Ortosa

Ortosa edo ortoklasa silikatoen taldeko minerala da, tektosilikatoen azpitaldean eta azpitalde horretan feldespatoen artean sailkatua. Ortosaren formula kimikoa K(AlSi₃O₈) da. Arroka igneoak eratzen ditu, eta lurrazalean oso mineral arrunta da. Feldespato edo feldespato ortosa izenez ere ezaguna da, baina izen horiek ez dira zuzenak, ez dutelako zehazki mineral hau aipatzen, baizik eta ortosa parte den mineral talde osoa.

Ortosa
Ezaugarri orokorrak
Kategoria	silikato
Formula	K(AlSi3O8)
Dana sailkapena	76.1.1.1
Nickel-Strunz sailkapena	9.FA.30
Sistema kristalino	monoklinikoa
Talde espazial	2/m - prismatiko
Zelda unitatea	a = 8,5632(11) Å; b = 12,963(14) Å; c = 7,299(11) Å; β = 116,073(9)°
Eponimoa	Esfoliazio (mineralogia) eta ortogonaltasun
Identifikazioa
Kolorea	, arros argia
Gogortasuna Mohs eskalan	6
Distira	, erretxinadun
Errefrakzio indizea	nα = 1,518 a 1,520 nβ = 1,522 a 1,524 nγ = 1,522 a 1,525
Pleokroismoa	non-pleochroic
2V angelua	neurri: 35° to 75°, kalkulu: 52° to 70°
Marra	zuria
Erreferentziaka	[1]

Sistema monoklinikoan kristaltzen da. Azidoek ez diote erasotzen, azido fluorhidrikoak izan ezik. Eguratseko eragileek deskonposatzen dute pixkana-pixkana. Karbono dioxido gasa duen uraren eraginez, ortosaren potasa kaolin bihurtzen da.

Pisu espezifikoa 2,5 eta 2,6 g/cm³ bitartekoa du, eta gogortasuna 6 eta 6,5 bitartekoa, Mohs eskalan. Kolorea zuri-grisaxka edo arrosa du; ezagutzen den mineralik arruntenetako eta ugarienetarikoa da, eta arroka igneoen osagai nagusia da. Granitoan aurkitzen da. Ortosaren aldaera garden eta horixkak bitxigintzan erabiltzen dira.