Nafarroako Brigadak

Nafarroako Brigadak estatu kolpearen aldeko eta Errepublikaren aurkako errekete eta falangista boluntarioez osatutako unitate militarrak izan ziren. Haiek burutu zuten Gipuzkoa eta Bizkaiaren aurkako erasoa. Espainiako Gerra Zibila aurretik antolatuta zeuden eta militar faxisten kontsignak jarraitzen zituzten.

Nafarroako Brigadak
MotaUnitate militar
HerrialdeaEspainia
Unitate nagusiaEjército Nacional (en) Itzuli
Mendeko unitateakI Brigada de Navarra (en) Itzuli, II Brigada de Navarra (en) Itzuli, III Brigada de Navarra (en) Itzuli, IV Brigada de Navarra (en) Itzuli, V Brigada de Navarra (en) Itzuli, VI Brigada de Navarra (en) Itzuli eta requeté regiment (en) Itzuli
Gerrak eta guduak
Espainiako Gerra Zibila
Nafarroako Brigadak Donostia okupatzen. Agustina Zugastiren argazkia.
Jose Soltxaga jenerala, Brigaden lehen burua.

Antolaketa

Nafarroako Brigadetan unitate hauek zeuden:

  • Erreketen 13 oinezko erregimentu
  • Falangeren zazpi bandera
  • Hamabi infanteria batailoi.

Agintariak
Komandanteak[1]
UnidateMailaIzena
Nafarroako BrigadakJeneralJosé Solchaga Zala
I. BrigadaKoronelJosé Los Arcos Fernández
Rafael García Valiño
II. BrigadaKoronelPablo Cayuela Ferreira
Agustín Muñoz Grandes
III. BrigadaKoronelRafael Latorre Roca
IV. BrigadaKoronelCamilo Alonso Vega
V. BrigadaKoronelJuan Bautista Sánchez González
VI. BrigadaKoronelMaximino Bartomeu González-Longoria
Miguel Abriat Cantó
Helí Rolando de Tella

Operazioak

Gerra krimenak

Forentseen probeekin[2] eta dokumentuekin[3] Nafarroako VI. Brigadaren barruan zeuden Arapiles Mendia IV. Batailoiari, Valdediós Monasterioaren Ospitale Pskiatrikoaren hamazazpi erizainen eta haietako baten alabaren hilketa egozten zaio. Ospitalea Villaviciosan zegoen, Asturiasen. Gertaerak 1937ko urriaren 27 eta 28an izan ziren, goizaldean. Ahozko testigantzen arabera biktimak aurretik bortxatuak eta haien hilobia irekitzera behartuak izan ziren. Erizain baten alaba hamabost urte zituen.[4]

Bitxikeriak

Gaur egungo Bilboko Unamuno plazari 1937an "Brigadas de Navarra" (Nafarroako Brigadak) izena jarri zioten. Lehenago "Plaza de los Auxiliares" izena zuen plaza honek izen frankista mantendu zuen diktadorea hil arte[5].

Bilboko Nafarroako kaleak brigada honen omenez aldatu zuen izena, lehenago "Calle de la Estación" ("Geltokiaren kalea") zuen izena. Baina karlista hauen aldeko izena begibistakoa ez zenez, izena mantendu zen.

Erreferentziak
  1. Aróstegui, Julio (1997). La Guerra Civil, 1936-1939: la ruptura democrática. Historia 16. ISBN 84-7679-320-0, 687-704 or.
  2. https://web.archive.org/web/20210727153347/http://www.sc.ehu.es/scrwwwsr/Medicina-Legal/valdedios/Intro.htm
  3. http://www.sc.ehu.es/scrwwwsr/Medicina-Legal/valdedios/valdedio.htm%5B%5D
  4. Manuel Solórzano Sánchez eta Jesús Rubio Pilarte "Valdediós in memoriam". Congreso de Historia de la Enfermería. Granada, 2004.
  5. https://cascoviejobilbao.eus/siete-enclaves-imprescindibles-de-las-siete-calles-y-de-los-que-no-conocias-sus-secretos/

Kanpo estekak
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.