Rosa Catrileo
Rosa Catrileo Arias (Ayllan Marillan, Temuco, Wallmapu, 1981eko irailaren 23a) Txileko etnia maputxearen mestizoa da, giza eskubideen eta politika txiletarraren defendatzailea, bereziki eskubide indigenen eta lurralderako eskubidearen aldekoa.[1][2] 2021eko maiatzean, Txileko Konbentzio Konstituzionalean maputxe herriaren ordezkari izendatu zuten.
Rosa Catrileo | |||
---|---|---|---|
![]() | |||
2021eko uztailaren 4a - 2022ko uztailaren 4a | |||
Bizitza | |||
Jaiotzako izen-deiturak | Rosa Elizabeth Catrileo Arias | ||
Jaiotza | Temuco (en) ![]() | ||
Herrialdea | ![]() | ||
Talde etnikoa | Maputxea | ||
Hezkuntza | |||
Heziketa | Temuco Catholic University (en) ![]() Txileko Unibertsitatea magister degree (en) ![]() | ||
Jarduerak | |||
Jarduerak | giza eskubideen aldeko ekintzailea, abokatua eta politikaria | ||
![]() ![]() ![]() ![]() |
Biografia
Rosa Catrileo Tromen Huichucon sektoreko Ayllan Marillan komunitatean jaio zen, Temucoko (Araucanía eskualdea) Eliseo Catrileo Mariqueoren eta Rosa Marina Arias de la Fuenteren alaba da. Hezkuntza ertaina Juan Schleyer Lizeoan egin zuen, Freire komunan (Araucanía eskualdea), 1999an.[3]
Gero, Zuzenbidea ikasi zuen Temucoko Unibertsitate Katolikoan, eta 2011ko apirilean titulua lortu zuen. Ondoren, Temucoko Unibertsitate Katolikoan Hiritarren Behatokiko Giza Eskubideetan eta Herri Indigenetan diplomatura bat eta Txileko Unibertsitateko Zuzenbideko Magister bat egin zituen. Ford Fundazioko bekaduna izan da 2011tik 2021era.[1].[3][4]
Konstituzio Konbentzioaren postulazioa
2021eko maiatzaren 15ean eta 16an Txilen egindako konstituziogile-hauteskundeetan, Catrileok sufragioen %4,78 lortu zuen, maputxeen herriaren botoen barruan, Francisca Linconaoren atzetik (%7,15), Elisa Loncónek (%5,37), Adolfo Millabur-ek (%5,63) eta Natividad Llanquileok (%6,0). Horrela, Konbentzio Konstituzionalak dituen 7 ordezkari maputxeetako bat da Rosa.[5]
Erakunde horren barruan, Catrileok Erregelamenduaren batzorde iragankorra osatu zuen.[6] Konbentzioaren erregelamendua onartu ondoren, 2021eko urrian, Sistema Politikoaren, Gobernuaren, Botere Legegilearen eta Hauteskunde Sistemaren batzorde tematikoan sartu zen; instantzia horren koordinatzaile hautatu zuten, Ricardo Monterorekin batera.[7]
Erreferentziak
- «Rosa Catrileo: "Un Estado plurinacional no basta, se requiere también un estatuto de garantías"» Interferencia 2021-03-17.
- «Camino a la Convención: Rosa Catrileo, escaño reservado pueblo Mapuche» www.theclinic.cl.
- Biblioteca del Congreso Nacional de Chile. «Rosa Catrileo Arias» Historia Política Legislativa.
- «Miembros | Comunidad de Historia Mapuche» www.comunidadhistoriamapuche.cl.
- «Los candidatos indígenas que estarán en la Convención Constitucional» pauta 16 de mayo de 2021.
- Convención Constitucional. (Julio de 2021). Integración Comisiones Provisorias. .
- «Guía para entender las comisiones temáticas definitivas de la Convención» Pauta 12 de octubre de 2021.