Olga Gallego

Olga Gallego Domínguez (Ourense, 1923ko abenduaren 8a - Ib., 2010eko irailaren 4a)[1] historialari, artxibozain, akademiko eta idazle galiziarra izan zen.[2] Historiako Errege Akademiako kide urgazlea izan zen, eta Galiziar Errege Akademian onartua izan zen lehen emakumea.[3]

 

Olga Gallego
Bizitza
JaiotzaOurense, 1923ko abenduaren 8a
Herrialdea Galizia
HeriotzaOurense, 2010eko irailaren 4a (86 urte)
Hobiratze lekuaCemetery of San Francisco, Ourense (en) Itzuli
Hezkuntza
HeziketaSantiago de Compostelako Unibertsitatea
Hizkuntzakgaztelania
galiziera
Jarduerak
Jarduerakartxibozaina, unibertsitateko irakaslea, idazlea eta historialaria
Enplegatzailea(k)Biblioteca Pública de Vigo Juan Compañel (en) Itzuli
Archivo Histórico Provincial de Orense (en) Itzuli  (1969 -  1989)
Jasotako sariak
KidetzaReal Academia Galega
Artxibozain, Liburuzain eta Arkeologoen Kidego Fakultatiboa

Biografia

Olga Gallego jaio zenean, Ourense 20.000 biztanleko herria zen. Bere jaioterritik Santiagora joan zen bizitzera, eta han Santiagoko Unibertsitatean sartu zen. 1951 eta 1954 artean Ourenseko Elizbarrutiko Artxiboa ordenatu zuen.[4] 1955ean Filosofia eta Letretan graduatu zen.[5] 1955etik Artxibo, Liburutegi eta Museoetako Laguntzaileen Kidegoko kide izan zen. 1958an, Artxibozain, Liburuzain eta Arkeologoen Kidegoan sartu zen lehiaketa bidez, eta Vigoko Ogasun Ordezkaritzako Artxibora eta Liburutegi Publikora destinatu zuten.[6] Bere jarduera katalografiko eta artxibistikoak Vigon Penzol Fundazioaren, Aurrezki Kutxaren Liburutegiaren, Merkataritza Eskolako liburutegien eta Santa Irene Irakaskuntza Ertaineko Institutuaren katalogoak egiaztatzera eraman zuen.[7]

1968tik Probintziako Artxibo Historikoaren eta Ourenseko Ogasun Ordezkaritzaren Artxiboaren zuzendaria izan zen. 1972tik Ourenseko Arkeologia Museo Probintzialeko Marcelo Macias kolaboratzaile taldeko sail zuzendaria izan zen. Penzol Fundazioaren Patronatuko kide izan zen, baita Ramón Otero Pedrayo Patronatukoa ere.[8] 1980tik Historiako Errege Akademiako kide urgazlea izan zen.[7] 1986ko azaroan Galiziar Errege Akademian sartu zen Antzinako Erregimenean Ourense probintziako itsasontzi eta gabarrei buruzko hitzaldi batekin, eta Antonio Gil Merinok erantzun zion. Hitzaldia ikerketa-jarduerari egindako ekarpena izan zen, historialari hori funtsezko erreferentzia baitzen Ourenseko probintziako XVI. eta XIX. mendeen arteko gizarte-historia aztertzeko.

Galiziar Akademian sartu zen lehen emakumea izan zen.[3] 1945eko martxoaren 4an, hirurogeita hamasei urteko Francisca Herrera Garrido (1869-1950) poeta kide numerario hautatu zuten Lisardo R. Barreiroren hutsunea betetzeko. 1945eko apirilaren 11n – hogeita hamazortzi egun geroago –, Herrerak Manuel Casás Akademiako presidenteari bidali zion sarrera-hitzaldia («Rosalia de Castro y los poetas de raza» ri buruzkoa).[9] 1947ko urtarrilaren 17an – ia bi urte geroago – Casásek Herreraren hitzaldia Antonio Couceiro Freijomil-i eman zion, honek erantzuteko diskurtsoa idatz zezan. Ezagutzen ez diren arrazoiengatik, 1949ko otsailaren 28an – bi urte geroago – Couceirok bere erantzun hitzaldia bidali zion Casasi. Francisca Herrerak ez zuen gutuna irakurri, 1950eko azaroaren 4an hil baitzen, lehen akademiko galiziarra izatea lortu gabe.[10]

Olga Gallego 1989an erretiratu zen.[1]

Heriotza eta legatua

Bere etxean hil zen 2010eko irailaren 4an, laurogeita sei urte zituela,[8] eta San Frantzisko hilerrian lurperatu zuten. Hilerri Berezien Europako Elkarteko kide bihurtu zen 2015ean.[11]

Urtebete geroago, bere artxibo pertsonala Pilar ahizpak eman zion Galiziako Artxiboari. Horregatik, jasotako dokumentu batzuk Olga Gallegoren bizitzari buruzko Mulleres sobranceiras izeneko erakusketan ikusgarri jarri ziren. Lau urte geroago, 2015eko ekainaren 8an, Olga Gallego Fundazioa aurkeztu zen, ondare artxibistikoa zabaltzeko eta babesteko.[12] Fundazioa 2014ko otsailaren 24an inskribatu zen notario aurrean, eta Galiziako Xuntak Kultura eta Galiziar Intereseko izendatu zuen.[13][14]

Argitalpenak
  • 1949: Plata labrada que en 1601 había en Orense, artikulua Ourenseko Museo Arkeologiko Probintzialaren Aldizkarian.
  • 1971: La obra del entallador Aymon Pourchelet en Orense, 1580-1630, artikulua Auriense Aldizkarian.
  • 1972: Unha xoia bibliográfica da Biblioteca Penzol.
  • 1973: Puertas y cerca de la ciudad de Orense, artikulua Auriense Aldizkarian.
  • 1973: Demografía orensana desde el siglo XIV al XIX, artikulua Auriense Aldizkarian.
  • 1973: La peste en Orense desde el siglo XIV al XIX, artikulua Auriense Aldizkarian.
  • 1975: Sobre algunas ermitas orensanas.
  • 1976: De la provincia de Orense, artikulua Auriense Aldizkarian.
  • 1977: El Monasterio de Celanova a mediados del siglo XIX.
  • 1976: Catastro del Marqués de la Ensenada en Orense y Pontevedra, y su mecanización.
  • 1978: Arquivos, autonomía e dereitos cidadáns, Pedro López Gómezekin.
  • 1978: Archivo Histórico Provincial de Orense, hainbat autorerekin.
  • 1978: Evolución de la propiedad de los montes en la provincia de Orense, Auriense Aldizkariko artikulua.
  • 1979: De textos y disposiciones legales impresos.
  • 1980: De los fondos documentales de los Archivos Históricos Provinciales, Pedro López Gómezekin lankidetzan.
  • 1980: Das coleccións bibliográficas e documentais da Fundación Penzol, Pedro López Gómezekin.
  • Fuentes indirectas para la historia de la banca en Galicia, Pedro López Gómezekin.[15]
  • La formación profesional de los archiveros (txostena), Pedro López Gómezekin, datarik gabe.[16]

Sariak
  • 1969: Alfontso X.a Jakitunaren Ordenaren lokarria (ikus Alfontso X.a Jakitunaren Ordenako kondekoratuen zerrenda).[17]
  • 1974: Alfontso X.a Jakitunaren Ordenaren lokarria.[9]
  • 2000: Galiziako Zilarrezko Domina.[18]
  • 2006: ANABADen domina (Artxibozain, Liburuzain, Arkeologo, Museologo eta Dokumentalisten Elkarte Nazionalak)
  • 2006: Castelao domina, Avelino Pousa Antelo eta Ángel Carracedorekin batera.[19]
  • 2008: Trasalba saria.[17]

Erreferentziak
  1. (Gaztelaniaz) Ourense, X. M. C.-. (2010-09-06). «Los restos mortales de Olga Gallego descansan en San Francisco» Faro de Vigo (Noiz kontsultatua: 2022-12-03).
  2. (Gaztelaniaz) «Olga Gallego Domínguez | Galegos | Gallegos» galegos.galiciadigital.com (Noiz kontsultatua: 2022-12-03).
  3. (Gaztelaniaz) «Olga Gallego, una inolvidable referencia ética y profesional» La Voz de Galicia 2010-10-23 (Noiz kontsultatua: 2022-12-03).
  4. «Gallego Domínguez, Olga», artículo biográfico en la página 100 («Gallego») de la Gran enciclopedia gallega Silverio Cañada.. Gijón: Silverio Cañada,.
  5. (Gaztelaniaz) «Falece Olga Gallego, ex directora do Arquivo Histórico de Ourense e membro da Real Academia Galega» La Voz de Galicia 2010-09-05 (Noiz kontsultatua: 2022-12-03).
  6. «Persona - Gallego Domínguez, Olga (1923-2010)» PARES (Noiz kontsultatua: 2022-12-03).
  7. (Gaztelaniaz) Estatales, Ministerio de Cultura y Deporte de España Subdirección General de Archivos. (2004). «CCBAE Catálogo Colectivo de la Red de Bibliotecas de los Archivos Estatales» www.mcu.es (Noiz kontsultatua: 2022-12-03).
  8. (Gaztelaniaz) Región, La. (2010-09-05). «La historiadora Olga Gallego muere a los 87 años en Ourense» La Región (Noiz kontsultatua: 2022-12-03).
  9. «ABC MADRID 17-11-1986 página 35 - Archivo ABC» abc 2019-08-20 (Noiz kontsultatua: 2022-12-03).
  10. (Gaztelaniaz) «Francisca Herrera en escritoras.com» escritoras.com (Noiz kontsultatua: 2022-12-03).
  11. (Gaztelaniaz) Región, La. (2015-04-10). «El cementerio de San Francisco será un atractivo turístico más» La Región (Noiz kontsultatua: 2022-12-03).
  12. (Gaztelaniaz) «ACAL - Fundación Olga Gallego: defendiendo la archivística» www.acal.es (Noiz kontsultatua: 2022-12-03).
  13. (Gaztelaniaz) «Mulleres sobranceiras. Olga Gallego» www.cidadedacultura.gal 2016-03-07 (Noiz kontsultatua: 2022-12-03).
  14. (Gaztelaniaz) «Creada la Fundación Olga Gallego para promover y defender los archivos» La Opinión de A Coruña 2015-06-09 (Noiz kontsultatua: 2022-12-03).
  15. «Fuentes indirectas para la historia de la banca en Galicia», monografía de Olga Gallego Domínguez y Pedro López Gómez, sin fecha, en el sitio web Cultura Gallega. .
  16. «La formación profesional de los archiveros», ponencia de Olga Gallego Domínguez y Pedro López Gómez, sin fecha, en el sitio web Cultura Gallega. .
  17. (Gaztelaniaz) «La bibliotecaria y académica Olga Gallego obtuvo el Premio Trasalba» La Voz de Galicia 2008-06-30 (Noiz kontsultatua: 2022-12-03).
  18. «Resolución del DOG nº 111 de 08/06/2000 - Xunta de Galicia» www.xunta.gal (Noiz kontsultatua: 2022-12-03).
  19. (Gaztelaniaz) «Carracedo, Olga Gallego y Pousa Antelo reciben la Medalla Castelao 2006» www.elcorreogallego.es (Noiz kontsultatua: 2022-12-03).

Kanpo estekak
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.