Odette Roy Fombrun

Odette Roy Fombrun (Port-au-Prince, Haiti, 1917ko ekainaren 13a - Pétion-Ville, Haiti, 2022ko abenduaren 23a) haitiar feminista, sufragista, idazlea, irakaslea eta intelektuala izan zen.[1][2] Bere herrialdean eskolaurreko hezkuntzaren aitzindaria izan zen, Haitin haurrentzako lehen lorategia ireki ondoren.

Odette Roy Fombrun
Bizitza
JaiotzaPort-au-Prince, 1917ko ekainaren 13a
Herrialdea Haiti
HeriotzaPétion-Ville (en) Itzuli, 2022ko abenduaren 23a (105 urte)
Hezkuntza
Hizkuntzakfrantsesa
Jarduerak
Jarduerakhaur literatura idazlea, idazlea, irakaslea eta pedagogoa

Biografia

Port-au-Princen jaioa, École Normale d'Institutrices irakasleen prestakuntza-eskolangraduatu zen 1935ean, eta Estatu Batuetara joan zen 1945ean, urtebetez Bostonen (Massachusetts) erizaintzako ikasketak egitera.[3] Gero, Haitiko lehen haur-lorategia eta herrialdeko lehen lore-denda profesionala ireki zituen.

Fikziozko eta ez-fikziozko idazle emankorra izan zen, eta testuliburuak, misteriozko eleberriak, egunkariak eta aldizkarietako artikuluak argitaratu zituen. 1959tik aurrera, 27 urtez erbesteratu zen. Itzuli zenean, herrialdeko konstituzio berriaren erredakzioarekin, Ligue Feminine d'Action Sociale erakundearekin (Gizarte Ekintzarako Emakumeen Liga) eta, 2007an, Fondation Odette Roy Fombrunekin elkartu zen. [4][5] Ehun urte bete zituen 2017ko ekainean.[6]

Bere lan historikoetan L'Ayiti des Indiens (Puerto Príncipe: Deschamps, 1992) eta Le Drapeau et les Armes de la République (Puerto Príncipe: Deschamps, 1989) sartzen dira.

Sariak

Hainbat sari lortu zituen bere bizitzan zehar, besteak beste,

  • Haitiko Hezkuntza Ministerioaren Saria, Anita et Virginie de l’île Maurice filmagatik.
  • 2008an, United Nations Artists Award saria jaso zuen, bere alorrean aitzindari eta arrakastatsu izan ziren haitiar haiei zuzendua.
  • 2002an, Honoris causa doktore gradua jaso zuen Haitiko Unibertsitatean.
  • Bere herriak 2009an Altxor Nazional Bizi izendatu zuen.[2]

Lanak
  • 1986 ː Le Drapeau de l’indépendance, Miami: O.R. Fombrun, Edisyon Henry Deschamps, Puerto Príncipe
  • 1987 ː Le Drapeau et les Armes de la République d’Haïti, Edisyon Deschamps, Puerto Príncipe
  • 1992 ː L'Ayiti des Indiens, (analiz ak tekst istoryen), Fondasyon 92: O.R. Fombrun, Edisyon Deschamps, Puerto Príncipe
  • 1983 ː Résumé de: Moreau de Saint-Méry, Description topographique, physique, civile, politique et historique de la partie française de l’isle Saint-Domingue, Le Natal, Puerto Príncipe
  • 2001 ː Toussaint Louverture, tacticien de génie; la Constitution indépendantiste de 1801, Edisyon Deschamps, Puerto Príncipe
  • 1986 ː Le Konbitisme dans L’Education, Puerto Príncipe: O.R. Fombrun
  • 1986 ː Le Konbitisme dans la Constitution, Puerto Príncipe: O.R. Fombrun
  • 1989 ː La Démocratie est-elle possible en Haïti ?
  • 1988 ː Le Konbitisme, base d’un contrat social: la revolution qu’il faut faire, Puerto Príncipe: O.R. Fombrun
  • 1994 ː Solution pour Haïti: Konbite Solidarité Nationale, contrat social, Edisyon Deschamps, Puerto Príncipe
  • 1998 ː Haïti et les droits de l’Homme, Etat de Droit en Haïti, Puerto Príncipe: Piblikasyon "Office de la Protection du Citoyen"
  • 1984 ː Contes africains: Kenya, Ouganda, Ethiopie, Madagascar, Abiyán: Nouvelles Edisyon afriken
  • 1985 ː Contes d’Haïti avèk imaj C. Vicini. Pari: Nathan; Puerto Príncipe: Edisyon Soleil
  • 2009 ː Dix contes de Bouqui et Malice

Erreferentziak
  1. «Muere Odette Roy Fombrun, destacada educadora y escritora de Haití» Prensa Latina 2022-12-23.
  2. «Fallece la centenaria pedagoga e historiadora haitiana Odette Roy Fombrun» Diario Digital Nuestro País 2022-12-23.
  3. "Perspectives: Odette Roy Fombrun", challengesnews.com, 1 de enero de 2016.
  4. Hall 2012.
  5. Fondation Odette Roy Fombrun, forfhaiti.org; accessed 29 de julio 2017.
  6. L’éducatrice Odette Roy Fombrun compte désormais un siècle. Loop Haiti 13 de junio de 2017.

Kanpo estekak
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.