Ordoki Handiak
Ordoki Handiak[1] (ingelesez: Great Plains) Ipar Amerikako ordoki zabala da, Estatu Batuen eta Kanadaren erdialdean dagoena, Mendi Harritsuen ekialdean. Kanadan the Prairies izena ematen zaie.
Ordoki Handiak | |
---|---|
Datu orokorrak | |
Mota | ordoki eta eskualde geografiko |
Eponimoa | ordoki |
Geografia | |
Koordenatuak | 40°N 100°W |
Estatu burujabe | Ameriketako Estatu Batuak |
Estatua | Kansas |
County of Kansas | Thomas konderria |
Leku geografikoa | ordoki |
Geografia
Oso lautada zabala da, Estatu Batuetako Mexiko Berria, Texas, Oklahoma, Kolorado, Kansas, Nebraska, Wyoming, Montana, Hego Dakota eta Ipar Dakota estatuetan eta Kanadako Saskatchewan eta Alberta probintzietan hedatzen dena. AEBetako Minnesota eta Iowako eta Kanadako Manitobako zati batzuk ere hartzen ditu.
Klima
Baldintza klimatikoak asko aldatzen dira urtean zehar. Neguak oso hotzak eta gogorrak izaten dira eta udak aldiz beroak eta oso hezeak.
Urte guztian zehar haize gogorrak jotzen du eta lurreko biomen artean babes gutxiena aurkitzen den eremua da. Hegoaldeko zatian tornadoak oso ohikoak izaten dira eta "Tornadoen etorbidea" (Tornado Alley) ezizena eman izan zaio. Hori dela eta parke eoliko ugari ezarri dira azkenaldian.
Flora eta fauna
Ipar Ameriketako zelai zabaletan gramineak dira nagusi. Aipagarrienak Sorghastrum nutans, Bouteloua dactyloides, Andropogon gerardi eta Lespedeza leptostachya dira.
Animaliei dagokionez bisonte sail handiek populatzen zuten eremua historikoki. Gizakiak haien gaineko presio bandia eragin zuen eta 1870rako ia guztiak hil zituen. Garai hartan behitegi zabalak ere ezarri zituen.
Ekonomia
Eskualde osoan nekazaritza eta abeltzaintzan aritzen diren landetxe ugari dago. Petrolio eta ikatz ustiapenak ere daude.
Erreferentziak
- Euskaltzaindia. (2012-05-25). 170. araua: Amerikako toponimia. .
Kanpo estekak
- (Ingelesez) Ordoki Handien historia-geologikoa, lib.ndsu.nodak.edu