Nieves López Martínez
Nieves López Martínez (Burgos, 1949ko otsailaren 5a - Madril, 2010eko abenduaren 15a) Espainiako paleontologo bat izan zen, ornodunen erregistro fosilean espezializatua, eta Espainiako azterketa paleontologikoen modernizazioaren arduradunetako bat.[1]
Nieves López Martínez | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotzako izen-deiturak | Nieves López Martínez |
Jaiotza | Burgos, 1949ko otsailaren 5a |
Herrialdea | Espainia |
Heriotza | Madril, 2010eko abenduaren 15a (61 urte) |
Hezkuntza | |
Heziketa | Madrilgo Complutense Unibertsitatea Montpellierreko Unibertsitatea |
Hezkuntza-maila | Zientzietako doktorea Zientzietako doktorea Zientzietako doktorea diplôme d'études approfondies (en) lizentzia |
Tesi zuzendaria | Emiliano Aguirre (en) Louis Thaler (en) |
Doktorego ikaslea(k) | Rodrigo Soler-Gijón (en) Paloma Sevilla (en) María de los Angeles Álvarez Sierra Carmen Sesé Benito (en) Eduardo García-Moreno (en) |
Hizkuntzak | gaztelania |
Jarduerak | |
Jarduerak | paleontologoa |
Enplegatzailea(k) | Madrilgo Unibertsitate Autonomoa (1978 - 1982) Madrilgo Complutense Unibertsitatea (1983 - |
ucm.es… |
Paleobiogeografian, biokronologian, eboluzioan eta anatomian aritu zen, ornodunetan, eta Eurasia eta Afrikako K T mugako mikrougaztunetan espezializatu zen.[2] Mundu osoan gorentasun gisa onartua zen Zenozoikoko lagomorfoen bilakaeraren azterketan, bai eta Pirinioetako eremuan Kretazeo-Tertziarioko iraungipen masiboarekin lotutako faktore biotikoetan eta ingurumenekoetan ere.[2][3][4] Unibertsitatearen eremuko irakaskuntzako berrikuntza-programetan ere oso inplikatuta egon zen, bai ofizialki Madrilgo Unibertsitate Konplutentsean, bai zenbait proposamen estraofizialen bidez, horien artean Paleontologiako Somosaguas Proiektua nabarmentzen delarik, Somosaguas aztarnategi paleontologikoari lotua.[5][6] Hamar bat libururen egilea edo egilekidea izan zen eta 200 artikulu zientifiko inguru idatzi zituen.[2]
Taxon fosil berriak deskribatu zituen, besteak beste, Ageroolithus arrautza fosila, eta Afrodon ivani, Nosella generoa eta Nosella europaea bere ale tipoa, Malpaisomys generoa eta Malpaisomys insularis bere ale tipoa , Prolagus crusafonti, Prolagus ibericus, Prolagus michauxi eta Canariomys tamarani ugaztunak.[7][8][9]
Ibilbide akademikoa
1970ean Zientzia Biologikoetan lizentziatu zen Madrilgo Unibertsitate Konplutentsean, eta lizentziatura tesia (tesina) aurkeztu zuen 1972an. Urte berean, Laguedoc-eko (Montpellier) Zientzia eta Teknologia Unibertsitatean Diplôme d 'Études Aproffondus eskuratu zuen, eta bi urte geroago Paleontologian Doktore Espezializatu gradua lortu zuen unibertsitate horretan bertan.
Iberiar penintsulako Zenozoikoko lagomorfoei buruzko ikerketa Madrilgo Ikerketa Zientifikoen Kontseilu Goreneko Lucas Mallada Institutuan egin zuen, Emiliano Agirreren zuzendaritzapean. 1976an doktoratu zen Madrilgo Unibertsitate Konplutentseko Biologia Sailean, eta hurrengo urtean Geologia Sailean tesi honekin "Revisión sistemática y bioestratigrográfica de los Lagomorpha (Mammalia) del Terciario y Cuaternario de España".[10]
1978an, Madrilgo Unibertsitate Autonomoan sartu zen irakasle, eta han aritu zen irakasten 1982ra arte. Urte horretan, Madrilgo Unibertsitate Konplutentsera joan zen irakasle agregatu numerario gisa,[11] eta 1983an Paleontologia Katedra eskuratu zuen, hil arte postu hori mantenduz. Bere curriculum zabalak liburu-erreferentzia ugari ditu, ehundik gora artikulu, zuzendutako hamar bat doktore-tesi eta nazioarteko ikerketa-proiektu ugari.
Ugaztun lagomorfoak aztertzen aritu bazen ere, beste ornodun talde batzuetan ere lan egin zuen, Iberiar penintsulako dinosauroak barne, eta Tafonomia, Paleobiogeografia eta Biostratigrafian ere ikerketa ugari egin zituen.[3][12][13]
Dedikatutako taxonak
- Lissodus lopezae Soler-Gijón, 1997, Puertollanoko karboniferoaren marrazo hiodontiforme moduko bat.[14]
- Megacricetodon lopezae García Moreno, 1989, Miozenoko hamster moduko bat.[15]
- Megaderma lopezae Sevilla, 1990, Oligozenoko saguzar moduko bat.[16]
- Nievella Daams, 1976, Aragoiko Miozenoko muxar generoa.[17]
Obra
- López Martínez, N. (1977). Revisión sistemática y bioestratigráfica de los Lagomorpha (Mammalia) del Terciario y Cuaternario de España (Madrileko Unibertsitate Konplutentsea, Doktorego tesia).
- López Martínez, N. (1980). Los micromamíferos (Rodentia, Insectivora, Lagomorpha y Chiroptera) del sitio de ocupación achelense de Aridos-1 (Arganda, Madrid) (161-202 orr.).
- Santonja, M.; López Martínez, N. eta Pérez González, A. (Arg.) (1980). Okupaciones Achelenses en el valle del Jarama (Arganda, Madril). Argit. Madrilgo Diputazio Probintziala. Arkeologia eta paleoekologia, 1: 341 p. ISBN ά500-3554-4
- López Martínez, N. (1984). Los Lagomorfos (Mammalia) de la sucesión del Mioceno inferior de Calamocha (prov. de Teruel). Coloquios de Paleontologia, 39, 27-44.
- López Martínez, N. (koord.) (1987). Guía de campo de los fósiles de España. Pirámide argitaletxea. 479 orr.ISBN 84-368-0326-4
- López Martínez, N. (1987). Un nuevo murido gigante del Cuaternario de Gran Canaria: Canariomys tamarani nov. sp.(Rodentia, Mammalia): interpretación filogenética y biogeográfica.
- López Martínez, N. (1989). Revisión sistemática y biostratigráfica de los Lagomorpha (Mammalia) del Terciario y Cuaternario de España. Zaragozako Unibertsitateko Museo Paleontologikoaren memoriak, 3(3); Paleontologia eta Arkeologia Bilduma, 9: 350 p. ISBN 84-7753-093-9
- López Martínez, N.Truyols Santonja, J. (1994). Paleontología: conceptos y métodos (No. 56 LOP).
- López Martínez, N., Fernández Marrón, M. GPeláez-Campomanes, P., & Peña Zarzuelo, A. (1993). Estudio paleontológico en las cuencas terciarias de Galicia. Revista de la Sociedad Geológica de España, 6(3-4), 19-28.
- López Martínez, N. eta Truyols Santonja, J. (1994). Paleontología. Conceptos y métodos. Editorial Síntesis, S.A. Col. Bizitzaren zientziak, 19. 334 or. ISBN 84-7738-249-2
- López Martínez, N. (2001). Paleobiogeographical history of Prolagus, an European ochotonid (Lagomorpha). Lynx (Praha), (32), 215-23
- Lopez-Martınez, N., Canudo, J. I., Ardevol, L., Suberbiola, X. P., Orue-Etxebarria, X. Cuenca-Bescos, G.... & Feist, M. (2001). New dinosaur sites correlated with Upper Maastrichtian pelagic deposits in the Spanish Pyrenees: implications for the dinosaur extinction pattern in Europe. Cretaceous Research, 22(1), 41-61.
- López Martínez, N. (2003). La extinción de los dinosaurios y su registro en los Pirineos Meridionales.
- López-Martínez, N. (2003). La búsqueda del centro de origen en biogeografía histórica. Graellsia, 59(2-3), 503-522.
- Lopez Martinez, N. (2008). The lagomorph fossil record and the origin of the European rabbit. Lagomorph biology (or.) 27-46). Springer, Berlin, Heidelberg.
- López Martínez, N. (koord.) (2009). Mesozoic terrestrial ecosystems in Eastern Spain. Teruelgo Talde Paleontologikoaren Fundazioa. Funtsezkoa, 14: 156 or. ISBN ά934800-8-0
- López Martínez, N. (2013). Geología y paleontología para aficionados: excursiones por el Pallars y el Alt Urgell. Entrecomes argitaletxea. 195 ISBN ά941042-2-0 [arg. hilekoa]
Erreferentziak
- «Noticias de la Fundación MUJERES PALEONTÓLOGAS | dinosaurios,paleontologia,salas de los infantes, burgos, españa, museo | Fundación Dinosaurios Castilla y León» www.fundaciondinosaurioscyl.com (Noiz kontsultatua: 2024-02-07).
- Alonso, F.J.. (2011-11-14). «Punto de Vista: Nieves López Martínez, Catedrática del Departamento de Paleontología de la UCM» web.archive.org (Milenio, Revista Digital.) (Noiz kontsultatua: 2024-02-07).
- (Gaztelaniaz) Aguirre, Emiliano. (2010-12-23). «Nieves López Martínez y la paleontología de los pequeños fósiles» El País ISSN 1134-6582. (Noiz kontsultatua: 2024-02-07).
- (Katalanez) Pasques, J.. «Quan la ciència ens fa més vius.» DiariAndorra.ad (Diari d'Andorra,) (Noiz kontsultatua: 2024-02-07).
- (Gaztelaniaz) In Memoriam de NIEVES LÓPEZ MARTÍNEZ (Burgos, 1949–Madrid, 2010) | Revista Española de Paleontología. 2011-03-10 (Noiz kontsultatua: 2024-02-07).
- «Yacimiento de Somosaguas». .
- López Martínez, Nieves; Peláez Campomanes, Pablo. (1999). «New mammals from south-central Pyrenees (Tremp Formation, Spain) and their bearing on late Paleocene marine-continental correlations» Société Géologique de France. Bulletin (Noiz kontsultatua: 2024-02-07).
- Vianey-Liaud, Monique; Lopez-Martinez, Nieves. (1997). «Late Cretaceous Dinosaur Eggshells from the Tremp Basin, Southern Pyrenees, Lleida, Spain» Journal of Paleontology 71 (6): 1157–1171. ISSN 0022-3360. (Noiz kontsultatua: 2024-02-07).
- (Gaztelaniaz) Martínez, Nieves López; López-Jurado, Luis Felipe. (1987). Un nuevo murido gigante del cuaternario de Gran Canaria: Canariomys tamarani nov. sp. (Rodentia, Mammalia) : interpretación filogenética y biogeográfica. Estación Biológica de Doñana (Noiz kontsultatua: 2024-02-07).
- (Gaztelaniaz) López Martínez, Nieves. (1977). Revisión sistemática y bioestratigráfica de los Lagomorpha (Mammalia) del Terciario Y Cuaternario de España. Universidad Complutense de Madrid (Noiz kontsultatua: 2024-02-07).
- «BOE-A-1982-9246 Orden de 22 de febrero de 1982 por la que se nombra a doña María Nieves López Martínez Profesora agregada de «Paleontología (vertebrados y humana)» de la Facultad de Geología de la Universidad Complutense de Madrid.» boe.es (Noiz kontsultatua: 2024-02-07).
- López-Martı́nez, Nieves; Canudo, José Ignacio; Ardèvol, Lluı́s; Suberbiola, Xabier Pereda; Orue-Etxebarria, Xabier; Cuenca-Bescós, Gloria; Ruiz-Omeñaca, José Ignacio; Murelaga, Xabier et al.. (2001-02-01). «New dinosaur sites correlated with Upper Maastrichtian pelagic deposits in the Spanish Pyrenees: implications for the dinosaur extinction pattern in Europe» Cretaceous Research 22 (1): 41–61. doi: . ISSN 0195-6671. (Noiz kontsultatua: 2024-02-07).
- (Gaztelaniaz) «Actas de las II Jornadas Internacionales sobre Paleontología de Dinosaurios y su Entorno = Proceedings of the 2nd International Symposium about Paleontology of Dinosaurs and their Environment : Salas de los Infantes (Burgos, España), septiembre de 2001 | WorldCat.org» search.worldcat.org (Noiz kontsultatua: 2024-02-07).
- «Lissodus lopezae | Shark-References» shark-references.com (Noiz kontsultatua: 2024-02-07).
- (Gaztelaniaz) Sierra, María Ángeles Álvarez; Moreno, Eduardo García. (1986). «Nueva Gliridae y Cricetidae del Mioceno Medio y Superior de la Cuenca del Duero, España» Studia Geologica Salmanticensia 22: 145–189. ISSN 0211-8327. (Noiz kontsultatua: 2024-02-07).
- Sevilla, Polama. (1990-01-01). «Rhinolophoidea (Chiroptera, Mammalia) from the upper Oligocene of Carrascosa del Campo (Central Spain)» Geobios 23 (2): 173–188. doi: . ISSN 0016-6995. (Noiz kontsultatua: 2024-02-07).
- Daams, R.. (1976). «Miocene rodents (Mammalia) from Cetina de Aragón (Prov. Zaragoza) and Buñol (Prov. Valencia), Spain».. Proceedings of the Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen B, 79 (3): 152-183.
Kanpo estekak
- Nieves López Martínezen bloga Ornodunen Paleontologiako Irakaskuntzari buruzkoa
- GeoPaleoBiologiko Ikerkuntzarako Sarrera Taldearen bloga Somosaguasen.