Piet Mondrian
Pieter Cornelis (Piet) Mondriaan edo Mondrian (1872ko martxoaren 7 – 1944ko otsailaren 1a), Herbehereetako margolaria izan zen.
Piet Mondrian | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotzako izen-deiturak | Pieter Cornelis Mondriaan |
Jaiotza | Amersfoort, 1872ko martxoaren 7a |
Herrialdea | Herbehereetako Erresuma |
Lehen hizkuntza | nederlandera |
Heriotza | New York, 1944ko otsailaren 1a (71 urte) |
Hobiratze lekua | Cypress Hills Cemetery (en) |
Heriotza modua | berezko heriotza: pneumonia |
Familia | |
Aita | Pieter Cornelis Mondriaan |
Ezkontidea(k) | ezkongabea |
Hezkuntza | |
Heziketa | Royal Academy of Art (en) |
Hizkuntzak | frantsesa nederlandera |
Ikaslea(k) | ikusi
|
Jarduerak | |
Jarduerak | margolaria, marrazkilaria, arkitektura proiektuen marrazkilaria, ilustratzailea eta akuafortista |
Parte-hartzailea
| |
Lantokia(k) | Amsterdam New York Paris Domburg Laren Winterswijk eta Londres |
Lan nabarmenak | ikusi
|
Influentziak | kubismo, Elkarte Teosofikoa, Antroposofia, Bart van der Leck eta Pablo Picasso |
Kidetza | Arti et Amicitiae (en) De Stijl Abstraction-Création (en) American Abstract Artists (en) |
Mugimendua | postinpresionismoa De Stijla sinbolismoa |
Genero artistikoa | arte abstraktua allegory (en) paisaia margolaritza figure (en) izadi hila erretratua Autorretratua |
Garapen piktorikoa
XIX. mende amaierako artegile holandar honek hasierako etapan bere herri inguruko paisaia eta errotak margotu zituen modu inpresionista eta espresionistan, 1908 aldera Fauvismoak erabilitako koloretan eragin zuelarik. Pixkanaka bere koloreak kolore nagusietara mugatzen hasten dira, hots, gorria, horia eta urdina.
Amsterdamen Van Doesburg buru zutela artista holandar batzuek De stijl aldizkariaren inguruan arte mugimendua sortu zuten Mondrian artegile garrantzitsuena izanik. Neoplastizismoa izeneko mugimendu hau, abstrakzioan eta kolore eta forma sinple eta sintetizatuetan oinarriturik, XX. mendeko diseinu, pintura, eskultura eta arkitekturaren aitzindarietakoa izango da.
Mondrianen estetika ikerketa espiritualean datza, Malevitxen suprematismoaren antzera, artea euskarri bezala erabiliz, egiaren bila arituko da eta bide horretan, sinpletasunaren konplexutasuna ardatz, forma kurboak, ehundura eta nagusiak ez diren koloreak baztertu zituen.
Diseinu oinarrizko eta ezaguterraza
Kubismoaren eraginaz ere, 1911 eta 1914 artean, paisaiako gaietatik abiatuz abstrakziorako joera hartuko zuen eta arte mailan garrantzia zuen lanetara iritsi zen, kolore nagusi eta angelu zuzeneko konposizio abstraktuetara, marra beltz lodiez bananduta. Zenbat eta sinpleago orduan eta hobeko ideiari jarraituz.
Margo mota horrek eragin handia izan du 20. mendetik aurrera diseinuan oro har, oso forma ezaguterraza eskaintzen baitu. Horren adibideak dira Yves Saint-Laurent moda-disenatzailearen Mondrian soineko bilduma[1], edo La Vie Claire txirrindularitza taldeak 1980ko hamarkadan erabili zuen maillota[2].
- Mondrian bilduma, Yves Saint-Laurent.
- La Vie Claireren maillota.
Erreferentziak
- (Nederlanderaz) Hohe, Madelief. (2008). Mode [loves kunst. ] WBooks ISBN 978-90-400-7813-2. PMC 751043260. (Noiz kontsultatua: 2021-03-25).
- (Gaztelaniaz) Diego. (2018-02-11). «La Vie Claire, posiblemente el maillot más reconocido de la historia» Swim, Bike, Write! (Noiz kontsultatua: 2021-03-25).