Rosa Sensat i Vila
Rosa Sensat i Vila (El Masnou, 1873ko ekainaren 17a - Barcelona, 1961eko urriaren 1a) katalandar hezitzaile bat izan zen, Katalunian hezkuntza publikoaren aldeko eragilea eta pedagogia-joera berritzaleen bultzatzailea izan zen. Bere omenez, Associació de mestres Rosa Sensat maisu eta maistren elkartea dago Katalunian.
Rosa Sensat i Vila | |||
---|---|---|---|
| |||
Bizitza | |||
Jaiotzako izen-deiturak | Rosa Sensat i Vilà | ||
Jaiotza | El Masnou, 1873ko ekainaren 16a | ||
Herrialdea | Espainia | ||
Heriotza | Bartzelona, 1961eko urriaren 1a (88 urte) | ||
Familia | |||
Ezkontidea(k) | David Ferrer i Vallès | ||
Seme-alabak | ikusi
| ||
Hezkuntza | |||
Heziketa | Rousseau Institute (en) | ||
Hizkuntzak | gaztelania katalana | ||
Jarduerak | |||
Jarduerak | irakaslea, pedagogoa eta idazlea | ||
Enplegatzailea(k) | Women's Popular Library (en) Centre de Cultura de Dones Francesca Bonnemaison (en) | ||
Kidetza | Associació Protectora de l'Ensenyança Catalana (en) |
Bizitza
Maresme eskualdeko El Masnou herrian jaio zen 1873 urtean. Bere gurasoak Jaume Sensat i Maristany, berak 9 urte besterik ez zituela hildako korbeta-kapitaina, eta Josepa Vilà i Riera, bordatzailea, izan ziren. 12 urterekin irakasle ikasketak hasita, 15 urterekin maistra titulua eskuratu zuen, eta bere jaioterriko herri-eskolan hasi zen lanean. Gironako haur eskolan lan egin ondoren, Madrilera aldatzen da, han bere ikasketak sakondu eta azkenean maistra-plaza ere lortzen du. Institución Libre de Enseñanza elkarte aurrerakoiarekin harremanetan hasten da, non Francisco Giner de los Ríos eta Bartolomé Cossío ezagutu zituen. David Ferrerekin ezkondu zen, eta Bartzelonara aldatu ziren. 1912 urtean Europako esperientzia pedagogiko berritzaileak ezagutzen ditu eta itzultzean beste hezitzaileekin pedagogia berritzailearen printzipioak partekatu eta lankidetzan hasten dira. 1914 urtean Escola Municipal del Bosc sortzen du Montjuïcen, aire librean eskolak ematen dituen ikastetxea eta pedagogia berritzailearen printzipioekin bat. Bertako zuzendari izango zen hogei urtez. Esperientzia horretan oinarriturik, Vers una nova escola liburua argitaratu zuen 1934 urtean. Espainiako Gerra Zibila bukatzean, aginte faxistak errepublikazale eta aurrerakoia izateagatik bere erantzukizunak kendu egiten dizkio, baina baztertua izan baino lehen, jubilatzea erabakitzen du.
Kanpo estekak
- (Katalanez) La mestra Rosa Sensat
- (Katalanez) «Rosa Sensat, l'educació» (audio). l'Arxiu de la Paraula. Ateneu Barcelonès, 2014.