Polypodiidae
Iratze leptosporangiatuak munduan egun dagoen iratze talderik handiena da, guztira 9000 espezie dituena. Batzutan Polypodiidae azpiklasean,[1] baina gehienetan Pteridopsida edo Polypodiopsida klasetan,[2] sailkatzen dituzte.
Polypodiidae | |
---|---|
Sailkapen zientifikoa | |
Erreinua | Plantae |
Azpierreinua | Viridiplantae |
Subklasea | Polypodiidae Ritgen 1828
|
Azpibanaketa | |
|
Polipodiopsidoei benetako iratze ere deitzen zaie psilopsidoetatik bereizteko. Polipodiopsidoen klaseko landareak edo benetako iratzeak Karboniferoan sortu ziren, orain 260 mila milioi urte inguru, eta 25 mila milioi urtean munduko baso gehienak iratze mota horiez estaliak egon ziren. Egituraz gaur ezagutzen diren iratzeen antzekoak ziren, baina askok zuhaitz itxura zuten. Bizi diren polipodiopsido motak (10.000 inguru mota ezagutzen dira) lau ordenatan biltzen dira; ordena horietan ezagunena eta bere baitan iratze mota gehien biltzen dituena polipodialena da. Polipodiopsidoak esporaz ugaltzen dira.[3]
Sailkapena
Hane hemen Smithek 2006an eta Christenhuszek 2011n proposaturiko sailkapena:
- Ordena: Osmundales
- Familia: Osmundaceae
- Ordena: Hymenophyllales
- Familia: Hymenophyllaceae (tartean Trichomanaceae)
- Ordena: Gleicheniales
- Familia: Gleicheniaceae (tartean Dicranopteridaceae, Stromatopteridaceae)
- Familia: Dipteridaceae (tartean Cheiropleuriaceae)
- Familia: Matoniaceae
- Ordena: Schizaeales
- Familia: Lygodiaceae
- Familia: Anemiaceae (tartean Mohriaceae)
- Familia: Schizaeaceae
- Ordena: Salviniales
- Familia: Marsileaceae (tartean Pilulariaceae)
- Familia: Salviniaceae (tartean Azollaceae)
- Ordena: Cyatheales
- Familia: Thyrsopteridaceae
- Familia: Loxsomataceae
- Familia: Culcitaceae
- Familia: Plagiogyriaceae
- Familia: Cibotiaceae
- Familia: Cyatheaceae (tartean Alsophilaceae, Hymenophyllopsidaceae[4])
- Familia: Dicksoniaceae (tartean Lophosoriaceae)
- Familia: Metaxyaceae
- Ordena: Polypodiales
- Familia: Lonchitidaceae
- Familia: Lindsaeaceae
- Familia: Saccolomataceae
- Familia: Cystodiaceae
- Familia: Dennstaedtiaceae (tartean Hypolepidaceae, Monachosoraceae, Pteridiaceae)
- Familia: Pteridaceae (tartean Acrostichaceae, Actiniopteridaceae, Adiantaceae, Anopteraceae, Antrophyaceae, Ceratopteridaceae, Cheilanthaceae, Cryptogrammaceae, Hemionitidaceae, Negripteridaceae, Parkeriaceae, Platyzomataceae, Sinopteridaceae, Taenitidaceae, Vittariaceae)
- Familia: Diplaziopsidaceae
- Klado: eupolypods II
- Familia: Cystopteridaceae
- Familia: Aspleniaceae
- Familia: Hemidictyaceae[5]
- Familia: Thelypteridaceae
- Familia: Rhachidosoraceae
- Familia: Woodsiaceae
- Familia: Onocleaceae
- Familia: Blechnaceae (tartean Stenochlaenaceae)
- Familia: Athyriaceae
- Klado: eupolypods I
- Familia: Dryopteridaceae (tartean Aspidiaceae, Bolbitidaceae, Elaphoglossaceae, Hypodematiaceae, Peranemataceae)
- Familia: Lomariopsidaceae
- Familia: Nephrolepidaceae
- Familia: Tectariaceae
- Familia: Oleandraceae
- Familia: Davalliaceae
- Familia: Polypodiaceae (tartean Drynariaceae, Grammitidaceae, Gymnogrammitidaceae, Loxogrammaceae, Platyceriaceae, Pleurisoriopsidaceae)
Erreferentziak
- Christenhusz, M.J.M., Zhang, X.C. & Schneider, H.. (2011). «A linear sequence of extant families and genera of lycophytes and ferns» Phytotaxa (19): 5-22..
- Smith, A. R., K. M. Pryer, et al.. (2006). «A classification for extant ferns» Taxon 55 (3): 705-731..
- Lur entziklopedietatik hartua.
- Christenhusz, M.J.M. (2009). "New combinations and an overview of Cyathea subg. Hymenophyllopsis (Cyatheaceae)" Phytotaxa 1: 37-42
- Christenhusz et al. (2011c) Christenhusz & Schneider: "Corrections to Phytotaxa 19: Linear sequence of lycophytes and ferns", (14 Sep 2011)