Ramona Galarza
Ramona Modesta Onetto Galarza, artistikoki Ramona Galarza izenez ezaguna (Corrientes, 1940ko ekainaren 15a – Buenos Aires, 2020ko irailaren 22a) [1] Argentinako chamamé eta litoraldar musika abeslaria eta noizbehinkako zinema aktorea izan zen.
Ramona Galarza | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotzako izen-deiturak | Ramona Modesta Onetto Galarza |
Jaiotza | Corrientes, 1940ko ekainaren 15a |
Herrialdea | Argentina |
Heriotza | Hospital Pirovano (en) , 2020ko irailaren 22a (80 urte) |
Heriotza modua | berezko heriotza: bihotz-biriketako geldialdia |
Hezkuntza | |
Hizkuntzak | gaztelania |
Jarduerak | |
Jarduerak | abeslaria eta aktorea |
Izengoitia(k) | Novia del Paraná |
Genero artistikoa | Argentine folclore (en) litoraleña music (en) Chamaméa |
Musika instrumentua | ahotsa |
Hogeita hamar disko original baino gehiago grabatu zituen eta bederatzi filmatan parte hartu zuen. Litoraldar musikaren kantutegi ezagunean txertatutako hainbat abesti zabaldu eta ezagun egin zituen, hala nola "Merceditas", "Pescador y guitarrero", "La vestido celeste", "Virgencita de Caacupé" eta bere "Kilómetro 11"-ren guaranierazko bertsioa., besteak beste
Biografia
Ramona Galarza Corrientes hirian jaio zen, probintzia homonimoko hiriburuan. Bere aitak diskoteka txiki bat zuen ―Buenos Airesen eta inguruetan zen bezala, denda eta taberna xumea, non edariak eta jangai batzuk saltzen diren― Paraná ibaiaren ertzean. Eskolan hasi zen abesten eta gero probintziako abesbatzan sartu zen, Naón Solísen zuzendaritzapean.
Artista gisa bere hastapenak 1958koak dira, 18 urte zituela, Catrano Catranik zuzendutako eta Ubaldo Martínez protagonista zuen Alto Paraná filmean parte hartu zuenean, non aktore gisa jarduten zuen. Bere lehen emanaldia abeslari gisa 1960an egin zuen Buenos Airesko Radio Splendid-en, Odeón diskoetxerako ere bere lehen singleak grabatu zituen, hala nola "Galopera" eta "La vestido celeste" berehalako arrakasta bihurtu zirenak. Ramona Galarza "folklore boom" deitu izan denaren izar nabarmenetako bat izan zen, eraldaketa sozial eta landatik hirira eta barnealdetik hiriburura migrazio handietako garaian.
Une horretatik aurrera, Ramona Galarza litoraldar musikaren abeslari enblematiko bihurtuko zen eta hurrengo bi hamarkadetan 20 disko baino gehiago grabatuko zituen —Litoraleña, Noches correntinas, Alma guaraní, Al Paraguay con amor, Pescador y guitarrero, etab. — eta beste zortzi filmatan parte hartuko zuen —Ya tiene comisario el pueblo, Argentinísima, El canto cuenta su historia, Mire que es lindo mi país, etab. —.
Ramona Galarzak ere arrakasta handia lortu zuen nazioartean, batez ere Paraguain eta Estatu Batuetan; azken herrialde horretan aurkezpen gogoangarria egin zuen Carnegie Hall-en.
1993an Teresa Parodirekin Correntinas ikuskizuna aurkeztu zuen, eta bertatik izenburu hori zuten bi disko atera ziren, 1993 eta 1995ean argitaratuak.
1985 eta 1995ean Konex sarietan Merezimendu Diploma jaso zuen Argentinan azken hamarkadako bost folk abeslari onenetariko bat bezala.
Bere azken agerraldi publikoa 2020ko urtarrilaren 22an izan zen, Chamameko Jaialdi Nazionalaren 30. edizioko seigarren ilargiaren baitan. Orduan, egun paregabea izan zen, generoko hiru emakume enblematiko batu baitziren oholtzara, Ramonarekin batera Teresa Parodi eta María Ofelia egon zirelarik. [2] Aukera Corrientes probintziako gobernuordetzak ere aprobetxatu zuen, eta, aldi berean, eta Argentinako Musikariaren Egun Nazionalaren baitan, generoko beste emakume batzuekin batera omendu zuen "José de San Martín jenerala" sariarekin. [3]
Heriotza
Ramona Galarza 2020ko irailaren 22an hil zen. Buenos Aires hiriko Pirovano Ospitalean ingresatu zuten Bihotz-biriketako geldialdi bat jasan ostean. Laurogei urte zituen. [1]
Lana
Álbumes solista
- Litoraleña (1960), Odeón LDI-402
- Misionerita (1961), Odeón LDI-449
- La novia del Paraná (1961), Odeón LDI-460
- Brisa suave (1962), Odeón LDI-493
- Alma guaraní (1962), Odeón LDI-521
- Ramona Galarza (1963), Odeón DMO-55470
- Río manso (1963), Odeón LDI-550
- La voz del litoral (1964), Odeón LDI-228
- Los grandes sucesos de Ramona Galarza y su conjunto (1966), Odeón CM 4002
- Cancionero guarani (1966), Odeón LDB-75
- La voz inimitable (1966), Odeón LDB-109
- Noches correntinas (1967), Odeón LDB-123
- Correntina (1968), Odeón LDB-156
- Lunita de Taragüí (1968), Odeón CM 4064
- La vestido celeste (1968), Odeón DMO-55520
- Canción del adiós (1969), Odeón LDB-189
- Kilómetro 11 (1969), Odeón CM 4085
- Memorias De Una Vieja Canción (1970), Odeón LDB-1022
- Le canta al Paraguay (1970), Odeón CM 4105
- Para que no me olvides (1971), Odeón SLDB-1054
- Mi provincia guarani, EMI 4342
- Al Paraguay con amor, EMI 6373
- Los mayores éxitos de Ramona Galarza, EMI 6635
- Homenaje a Agustín Lara (1971), EMI 6829
- Mi tierra litoral (1972), EMI- Odeón S911
- Al amor de mi vida (1972), EMI- Odeón 51021
- Retrato (1972), EMI- Odeón 53017
- Pescador y guitarrero (1974), EMI 6567
- Autentica (1974), EMI 6632
- Ah, mi Corrientes porá (1974), EMI 6952
- Grandes del Litoral, junto a Tarrago Ros (1976), EMI 6274
- Te damos gracias señor (1976), EMI 6316
- La máxima del litoral (1980), EMI 6136
- Chamamé (1986), CBS 80530
- Grandes Éxitos, EMI 6494
- Ramona Galarza canta a: Alberico Mansilla (compilación de sus primeras grabaciones publicado en 1986), EMI 6758
Álbumes con otros artistas
- Carnaval correntino, con Coco Díaz, 1968
- Los Grandes del litoral Vol 1, con Antonio Tarrago Ros, 1976
- Los grandes del Litoral Vol. 2, con Los Reyes del Chamamé
- Correntinas, con Teresa Parodi, 1993
- Correntinas II, con Teresa Parodi, 1995
Películas
- Mire que es lindo mi país (1981).
- El canto cuenta su historia (1976).
- Argentinísima II (1973).
- Argentinísima (1972).
- Ya tiene comisario el pueblo (1967)
- Cosquín, amor y folklore (1965)
- Viaje de una noche de verano (1965)
- Buenas noches, Buenos Aires (1964)
- Alto Paraná (1958)
Erreferentziak
kanpo estekak
- Plaza, Gabriel. Ramona Galarza, señora del chamamé. .
- Piñeyro, Enrique. Ramona Galarza. .