Mugarik Gabeko Medikuak

Mugarik Gabeko Medikuak (jatorrian, frantsesez: Médecins sans frontières edo MSF), gizaldeko laguntzarako gobernuz kanpoko erakunde bat da. Mediku laguntza eskaintzen du munduko 80 herrialdetan baino gehiagotan, 1971az geroztik. Genevan (Suitza) dute egoitza nagusia.

Mugarik Gabeko Medikuak
Datuak
Izen laburraMSF eta MSF
Motaerakundea, gobernuz kanpoko erakundea, karitatezko erakundea, nazioarteko erakundea eta voluntary health agencies (en) Itzuli
HerrialdeaSuitza
Eskumendekoak
Leger Uten Grenser (en) Itzuli eta Médecins Sans Frontières (en) Itzuli
Agintea
Zuzendari exekutiboaChristos Christou (en) Itzuli
ZuzendariaJacques Bérès (en) Itzuli
Egoitza nagusi (2022–)
  • Geneva
  • 46.22825°N 6.12887°E / 46.22825; 6.12887
Osatuta
Leger Uten Grenser (en) Itzuli
Ärzte ohne Grenzen (en) Itzuli
Legezko formairabazi asmorik gabeko elkartea
Ekonomia
Diru-sarrerak1.901.707.000 € (2020)
Historia
Sorrera1971ko abenduaren 21a
1971
Sortzailea
Bernard Kouchner
Jacques Bérès (en) Itzuli
Philippe Bernier
Raymond Borel (en) Itzuli
Marcel Delcourt (en) Itzuli
Xavier Emmanuelli (en) Itzuli
Vladan Radoman (en) Itzuli
Jasotako sariak
Bakearen Nobel Saria  (1999)
Indira Gandhi Peace Prize  (1996)
Elkartasunaren Asturiasko Printzesa sari  (1991)
European Human Rights Prize
Four Freedoms Award – Freedom from Want  (1996)
Chatham House Prize  (2015)
Nansen Refugee Award  (1993)
Elkartasunaren Asturiasko Printzesa sari
LennonOno Grant for Peace  (2006)
Fulbright Prize  (2012)
Pardes Humanitarian Prize in Mental Health  (2017)
Lasker-Bloomberg Public Service Award  (2015)
DZI zigilua
The Glass of Reason  (2017)
Josep Trueta Plaque  (2019)
Erich-Kästner award  (2002)
Livingstone Medal
webgune ofiziala
Twitter: MSF Instagram: msf_japan Edit the value on Wikidata
Mugarik Gabeko Medikuen egoitza bat, Txaden.

Helburu eta egitekoak

Helburu nagusien artean dauden komunitateak eta hondamendi naturalen edo gatazka armatuen biktimak laguntzea da, arraza, erlijio sinesmen edo ideologia politikoa kontuan hartzeke, inor baztertu gabe. Krisialdietako lekuetan independentzia eta inpartzialtasuna mantentzea berehalako erantzunak emateko eta eraginkortasuna eskaintzeko bidea du elkarteak. Hala ere, arriskuak onartzen ditu elkarteak, boterearen aurrean jarrera irmoak hartzeko eta herritarren aldeko testigantzak emateko.

Bazkideei proposatzen dieten diru-aportazioetan, lau bide eskaini ohi ditu MSFk aportazioak bideratzeko:[1]

  • Gatazken biktimak
  • Desnutrizioa
  • Haurren txertaketa
  • Hondamendi naturalak

Bazkidetza

2010ean, Espainiako atalak 266.000 bazkide pasatxo zituen: haietako % 57 emakumezkoak ziren eta, adinari dagokionez, % 74k 40 urte edo hori baino gehiago zituen. Probintziei begiratuta, Bizkaia laugarren tokian eta Gipuzkoa seigarrenean ziren, bazkideen kopuruaz den bezainbatean; Nafarroa Garaia eta Araba, ordea, 15 lehenengoetatik kanpo zeuden.[2] MSFko arduradun nagusietako bat Aitor Zabalgogeaskoa euskalduna izan da hainbat urtez, MSF Espainiakoaren zuzendari nagusia izan da,[3] edo Siriako gerran 2010eko hamarkadan MSFk izan duen koordonatzaile nagusia.[4]

Bazkidetza pertsonalak eta aportazio ekonomiko pribatuak sustatzen ditu MSFk, bere diru sarreren %95 baino gehiago jatorri pribatukoa baita. Funtsak gizarte-misiorako erabiltzen dira (medikuntza eta lekukotza), baita aurreko guztia betetzeko beharrezkoak diren administrazio-lanak egiteko eta baliabideak eskuratzeko ere.[1]

Ibilbidea

  • 1971n, batzorde batek erakundea sortu zuen Parisen (Frantzia). Urte hartan bertan, Ekialdeko Pakistanek independentzia aldarrikatu eta gerra piztu zen. Bi urte lehenago, Biafrako gerrarekin, "gizaldeko laguntza garaikidea"ren kontzeptua sortu zen. Bi krisialdi horietan nazioarteak emandako erantzun urriak eragin zuen MSFren sorrera.
  • 1976an, lehen aldiz parte hartu zuten gerrako gune batean, Libanoko gudan hain zuzen ere.
  • 1980an, MSFko taldeek klandestinoki zeharkatu zuten Pakistan eta Afganistanen arteko mugan, azken herrialde hura Sobiet Batasunak inbaditu ostean. Guda horrek inspiratu zuen Le Photographe komiki sorta argitaratzea hiru ataletan (Dupuis, 2003, 2004 eta 2005) handik hainbat urtera. Lan horrek Didier Lefèvre kazetariak 1986an MSFko talde batekin emandako egonaldia kontatzen du, Emmanuel Guibert eta Frédéric Lemercier egileen eskutik. 1980an, Belgikako atala sortu zuten, Frantziaz kanpoko lehena.
  • 1984an, Etiopiako goseteak mundu osoan oihartzun handia eduki zuen (USA for Africa kanpainak ere lagundu zuen horretan), eta MSFk maila handiko lehen elikadura programa abiatu zuen.
  • 1985ean, Kolonbian hasi ziren gobernua eta gerrillaren arteko gatazka armatuaren biktimak laguntzen. Urte bat geroago Espainiako atala sortu zuten.
  • 1999an, Bakearen Nobel Saria jaso zuten, eta eskuratutako diruarekin "Oinarrizko sendagaietara iristeko kanpaina" martxan ipini zuten, gaur egun ere aktiboa dagoena. Hurrengo urtean bertan hasi ziren HIESaren aurkako sendagai antirretrobiralak ematen, gaur egun ia 200.000 pertsonak hartzen dituztenak 19 herrialdetan programa hauei esker.
  • 2003an hasi ziren mobilizatzen Darfurreko krisialdia zela-eta, munduan oihartzun zabala lortuz.
  • 2004ko Indiako ozeanoko lurrikarak elkartasun uholdea eragin zuen eta MSFk beste proiektu batzuetara desbideratu behar izan zuen azkenean soberan geratu ziren diru-laguntza ugari.
  • 2008an, Yemenen zeuden errefuxiatu somaliar eta etiopiarrei lagundu zieten. Urte hartan Myanmarren parte hartu zuten halaber, Nargis zikloiaren ondorioz. Hala ere, AEBetan Living in Emergency: Stories of Doctors Without Borders ("Larrialdian bizi: Mugarik Gabeko Medikuen istorioak") izenburuko dokumentala egin zuten.
  • 2010eko Haitiko lurrikara dela-eta bere historiako larrialdi planik handiena egin zuen erakundeak, kolera izurriteari aurre egitea barne. Urte hartan bertan Pakistango uholdeek eragindako ondorioak ere arinduz lagundu zuten.
  • 2011n, erakundeak 40. urteurrena ospatu zuten.

Erreferentziak

Bibliografia

  • Vallaeys, Anne (2004), Médecins Sans Frontières: La biographie. ISBN 978-2213616766

Kanpo estekak


This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.