Pilar Prades
Pilar Prades Expósito edo Santamaría (Bejís, 1928-Valentzia, 1959ko maiatzaren 19a) neskamea izan zen, egindako hilketagatik heriotzera kondenatua eta garrote bidez exekutatua.[1] Espainian exekutatutako azken emakumea izan zen.
Pilar Prades | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotzako izen-deiturak | Pilar Prades Expósito |
Jaiotza | Bejís, 1928 |
Herrialdea | Espainia |
Heriotza | Valentzia, 1959ko maiatzaren 19a (30/31 urte) |
Heriotza modua | heriotza zigorra: garrotea |
Hezkuntza | |
Hizkuntzak | gaztelania |
Jarduerak | |
Jarduerak | Neskamea |
Biografia
Bejisen familia apal batean jaio zen, eta 12 urterekin Valentziara joan zen neskame. Analfabetoa eta barnerakoia da, eta hainbat aldiz aldatu zen etxez, harik eta, 1954an Enrique Vilanova eta Adela Pascualen etxean lanean hasi zen arte. Valentziako Sagunto kaleko urdaitegi bat zuzentzen zuen bikoteak. Pilarrek etxean lan egiten zuen, eta urdaitegiko mostradorean ere aritzen zen, bezeroak pilatzen zirenean. Martxoaren 19an, Adela gaixotu egin zen, eta hasieran gripea diagnostikatu zioten, eta, ondoren, hil egin zen. Hil ondoren, Enriquek etxetik bota zuen Pilar, negozioa itxi eta Valentzia utzi zuen.'[1][2]
Pilar, orduan, Manuel Berenguer mediku militarraren eta haren emazte Mª del Carmen Ciden etxean hasi zen lanean, Aurelia Sanz Hernanz sukaldariak gomendatuta. Handik gutxira, Aurelia gaixotu egin zen.' Berenguer doktorea alarmatu egin zen eta Aurelia ospitalera eraman dzuen. Han, hobekuntza nabari egin zuen.' Emazteak berriro sintoma berak izan zituenean, beste espezialista batzuei galdetu zien eta proba diagnostiko bat egin zioten pozoirik zegoen baieztatzeko.[1] Pilarren susmoz Enrique Vilanovarekin jarri zen harremanetan Manuel.' Ondoren, salaketa bat aurkeztu zuen Pilarren aurka, eta Adelaren gorpua atera zuten, han artseniko-hondakinak aurkitu zituzten.
Probak zirkunstantzialtzat jotzen ziren arren, Pilarrek 36 ordu jan eta lorik egin gabe eman ondoren, bere gauzen artean arseniko-oinarria zuen inurriak hiltzeko flasko bat aurkitu zuten, arsenikoa zuena, eta hilketaren arma izan zen susmagarri bihurtu zen. Abokatuak aholkua eman arren, errugabetzat jo zuen bere burua Pilarrek. Heriotza-zigorra ezarri zioten, garrotez.
Gauzatzea
Antonio López Sierra izendatu zuten exekuziorako, eta legenda berri batek dio emakume bat exekutatuko zutela jakin ondoren uko egin ziola. Goizeko seietan egitekoa zen exekuzioa bi ordu geroago egin zen, iritsi ez zen indultu baten zain. Kondairaren kontra, borreroak garbi egin zuen bere lana.[1][3]
Herri-kultura
- Pilarren bizitzak irrati serie bat inspiratu zuen La galleguita de la cara sucia[2] izenekoa Argentinan, entzule ugari izan zituen.
- Urkamendira indarrez eramandako borreroaren pasadizoak inspiratu zuen Luis García Berlangaren El verdugo filma.[1]
- Basilio Martín Patinoren Queridísimos verdugos dokumentalean Pilar Pradesen exekuzioari buruz galdetzen zaio Antonio Lópezi..
- 1985ean, TVEren La huella del crimen telesailaren lehen denboraldia grabatu zen. Pilarren kasuari buruzkoa izan zen atal horietako bat. Terele Pávez aktoreak interpretatu zuen, Pedro Olea Retolazak zuzendutako atal batean. José Prades Pilarren nebak TVEren eta gidoilariaren aurkako demanda jarri zuen ohorerako lesioengatik, eta Auzitegi Gorenak ezetsi egin zuen.[4]
Erreferentziak
- Costa, Pedro. (5 de julio de 2009). «Garrote vil para la envenenadora» El País.
- Pilar Prades, la envenenadora de Valencia. .
- Balagué, Carlos. (1998). Con la muerte en los talones/El verdugo. Libros Dirigido.
- «'La envenenadora de Valencia' no lesionó el derecho al honor, según el Supremo» El País 5 de julio de 2009.