Naim Frashëri
Naim Bey Frashëri (Frashër, 1846ko maiatzaren 25a - Konstantinopla, 1900eko urriaren 20a) albaniar abertzale, olerkari, historialari, kazetari eta itzultzailea izan zen.
Naim Frashëri | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotza | Frashër (en) , 1846ko maiatzaren 25a |
Herrialdea | Otomandar Inperioa |
Heriotza | Istanbul, 1900eko urriaren 20a (54 urte) |
Hobiratze lekua | Frashër (en) |
Heriotza modua | : eritasuna |
Familia | |
Anai-arrebak | ikusi
|
Familia | |
Hezkuntza | |
Heziketa | Teqe of Frashër (en) Zosimaia School (en) |
Hizkuntzak | albaniera turkiera greziera persiera |
Jarduerak | |
Jarduerak | poeta, idazlea, itzultzailea, kazetaria, politikaria eta historialaria |
Lantokia(k) | Istanbul |
Izengoitia(k) | D. Keto |
Genero artistikoa | lirika |
Sinesmenak eta ideologia | |
Erlijioa | islama |
Haurtzaroan kultura eta hezkuntza askoekin harremana izan zuen, eta mendebaldeko eta ekialdeko kultura literarioa ere modu berean baloratu zituen.
Aita hil ondoren, Ioanninan jarri zen bizitzen, eta olerkiak idazten hasi zen estilo liriko eta erromantikoan. Biriketako infekzioa izan ondoren, Abdyi anaiarekin bat egin zuen Albaniako Pizkundeko borroka nazionalean.
Bere maisulanek askatasuna, batasuna, gizatasuna, tolerantzia eta iraultza jorratzen dituzte. Hamabost lan idatzi zituen albanieraz, lau turkieraz, bi grezieraz eta bat persieraz. Albanierazko sufi poesiaren ordezkaririk handiena da. Osaba Dalip Freshëriren eraginpean sufismoa mendebaldeko filosofiarekin nahastu zuen.
Lanak
- Kavâid-i farisiyye dar tarz-i nevîn (Persiar hizkuntzaren gramatika metodo berriaren arabera), Istanbul, 1871.
- Ihtiraat ve kessfiyyat (Asmakuntzak eta aurkikuntzak), Istanbul, 1881.
- Fusuli erbea (Lau urtaro), Istanbul, 1884.
- Tahayyülat (Ametsak), Istanbul, 1884.
- Bagëti e Bujqësi (Artaldeak eta uztak), Bukarest, 1886.
- E këndimit çunavet (Haurrentzako irakurlea), Bukarest, 1886.
- Istori e përgjithshme për mësonjëtoret të para (Historia orokorra lehen mailetarako), Bukarest, 1886.
- Vjersha për mësonjëtoret të para (Olerkigintza lehen mailetarako), Bukarest, 1886.
- Dituritë për mësonjëtoret të para (Ezgautza orokorra lehen mailetarako), Bukarest, 1886.
- O alithis pothos ton Skypetaron (Albaniarren benetako nahia), grezieraz: Ο αληθής πόθος των Σκιπετάρων), Bukarest, 1886.
- Luletë e Verësë (Udaren loreak), Bukarest, 1890.
- Mësime (Ikasgaiak), Bukarest, 1894.
- Parajsa dhe fjala fluturake (Paradisua eta hitz hegalaria), Bukarest, 1894.
- Gjithësia (Omneity), Bukarest, 1895.
- Fletore e bektashinjët (Bektashi koadernoa), Bukarest, 1895.
- O eros (Maitasuna, grezieraz: Ο Έρως), Istanbul, 1895.
- Iliadh' e Omirit, (Homeroren Iliada), Bukarest , 1896.
- Histori e Skënderbeut (Skanderbegen historia), Bukarest, 1898.
- Qerbelaja (Qerbela), Bukarest, 1898.
- Istori e Shqipërisë (Albaniako historia), Sofia, 1899.
- Shqipëria (Albania), Sofia, 1902.
Iruditegia
- Familia-etxea
- 1964ko 10 Lekëko billetea
- 1994ko 500 Lekëko billetea
- 2012ko 200 Lekëko billetea
- 2017ko 200 Lekëko billetea