Roman Jakobson

Roman Osipovitx Jakobson (Mosku, 1896ko urriaren 11 Boston, 1982ko uztailaren 18a) errusiar hizkuntzalari eta filologoa izan zen.

Roman Jakobson

president of the Linguistic Society of America (en) Itzuli

Bizitza
JaiotzaMosku, 1896ko irailaren 29a (juliotar egutegia)
Herrialdea Errusiar Inperioa
 Txekoslovakia
 Sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna
 Errusiako Sobietar Errepublika Sozialista Federatiboa
 Ameriketako Estatu Batuak
Talde etnikoaerrusiarra
HeriotzaCambridge, 1982ko uztailaren 18a (85 urte)
Hobiratze lekuaMount Auburn Cemetery (en) Itzuli
Familia
Ezkontidea(k)Soňa Haasová (en) Itzuli
Hezkuntza
HeziketaFaculty of History and Philology of Moscow University (en) Itzuli
College of Philosophy of the Prague German University (en) Itzuli
Doktorego ikaslea(k)Morris Halle (en) Itzuli
Hizkuntzakingelesa
errusiera
suediera
norvegiera
txekiera
Ikaslea(k)
Jarduerak
Jarduerakhizkuntzalaria, literaturan aditua, pedagogoa, historialaria, idazlea, kritikaria eta irakaslea
Enplegatzailea(k)Harvard Unibertsitatea
Massachusetts Institute of Technology
Masaryk University (en) Itzuli
Jasotako sariak
KidetzaSerbian Academy of Sciences and Arts (en) Itzuli
Arteen eta Zientzien Ameriketako Estatu Batuetako Akademia
Poloniako Zientzien Akademia
Zerbitzu militarra
Adar militarraCzechoslovak army in exile (en) Itzuli
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioajudaismoa

Find a Grave: 124295519 Edit the value on Wikidata

Filologo gisa, errusiera eta hizkuntza eslaviarrak aztertu zituen bereziki eta, hizkuntzalaritzaren alorrean, estrukturalismoaren molde berriak urratu zituen. Hark sortu zuen Pragako eskola, Trubetskoi eta Karcevskij hizkuntzalariekin batera, Ferdinand Saussure hizkuntzalari suitzarraren teorietan oinarrituta. Errusierari eta eslaviera zaharrari buruz eginiko azterketen ildotik, fonologia estrukturalistaren oinarriak finkatu zituen. M. Halle eta G. M. Fant lankideekin fonologiaren teoria berritu zuen. Haurren hizkera eta afasia-arazoak ere izan zituen aztergai (Studies on Child Language and Aphasia). Orobat, hizkuntzalaritzaren eta poetikaren arteko harremanez egin zituen azterketak. Hark idatzitako lan nagusiak Selected Writings bilduman agertzen dira.

Komunikazioaren funtzioak

Hizkuntzalaritzako eskuliburu askotan agertzen da Roman Jakobsonen izena daraman komunikazioaren eskema, eta berari loturik komunikazioaren funtzioak: Jakobsonek sei komunikazio funtzio bereizi zituen, bakoitza bere eskemako komunikazio prozesuaren dimentsio bati loturik. (Bere eskema Karl Bühlerren teoriaren gainean eraikita dago):

Roman Jakobsonen komunikazioaren ereduaren eskema.
Roman Jakobsonen komunikazioaren ereduaren eskema.

Funtzioak [1]

  • Erreferentzia funtzioa. (Testuinguruari egiten dio erreferenzia)
  • Funtzio estetikoa/poetikoa. (Mezuari berari egiten dio erreferentzia)
  • Funtzio adierazkorra. (Emozioak barrenetik kanporatzeari egiten dio erreferentzia)
  • Deitze funtzioa. (Bokatiboa, deitzeari, aginteari egiten dio erreferentzia)
  • Funtzio fatikoa. (Komunikazio bideak zabalik daudela ziurtatzeari egiten dio erref.)
  • Funtzio metalinguistikoa. (Kodearen inguruan aritzeari egiten dio erref.)

Erreferentziak

  1. Euskaltzaindia: Literatura Terminoen Hiztegia. (Interneten argitaratua)

Kanpo estekak

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.