.

Jarraitu beharreko eredua Katalunian XX mendearen lehen herenean zegoena izan zen: udako eskola. Garai hartan, hori izan zen Kataluniako eskola orokorrean berritzeko eta eskola publikoa duintzeko tresnarik eraginkorrena, berritze horren aitzindari gisa. 1965ean, oposiziotik eta klandestinidadetik, lehenik eta behin egoeraren, dauden aukeren eta barne eta kanpoko mugen kontzientzia hartzeko modu bat izan zen, guztia eskolaren hobekuntzara bideratua.

Rosa Sensat Irakasle Eskolak prestaketa zabala eta sakona eskatzen duen lanbidea duintzea du helburu. Oso momentu historiko transzendentea izan zen hezkuntzarentzat, Kataluniarentzat eta Espainiako Estatuarentzat . Irakasleen prestakuntzan Rosa Sensaten eskolaren lanaren jarraipen hezitzaileen prestakuntzan gauzatu zen. Erakundeak praktikaren kalitateagatik edo hausnarketen interesagatik nabarmendu ziren hezkuntza arloko profesionalak sustatu eta lagundu zituen; mintegietan bildu ondoren, ikastaro eta material didaktikoetan zehaztutako gai batzuen ardura eman zien.

Heziketa-esparru guztietako beharrei erantzuteko hezitzaileak prestatzeko eginkizuna lehen udako eskolan parte hartzen dutenen ehuneko laurogeita hamar laster irakasle bihurtu edo koordinazio eta antolakuntza zereginak onartu izanak frogatzen du. Prestakuntza-politika horri esker, pertsona asko prest atera ziren ikastetxe berriak kudeatu eta zuzendu ahal izateko eta kudeaketa-lanak egiteko eta ardura-postuak betetzeko trantsizio garaian.

Emandako prestakuntzaren izaera azpimarratu behar da. Ez zen hainbeste irakasle-ikasle harremanean oinarritzen, berrikuntza lan bateratu baterako gonbidapenean baizik. Udako eskolak eta neguko ikastaroei esker eskola oso anitzak ugaritu ahal izan ziren, auzo eta herri oso anitzetan, autokoordinatuz eta aldaketa eta jarraikortasun printzipioez hornituz, eskola berri edo aktiboaren korronte zaharrean. gela-talde eta irakasle-taldearen balorazioa, gurasoen eta eskolaren arteko lankidetza eraginkorraren garrantziaz.

1965eko urrian, galdutakoa berreskuratzeko asmoarekin, Rosa Sensat Irakasle Eskolak, bederatzi eskola-hilabeteetan zehar, arratsaldeko ikastaroak egitea erabaki zuen. Prestakuntza hori Kataluniako Mankomunitateko Ikasketa Normalen hiru ikastaroen parekoa zen .

Ikasketa-plana teoria eta praktikaren arteko harreman estuan eta ikasgelan egindako eskola-praktikari buruzko hausnarketan oinarritu zen. Azterketa honen helburua irakasleek beraiek profesional gogoetatsu eta kritiko gisa egindako ekarpenak azaleratzea izan da, euren praktika egokitu, osatu, zuzendu edo konbentzimenduz eta kausaren ezagutzaz aldatzeko.

Aurrerago, irakasle eskola eraberritua jada Escola de Mestres Sant Cugat unibertsitate publikoan kokatuta zegoenean, arratsaldeko ikastaroak itxi egin ziren eta prestakuntza-lana ikastaro eta udako eskolen inguruan kontzentratu zen. [4]

Rosa Sensat-en lehen ikasturteak posible egin zuen udako eskolaren berreskurapena (1966ko uztaila) eta hamabost egunez 1914 - 1923 urteetan hilabete irauten zuen Mankomunitateko udako eskolen eredua erreproduzitu zen. Lehen udako eskola honek Katalunia, Valentzia eta Balear Uharteetako irakasle asko jarri zituen harremanetan.

Eskualdeko eraberritze pedagogikoko mugimendu berriek Rosa Sensat hartu dute eredutzat, eta honek eraberritze mugimendu nazional eta nazioarteko asko inspiratu ditu. 1966 eta 1975 bitartean Escuelas de Verano, Escolas de Verão, Udaldi Eskolak, Escueles de Branu eta bestelako udako eskola batzuk ugaritu ziren. Horrek guztiak balio izan zuen, irakasle sakabanatu askorekin batera, lehen talde berritzaileak aurkitzeko eta elkarrekin lotzeko, hala nola Grup de Mestres Valencians, Euskal Herriko ikastolen mugimendua, Acción Educativa irakasleen erakundea eta Madrilgo Colegio Estudio, edo Galiziako Rosalía de Castro eskola.

Udako eskolez hitz egitea ez da inongo gainegituraz hitz egitea, beren esperientzia berritzaileaz modu oso anitzetan lagundu zuten lan-talde batez baizik. Mintegiak, ikastaroak, aurkezpenak edota mahai-inguruak antolatu ziren irakasleen eta ikuskera eta praktika pedagogiko ezberdinen arteko topaketa errazteko. Besteak beste, hizkuntza biziaren hezkuntza-balioa, eskola-jarduera, adierazpena hezkuntza-bide gisa, txikienaren garrantzia, matematika berriak, folklorea eta hizkuntza idatzia, talde-lana, gramatika estrukturala, soziologia edota eskolako liburutegia bezalako gaietaz aritzen ziren.

Beste jarduera eremu batean, 1974an, Rosa Sensat taldeak Perspectiva escolar aldizkariaren sorrera bultzatu zuen, [5] gaur egun argitaratzen jarraitzen duen prestigio handiko aldizkaria

1975ean, udako eskolari buruzko informazioa orri bikoitz batean eman zen prentsan. Frankoren diktaduraren amaiera sumatzen zen eta 1975eko uda itxaropenez beteta egon zen aspalditik espero zen aldaketarako. Uda hartan herri ezberdinetan elkartu ziren hezitzaile taldeak, eskola publikoari buruz zuten ikuspegia eztabaidatu eta hura berreskuratzeko alternatibak proposatuz, etorkizuneko hezkuntza politika berreskuratu eta zehazten saiatu ziren. Aldaketa horren esparruan eskola berria definitzea beharrezkoa zen.

Hamargarren udako eskola honetan Eskola Publiko Berriaren Aldeko aldarria egin zen[6]. Hauekin eta ondorengo dokumentuekin, etapa bat amaitu eta beste bat hasten da eskola publikoa gauzatzeko. Demokrazia berreskuratzeak eta Kataluniako eta Espainiako gizartearen alderdi askoren normalizazioak positiboki markatuko luke hezkuntza panorama orokorrean, eta Rosa Sensatena bereziki.

2009ko udazkenean, Generalitatearen aintzestapena jaso zuen erakundeak «haurren defentsan nabarmena den erakunde gisa» eta hurrengo urtean Sant Jordi Gurutzea jaso zuen. Gaur egun, Europako hainbat proiektutan ere kolaboratzen du eta liburu eta aldizkariak editatzen ditu: Infància[7], Infancia[8], Infància a Europa avui[9], Infancia en Europa hoy[10], Infancia Latinoamericana[11], Infância Latinoamericana[12] eta Perspectiva escolar[5].

Urtero, Rosa Sensat Irakasleen Elkarteak Marta Mata Sariak ematen ditu, inspirazio iturri diren lan berritzaile eta koherentea egiten duten irakasle zein irakasle taldeekin elkartuz beste irakasleentzako hausnarketa ahalbidetu duen lana aitortzeko. Artur Martorell Fundazioaren, Kataluniako Generalitateko Hezkuntza Departamentuaren, Bartzelonako Foru Aldundiaren eta Bartzelonako Udaleko Hezkuntza Institutuaren lankidetzarekin antolatzen dira sariak.