Pertsonifikazio nazional

Pertsonifikazio nazionala nazio baten antropomorfizazioa da, argitalpen-karikaturetan zein propagandan ager daitekeena. Euren nazioek erabiltzen dituzte herrialdearen berezko ezaugarriak goraipatzeko.

Osaba Sam, Ameriketako Estatu Batuetako pertsonifikazio nazionaletako bat.

Mendebaldeko munduko pertsonifikazio goiztiar batzuk, eskandinaviar herrialdeetan emagin, gerlari edo balkiria itxura zuten adierazpen nazionalak izatera jotzen zuten, eta, sarri, antzinako erromatar probintziaren latindar izena hartzen zuten, alegoria gisa: Hispania, Britania, Germania edo Helvetia bezala sinbolizatzen zena.

Historia
Lehen Mundu Gerrako propaganda kartela: Ama Errusia, Britania eta Marianne aliatuak.

Alegoriak, emakume formadun pertsonifikazio nazional bezala jada sortu ziren Antzinako Grezian, izan ere, inongo hondarrik geratzen ez den arren, ezagutzen da jada Grezian erliebe eta estatuen bat egon zela Hellas greziar alegoria irudikatzen, garai hartan Grezia hiri-estatuetan banatuta egonda ere. Ziur asko, euren historia eta kultura komuna goraipatzeko sortu zuten, kanpoko etsai komun baten aurrean (persiarrak), Gerra Medikoetan[1]. Erromak jarraitu egin zuen ohitura hau, batez ere numismatikan, Erroma, Konstantinopla edo erromatar probintziak irudikatzen zituzten alegorien txanponak eginez. Besteak beste, Hispania, Britania eta Galia txanponetan agertu ziren hasiera batean, Erromak eskualde hauetako batekiko zuen garaipena ospatzeko modu bat bezala, eta, beraz, ohikoa zen hasieran erromatar probintzien alegoriak ikustea, erromatar txanponetan belaunikatuak eta garaituak, erromatar txanponetan bezala. Hadrianoren garaian, probintziako alegoria batzuk aurkeztu ziren, baina, oraingoan, ez ziren garaituak izan, duintasunez ordezkatuak baitziren, Inperioko probintzietan zehar bere bisitak ospatzeko[2].

Alegoria hauetako batzuk, Erdi Aroan edo Aro Modernoan agertzen jarraitu zuten, hauen gorakada, XIX. mendean eman zen erromantizismoaren mugimendu artistikoan gertatu zen arren. Herrialde batek horrelakorik ez balu, asmatzen ziren, horretarako bere izena Erdi Aroko neolatinez erabiliz edo egokituz, "A" hizkiarekin amaituz. Adibidez, Hanburgoko alegoria, Hammonia zen, bere neolatinezko izena Hammaburgum zelako.

Erromantizismoak nazioen jatorrira itzultzea aldarrikatzen zuen, iraganari nostalgia apur batekin begiratzen zion, bai Antzinaroari, bai Erdi Aroari, eta honek, ondorio bezala, nazioen iraganarekin zerikusia zuen guztian garapen artistiko bat ekarri zuen, nazionalismoa berpizteko asmoz. Pertsonifikazio nazionalak gobernuen tresna bat izan ziren gerra garaian propaganda egiteko edo herritarren artean nazioko kide izatearen eta harrotasunaren sentimendua areagotzeko. Antzinako probintzia erromatar edo korronte horrek asmatu berrien pertsonifikazio estatuak Europa osoko kale eta plazetan eraiki ziren. Batzuk, Britania bezalako olerkiak edo ereserkiak protagonizatzen dituzte Rule Britannia abestian, eta, beste batzuk, aldiz, ahanzturan eroriko lirateke edo alde batera utziko lirateke faxismoak herrialde batzuetan izan zuen gorakadagatik eta Bigarren Mundu Gerran izan zuen porrotagatik, Austrian bezala.

Pertsonifikazio nazional gehienak emakumeak izaten dira. Batzuetan emagin edo ama bezala agertzen dira, eta beste batzuetan gerlari bezala, edo balkiria bezala eskandinaviar alegorietan, euren herria defendatzen. Beste kasu batzuetan pertsonifikazioak gizonezko figurak dira, Osaba Sam edo John Bull kasu. Nazio askok animalia alegoriko bat ere badute, Errusiak errusiar hartzarekin bezala. Azkenik, badira beste pertsonifikazio batzuk herrialde bateko batez besteko herritarraren ezaugarri direnak, hala nola Ze Povinho, Juan Español edo Deutscher Michel, eta gehienetan gizonezko figurak izaten direnak.

Pertsonifikazioak herrialdearen arabera

Hemen zerrendatzen dira itxura antropomorfoa edo zoomorfoa duten izaki legendarioak, pertsonifikazio nazionalak eta herritar arruntaren pertsonifikazioak.

Herrialdea Pertsonifikazioa Animalia alegorikoa
 Albania Ama Albania Bi burudun arranoa
 Alemania Germania, Deutscher Michel Alemaniako arrano federala
Amerika Amerikaren pertsonifikazioa
 Argentina Argentinaren alegoriak, Martín Fierro Labegile
 Armenia Ama Armenia (Mayr Hayasdan)
 Australia Manlyko ume txikia Kanguru boxeatzailea
 Austria Austriaren alegoria Bi burudun arranoa
 Bangladesh Bangamata, Joy Bangla Bengalako tigrea
 Bolivia Kondorra
 Brasil Efígie da República
 Belgika La Belgique Leo Belgicus
 Bulgaria Ama Bulgaria
 Kanbodia Preah Thong eta Neang Neak
 Kanada Johnny Canuck,
Québecen: Le Vieux de '37
 Txile Roto chileno, La Carmela, Juan Verdejo, Señora Juanita Kondorra
 Kolonbia Juan Valdez Kondorra, Tremarctos ornatus
 Txina Txinatar dragoia
 Korea Dangun, Ungnyeo Panthera tigris altaica
 Kuba Don Liborio
 Danimarka Mor Danmark, Holger Danske
 El Salvador Salvador del Mundo
 Arabiar Emirerri Batuak Quraisheko belatza
 Eslovakia Juraj Jánošík
 Eslovenia Kralj Matjaž, Kranjski Janez, Peter Klepec
 Espainia Hispania, Juan Español Espainiako lehoia[3], Osborneren zezena
 Ameriketako Estatu Batuak Lady Liberty, Osaba Sam, Brother Jonathan, Columbia,
Billy Yank		 Haliaeetus leucocephalus
 Europa Europa, Europa regina
 Filipinak Juan dela Cruz, Maria Clara, Inang Bayan Pithecophaga jefferyi
 Finlandia Suomi-neito
 Frantzia Marianne Frantziar oiloa
 Georgia San Jurgi, Kartlis Deda
 Grezia Hellas Atenearen hontza, Fenix
 Haiti Ezili Dantor
 Hungaria Hungaria Anderea
 Irlanda Erin, Kathleen Ni Houlihan, Hibernia
 India Bharat Mata (Ama India) Panthera leo persica
 Indonesia Ibu Pertiwi
 Irak Saladinoren arranoa
 Islandia Fjallkonan
 Israel Srulik
 Italia Italia Turrita
 Japonia Amaterasu, Jinmu Tennō
 Jordania Abu Mahjoob
 Kirgizistan Manas
 Kuwait Quraishen belatza
 Lituania Lietuva[4]
 Mazedonia Ama Mazedonia
 Malaysia Hang Tuah Panthera tigris jacksoni
 Malta Melita
 Maroko Maroko Panthera leo leo
 Mexiko Mexikoren alegoria Arranoa eta sugea
 Nikaragua El Güegüense Momotidae
 Norvegia Mor Norge, Ola Nordmann, Nór
 Zeelanda Berria Zealandia Kiwi
 Herbehereak Herbeheretar dontzeila, Hans Brinker Leo Belgicus
 Palestina Handala[5] Saladinoren arranoa
 Pakistan Pāk Wātān
 Peru Peruko aberriaren alegoria Vicugna vicugna
 Polonia Polonia Poloniaren alegoria, Lech Arrano zuria
 Portugal Zé Povinho, Efígie da República, Eu nacional, Ángel de Portugal Herensugea
 Txekia Čechie, Čech, Czech Vašek, Švejk soldadu ona Bi isatsasun lehoia
 Dominikar Errepublika Conchoprimo
 Erresuma Batua Britania, John Bull
Eskozia: Caledonia, Jock Tamson, Scotia, Cailleach Béirre
Gales: Galesko Dama, Deffroad Cymru		 Panthera leo
Eskozia: Unikornioa
Galesen: [[Galesko herensugea+]
 Errumania România
 Errusia Ama Errusia, Rus Errusiar hartza, Bi burudun arranoa
 Serbia Ama Serbia, Kosovoko dontzeila Bi burudun arranoa
 Singapur Merlion
 Siria Quraisheko belatza
 Suedia Ama Svea
 Suitza Helvetia
 Surinam Mama Sranan
 Thailandia Phra Siam Devadhiraj, Khun Borom
 Ukraina Berehynia, Mamai kosakoa
 Uruguai Uruguairen alegoria
 Venezuela Juan Bimba, María Lionza
 Vietnam Lau Immortalak
 Yemen Saladinoren arranoa
 Zimbabwe Zimbabweko hegaztia

Erreferentziak
  1. «Athenian Political Art from the Fifth and Fourth Centuries BCE: Images of Political Personifications» www.stoa.org (Noiz kontsultatua: 2020-12-16).
  2. Birley, Anthony, 1937-. (1997). Hadrian : the restless emperor. Routledge ISBN 0-415-16544-X. PMC 36024001. (Noiz kontsultatua: 2020-12-16).
  3. (Gaztelaniaz) «El león hispano: el símbolo despreciado y olvidado por España» abc 2014-11-29 (Noiz kontsultatua: 2020-12-16).
  4. Neue Staaten, neue Bilder? : visuelle Kultur im Dienst staatlicher Selbstdarstellung in Zentral- und Osteuropa seit 1918. Böhlau 2005 ISBN 3-412-14704-4. PMC 61714563. (Noiz kontsultatua: 2020-12-16).
  5. Trinidad Deiros, Handala, el icono de la amargura de Palestina, 05/01/14, La Marea

Kanpo estekak
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.