Olga Xirinacs
Olga Xirinacs Díaz (Tarragona, Katalunia, 1936ko maiatzaren 11) kataluniar katalanez eta gaztelaniazko idazlea eta piano-irakaslea da.[1][2][3][4][5] Bere liburuetako askok katalanezko literaturaren sari garrantzitsuenak jaso dituzte, besteak beste: Sant Jordi, Sant Joan, Josep Pla, Ramon Llull, Carles Riba eta Kritikaren bi sari.[6]
| Olga Xirinacs | |
|---|---|
.jpg.webp) (2006) | |
| Bizitza | |
| Jaiotza | Tarragona, 1936ko maiatzaren 11 (87 urte) |
| Herrialdea |  Katalunia |
| Hezkuntza | |
| Hezkuntza-maila | Honoris Causa |
| Hizkuntzak | katalana gaztelania |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | idazlea, poeta, unibertsitateko irakaslea, piano-jotzailea eta haur literatura idazlea |
Parte-hartzailea
| |
| Enplegatzailea(k) | Pompeu Fabra Unibertsitatea |
| Jasotako sariak | ikusi
|
| Genero artistikoa | olerkigintza eleberria |
| Musika instrumentua | pianoa |
| olgaxirinacs.blogspot.com | |
  | |
.svg.png.webp){kind=small}
Ibilbidea
Arte-prestakuntza sendoa du, literatura-lanari sakontasuna ematen diona. Poesia, eleberria, ipuinak eta saiakerak idazten ditu.[6]
Kolaboratzailea da prentsan: La Vanguardia, Avui, Foc Nou. Narratiba-ikastaroak eman zituen Letren Gelan eta Bartzelonako Pompeu Fabra Unibertsitatean.[6]
Mercè Rodoredaren ondoren, Gai Saber emakume bakarra da Bartzelona Juegos Florales delakoetan. 1990ean, Kataluniako Generalitateak Sant Jordiren Creua eman zion. Hirurehun ipuin baino gehiago idatzi ditu, 250 helduentzat eta beste batzuk haurrentzat. 1996. urtera arte hiru liburuki argitaratu ziren.[6]
Tarragonako eskola batek bere izena darama, Olga Xirinacs eskola.[2]
Prosa obrak
- Música de cambra/ Alkanbra-musika. (Ganbera-musika) Bartzelona 1982.
- Interior amb difunts/ Barrualdea hildakoekin. 1982ko Josep Pla Saria. Bartzelona 1983.
- La mostela africana i altres contes/ Muztela afrikarra eta beste ipuin batzuk. Bartzelona 1985.
- Al meu cap una llosa/ Harlosa neure buruan. 1984ko San Jordi Saria. Bartzelona 1985.
- Zona marítima/ Itsasaldea. 1986ko Ramon Llull eleberri-saria. Bartzelona 1986.
- Relats de mort i altres matèries/ Heriotza-kontaketak eta beste gai batzuk. Bartzelona 1988.
- Tempesta d'hivern/vNeguko ekaiza. Bartzelona: Editorial Planeta 1988.
- Enterraments lleugers/ Ehorzketa arinak. 1990eko San Joan Saria. Bartzelona, 1991.
- Cerimònia privada/ Ospakizun pribatua. Bartzelona 1993.
- Josep Sala Tarragona, 1993.
- Sense malícia/ Maleziarik gabe. Ciudad de Palma saria, 1993. Bartzelona 1993
- Sucant el melindro/ Txokolatea bizkotxoekin. Bartzelona 1996.
- La Vía Augusta. Vint pobles fan el Tarragonès. De Llevant a Ponent./ Augusta bidea. Hogei herrik osatzen dute Tarragones. etk sartaldera. Bartzelona 1997.
- Viatge d'aigua. Un passeig per la Costa Daurada/ Ur-bidaia. Daurada kostako bidaia. Bartzelona 1999.
- La tarda a Venècia/ Ilunabarra Venezian. Bartzelona 1999.
- L'home que mossegava les dones/ Emakumeei hozka egiten zien gizona. Bartzelona 2000.
- Pavana per un tauró/Pavana por un tiburón. Bartzelona 2001.
- No jugueu al cementir/ Ez jolastu hilerrian. 2001eko Nobelako Serie Beltza saria. Bartzelona 2002.
- Els 7 pecats capitals. La peresa/ 7 bekatuak: nagikeria –erotikoa-. Bartzelona 2002.
- Setmana de difunts/ Hildakoen astea. Bartzelona 2003
- El viatge. Dietari/ Viatgea. Dietari, 1986-1990 (Bidaia. Dietarioa 1986-1990). Bartzelona 2004
- El Hijo del tejedor/Ehulearen semea. Bartzelona 2006.
- Trens/Trenak. Bartzelona 2006.
- El balcón de los suicidas/Suiziden balkoia. Bartzelona 2007.
- Los viajes de Horacio Andersen/ Horacio Andersenen bidaiak. Tarragona 2008.
- El maestro de nubes/ Hodeien maisua. Badalona 2008.
Poesia
- Botons de tiges grises/ Tigre grisen botoiak. (Siemprevivas) Bartzelona 1977.
- Clau de blau. Tarragona 1978.
- Llençol de noces/ Eztei-izara. Bartzelona, 1979.
- Tramada. Espiadimonis taldearekin. Tarragona, 1980.
- Preparo el te sota palmeres roges/ Palmondo gorrien azpian prestatzen dut tea. Caravel·la 1980 saria. Bartzelona, 1981.
- Versifonies/ Bertsofoniak Espiadimonis Tarragona 1987ko taldearekin.
- Llavis que dansen/ Dantzatzen duten ezpainak. Bartzelona 1987.
- La pluja sobre els palaus/ Euri-jasa jauregietan. Bartzelona 1990.
- La muralla/ Harresia. Bartzelona 1993.
- Mansardes/ Mansardeak. Espiadimonis Tarragona 1997 taldearekin.
- Grills de mandarina/ Mandarina atalak (. Lleida 2004.
- El sol a les vinyes/ Eguzkia mahastietan. Il vangelo, Pasolini in memoriam. Edizio elebiduna. Bartzelona 2005
- Eterna/Betierekoa. Edizio elebiduna. Bartzelona 2006
- La Casona en el parqu./ Etxea parkean. Bartzelona 2007
Haur eta gazte literatura
- Marina/ Itsasokoa. Asun Balzolaren irudiak. Bartzelona 1986.
- Fregide patateak/ Patata frijituak. Carme Soléren irudiak. Bartzelona 1994.
- Sóc un arbre/ Arbola bat naiz. Asun Balzolaren irudiak. Bartzelona 1994.
- El far del capità/ Kapitainaren itsasargia (Carme Soléren irudiak. Bartzelona 1994.
- Xocolata. (Chocolate) Bartzelona 1994.
- El meu pare és capità/ Nire aita kapitaina da. Gemma Salesen irudiak. Bartzelona 1995.
- Final d'estiu/ Uda amaiera. Bartzelona 1996.
- Wendy torna a volar/ Wendy hegan hasi da berriro. Bartzelona 1996.
- El vol de Dràcula/ Drakularen hegaldia. Francesc Infanteren irudiak. Bartzelona 1996.
- Mòmies/ Momiak. Bartzelona 1996.
- Triangles mortals o la sala dels difunts/ Triangelu hilgarriak edo hildakoen gela. Mercè Canalsen irudiak. Bartzelona 1998.
- Marina / Cavall de mar/ Itsas itsasokoa/ Itsas zaldia. Asun Balzolaren irudiak. Bartzelona 1998.
- La núvia adormida/ Andragaia lo. Bartzelona 1998.
- La Vaca Xoriça/ Xoriça behia .Laia Soler-en irudiak. Bartzelona 1998.
- Un cadàver per sopa/ Gorpua afaltzeko. Badalonako Ciutat saria, Narrativa Gaztea 2000koa. Bartzelona 2000.
- L'escrivent de làpides/ Malko-idazlea. Bartzelona 2002.
- Aprende el abecedario con adivinanzas/ Ikasi alfabetoa asmakizunekin. Bartzelona 2007
Itzulitako lana
Gaztelania
- Zona marítima/ Itsasaldea. Eleberria. Sara Pujolen itzulpena. Bartzelona 1987.
- El faro del capitán/ Kapitainaren itsasargia. Madril, 1994.
- Fin de verano/ Udako amaiera. Egilearen itzulpena. Madril 1996.
- El vuelo de drácula/ Drakularen hegalkina. Madril, 1996.
- El árbol de mi patio/ Nire patioko zuhaitza. Asun Balzolaren irudiak. Egilearen itzulpena. Bartzelona, 1996.
- Marina y Caballito de mar/ Itsas itsasoa eta itsas zaldia. Egilearen itzulpena. Madril, 1998.
- La novia dormida/ Andregaia lotan. Egilearen itzulpena. Bartzelona, 1998.
- El escribiente de lápidas/ Hilarrien idazlea. Pau Joan Hernàndezen itzulpena. Bartzelona, 2002.
- Mi padre es capitán/ Aita kapitaina da. Bartzelona, 2003.
- El sol a les vinyes/ Eguzkia mahastietan. Il vangelo, Pasolini in memoriam. Edizio elebiduna. Bartzelona 2005
- Eterna/ Betierekoa. Edizio elebiduna. Badalona 2006
Beste hizkuntza batzuk
- Alemanera, euskarara, gaztelaniara eta errusierara itzulitako hainbat ipuin.
- Lips that dance (poesia), Hillary J Gardner-ek ingelesera itzulia. Washingtongo Unibertsitatea.
- Frantziako eta Kanadako aldizkari ezberdinetako olerkiak frantsesez
- Jardines sobre el mar. Antologia elebiduna, Elena Zernovaren eskutik. San Petersburgoko Unibertsitatea. 2003
Talde-lanetan parte hartzea
- Jo Soc aquell que em dic Gerard, Terres de l'Ebre, Petròpolis argitaletxea, 2010.
Sariak eta aintzatespenak
Besteak beste sari hauek jaso ditu:[1][7]
- 1976 - Flor natural als Jocs Florals de la Llengua Catalana de Lausana
- 1976 - Premi Vila de Martorell de poesia per Feix de poemes per omplir un capvespre
- 1977 - Viola als Jocs Florals de la Llengua Catalana de Munic
- 1978 - Flor Natural als Jocs Florals de Barcelona
- 1980 - Premi Caravel·la per Preparo el te sota palmeres roges
- 1982 - Josep Pla per Interior amb difunts
- 1984 - Sant Jordi per Al meu cap una llosa
- 1986 - Premi Crítica Serra d'Or de novel·la per Al meu cap una llosa
- 1986 - Ramon Llull per Zona marítima
- 1987 - Carles Riba per Llavis que dansen
- 1987 - Crítica Serra d'Or de Literatura Infantil i Juvenil per Marina
- 1990 - Creu de Sant Jordi
- 1990 - Sant Joan per Enterraments lleugers
- 1994 - Ciutat de Palma per Sense malícia
- 2000 - Premis Literaris Ciutat de Badalona de Narrativa Juvenil Un cadàver per sopar
- 2002 - Premi Sèrie Negra de Novel·la per No jugueu al cementiri
- 2012 - Olga Xirinacs. Escriptora capital. Actes d'homenatge organitzats per la Biblioteca Pública de Tarragona
- 2014 - Homenatge de la URV i Diputació de Tarragona amb l'exposició Obra i figura de l'escriptora tarragonina Olga Xirinacs, en commemoració dels 30 anys del Premi Sant Jordi.
- 2022 - Premi Jaume Fuster dels Escriptors en Llengua Catalana
Eponimia
- Tarragonako eskola batek bere izena du: "Escola Olga Xirinacs"
| Aurrekoa: Miquel Ferrà |
Ramon Llull nobela saria 1986 | Hurrengoa: Valentí Puig |
Erreferentziak
- «Olga Xirinacs - Biografía de Olga Xirinacs» www.biografias.es (Noiz kontsultatua: 2023-02-07).
- «Olga Xirinacs - Biografía de Olga Xirinacs» www.biografias.es.
- (Katalanez) «Inici» Palau Robert (Noiz kontsultatua: 2023-02-07).
- (Gaztelaniaz) «Tras los pasos literarios de Olga Xirinacs» www.diaridetarragona.com (Noiz kontsultatua: 2023-02-07).
- (Gaztelaniaz) «El Premi pendent» www.diaridetarragona.com (Noiz kontsultatua: 2023-02-07).
- «Olga Xirinacs - Biografía de Olga Xirinacs» www.biografias.es (Noiz kontsultatua: 2023-02-07).
- (Katalanez) «Olga Xirinacs | Associació d'Escriptors en Llengua Catalana» www.escriptors.cat (Noiz kontsultatua: 2023-02-07).
Kanpo estekak
| Autoritate kontrola |
|
|---|
Datuak: Q6745815
Multimedia: Olga Xirinacs / Q6745815
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.