Propeno

Propenoa edo propileno gas-hidrokarburo asegabea da (formula kimikoa: CH₂=CH-CH₃). Hidrokarburo etileniko edo alkenoen sailkapenean bigarren tokia du (etilenoa da lehena); edo hirugarrena, metilenoa aintzat hartuz gero. Argitze-gasean, eta karbono ugari duten gai organikoen destilazio lehorreko gaietan agertzen da.

Propeno
Formula kimikoa	C3H6
SMILES kanonikoa	2D eredua
MolView	3D eredua
Konposizioa	karbono, hidrogeno eta oxigeno
Mota	alkeno
Ezaugarriak
Momentu dipolarra	0,366 D
Fusio-puntua	−185,25 °C
Irakite-puntua	−47,69 °C (101,325 kPa)
Fusio-entalpia	0,366 D
Masa molekularra	42,04695 Da
Arriskuak
NFPA 704	4 1 1
Identifikatzaileak
InChlKey	QQONPFPTGQHPMA-UHFFFAOYSA-N
CAS zenbakia	115-07-1
ChemSpider	7954
PubChem	8252
Reaxys	1696878
Gmelin	16052
ChEBI	852
ChEMBL	CHEMBL117213
NBE zenbakia	1077
RTECS zenbakia	UC6740000
ZVG	10100
DSSTox zenbakia	UC6740000
EC zenbakia	204-062-1
ECHA	100.003.693
RxNorm	1314239
UNII	AUG1H506LY
KEGG	C11505
ASHRAE	1270

Hidrokarburo etileniko hau kolorerik gabeko gasa da, alkoholetan eta eterrean urtzen da, eta uretan ere bai zertxobait. Irakite-puntua -47,7 °C du. Petroliotik ateratzen da, cracking bidez, edota propanotik, deshidrogenazio bidez. Arriskutsua da, oso sukoia baita. Gainera, gas itogarria da. Propilenoa petrokimikako lehengai garrantzitsuenetakoa da; propilenoaren deribatuak dira isopropanola (azetona lortzeko erabiltzen da) eta propileno oxidoa (glizerina lortzeko erabiltzen da). Polipropilenoa lortzeko ere erabiltzen da; polimerizazio katalitiko bidez lortutako polipropilenoak dira, hain zuzen ere, detergente eta plastikoen industriaren oinarria. Akrilonitriloak, gasolina polimerikoak, azido akrilikoak eta zenbait erretxina binilikok ere propilenoa erabiltzen dute lehengai gisa. Propilenoaren konposatu ugari ezagutzen dira: propileno karbonatoa, propileno kloruroa, propilenoaren klorhidrina eta abar.