Radio

Radioa[1] elementu kimiko bat da, Ra ikurra eta 88 zenbaki atomikoa dituena. Bere jatorrizko kolorea zuri ia purua da, baina oso azkar oxidatzen da airearekin kontaktuan eta kolore beltza hartzen du. Metal lurralkalinoa da, uranio-meetan aztarna-elementu gisa ageri dena. Oso erradioaktiboa da. Bere isotoporik egonkorrenak, 226Ra, 1.602 urteko erdibizitza dauka eta radon gasa bihurtzen da.

Radioa
88 Frantzioa ← Radioa → Aktinioa
   
 
88		 Ra
  
               
               
                                   
                                   
                                                               
                                                               
Ezaugarri orokorrak
Izena, ikurra, zenbakiaRadioa, Ra, 88
Serie kimikoametal lurralkalinoak
Taldea, periodoa, orbitala2, 7, s
Masa atomikoa(226) g/mol
Konfigurazio elektronikoa[Rn] 7s2
Elektroiak orbitaleko2, 8, 18, 32, 18, 8, 2
Propietate fisikoak
Egoerasolidoa
Dentsitatea(0 °C, 101,325 kPa) 5,5 g/L
Urtze-puntua973 K
(700 °C, 1.292 °F)
Irakite-puntua2.010 K
(1.737 °C, 3.159 °F)
Urtze-entalpia8,5 kJ·mol−1
Irakite-entalpia113 kJ·mol−1
Lurrun-presioa
P/Pa1101001 k10 k100 k
T/K8199061.0371.2091.4461.799
Propietate atomikoak
Kristal-egiturakubikoa, gorputzean zentratua
Oxidazio-zenbakia(k)2
(oxido basiko sendoa)
Elektronegatibotasuna0,9 (Paulingen eskala)
Ionizazio-potentziala1.a: 509,3 kJ/mol
2.a: 979,0 kJ/mol
Erradio atomikoa (batezbestekoa)215 pm
Datu gehiago
Eroankortasun termikoa(300 K) 18,6
Isotopo egonkorrenak
Radioaren isotopoak
iso UN Sd-P D DE (MeV) DP
223Ra  ? 11,43 e α 5,99 219Rn
224Ra  ? 3,6319 e α 5,789 220Rn
226Ra aztarnak 1.602 u α 4,871 222Rn
228Po Sintetikoa 6,7 u β- 0,046 228Ac

Ezaugarri nagusiak

Metal lurralkalinorik astunena izanik, barioaren antzeko ezaugarri kimikoak dauzka. Uraninitan eta beste zenbait uranio-mineraletan agertu ohi da. Radioarekin eginiko prestakinek bi ezaugarri nabarmen dituzte: alde batetik, bere ingurunea baino tenperatura altuagoa edukitzen dute, eta bestetik, hiru motako erradiazioa ekoizten dute, alfa-partikulak, beta-partikulak eta gamma-izpiak. Neutroiak ere ekoizten ditu berilioarekin nahasten denean.

Radioa lumineszentea da (kolore urdin geldoa ekoizten du), bortizki erreakzionatzen du urarekin eta olioarekin kontaktuan eta barioa baino pixka bat hegazkorragoa da.

Erreferentziak
  1. Euskaltzaindia: Hiztegi Batua.

Kanpo estekak
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.