Mouvement de libération des femmes

Mouvement de libération des femmes (MLF) (euskaraz Emakumeen Askapenerako Mugimendua) Frantziako mugimendu feminista autonomo eta ez-mistoa da, emakumeen gorputzaren autodeterminazio askea aldarrikatzen duena, gizarte patriarkala zalantzan jarriz. Women 's Lib (Women's Liberation Movementen edo WLMren laburdura) amerikarraren ildotik jaio zen, eta baita 1968ko maiatzeko gertaeren[1], Frantzian Planning familial elkarteak bultzatutako kontrazepzio eta abortatzeko eskubidearen aldeko borroken[2], zapalkuntza eta misoginia mota ezberdinen aurkako borroka guztien, eta eskubide guztien, moralen, sexualen, juridikoen, ekonomikoen eta sinbolikoen aldarrikapenenen ildotik ere. Militantzia tradizionalaren formak planteatzen ditu: batzar orokorren bidez funtzionatzen du, talde txiki deszentralizatuen bidez, eta parlamentuz kanpoko ekintzak antolatzen ditu, hala nola manifestazioak, eskaerak sortzea eta sinatzea, batzar publikoak egitea, etab.

Mouvement de libération des femmes
Datuak
Motafeminist movement (en) Itzuli eta bazkuna
Ideologiafeminismoa
Agintea
Egoitza nagusi
Historia
Sorrera1970
SorlekuaFrantzia

Historia

Historiografia

1970eko hamarkadaren amaieratik aurrera, hainbat liburu ageri dira gai honen gainean, gehienak mugimenduko militanteek idatziak: Annie Sugier eta Anne Zelenskyk 1977an (izengoitiz)[3], Naty Garcia Guadillak 1981ean[4] edo Monique Rémyk 1990n[5]. Ikerlariek ere, Claire Duchenek adibidez 1986an, gai horri buruz ere hitz egin zuten[6].

2010ean, "feministen oroimenari buruz hausnartzeko urte aproposa, batez ere MLFren berrogei urteengatik"[7], argitalpen gehiago egiteko aukera dago: "Artxiboak atera dira tiraderetatik, argitaratu edo sarean jarri dira. Liburu batzuk berridatzi dira. Korronte ezberdinek mahai-inguruak antolatu dituzte. Argazkien, kartelen, lanen erakusketak izan dira; film edo bideoen proiekzioak, jaiak, elkarretaratzeak"[8].

Hala ere, historiaren eskala nazionala da, eta MLFri buruzko ikerketek batez ere Paris eta bere eskualdea hartzen dute. 2012an Christine Bardek feminismoaren bigarren olatuari eskainitako lan bat koordinatu zuen. "Gainikusgarritasun paristar" horretaz jabeturik, azaltzen du "historia egin beharko litzatekeela, feminismo erreala eta hautemandako feminismoa bereiziz — sozialagoa, ez hain burgesa, ez hain paristarra, lehenaren aldean ez hain intelektuala —"[7]. Gaur egun zenbait lan hasi dira aztertzen mugimenduaren garapena, analizatzeko eskala desberdinetan oinarrituz[9].

Bere "fundazioaren" historiak arazo historiografiko bat sortzen du batzuetan, baina bere kronologia historialarien eta aktoreen ahozko eta idatzizko testigantzetan oinarritzen da, baina batzuetan kontraesankorrak eta polemikoak dira[10] [11].

1971 aurreko garaia

1967 eta 1970 bitartean, hainbat lan-talde osatu ziren[12]. Elkarte misto batek, Féminin, Masculin, Avenir (FMA), Ana Zelenskyk eta Jacqueline Feldmanek sortua Mouvement démocratique féminin barruan[13], 1967tik aurrera gizonen eta emakumeen arteko harremanei buruzko bilerak antolatzen ditu. Elkarte horrek bilera handia izan zuen 68ko maiatzean Sorbonan, emakumeen gaiari buruz[14][15]. Gerora, independentizatu zen, ez zen mistoa izan, eta 1970eko apirilean Feminism, Marxism, Action[16] izena hartu zuen. Historia frantses garaikideko espezialista den Michelle Zancar-Fourelen aburuz, FMA taldea "MLFren oinarri genealogikoa da"[17].

1968ko urritik aurrera, emakumeek soilik osatutako bilerak egin ziren[18], Monique Wittig, Antoinette Fouque, Josiane Chanel, Suzanne Fenn, Gille Wittig, Margaret Stephenson, Marcia Rothenberg eta abarren inguruan, emakumeen sexualitatearen eta emakumeen borrokak kolonialismoaren aurkako borrokekin eta klase-borrokekin artikulatzen lan egiten duten hamar bat emakume[18]. Monique Wittigen arabera,1968ko urriko lehen bilera berak deitu zuen[18]. 1970eko maiatzean, Gille Wittig, Marcia Rothenberg eta Margaret Stephensonekin batera (Namascar Shaktini bihurtuko zena) aldi horretako lehen testu feminista frantsesa[19], «Combat pour la libération de la Femme» (Emakumeen askapenerako borrokaldia", sinatu zuen, L'Idiot international[20] aldizkariak argitaratua, eta Estatu Batuetako eta Ingalaterrako emakumeen mugimenduak aurkezten ditu. Aldi berean, beste talde batzuk, batzuetan iragankorrak, eratzen dira: Oreilles vertes (Belarri berdeak), Polymorphes perverses (Polimorfo gaiztoak), Petites Marguerites (Margarita Txikiak) eta beste asko[21].

Geroago MLFa deituko denaren lehen topaketa publikoa Vincenneseko Unibertsitatean izan zen, 1970eko udaberrian, mugimenduaren lehen irteera mediatikoa baino lehentxeago, izan ere, 1970eko abuztuaren 26an, hamar bat emakumeko talde bat Parisen, Garaipen Arkuaren azpian, lore-sorta jartzen saiatu zen "soldadu ezezagunaren emazteari" zioena (Estatu Batuetan emakumeen sufragioaren berrogeita hamargarren urteurrena ospatzen zuten emakume estatubatuarren grebarekin elkartasunean). Bere pankartetan hauxe irakur zitekeen: "Soldadu ezezaguna baino ezezagunagoa da, bere emaztea" edo "Bietatik bat emakumea da".

1970eko udazkenean, Libération des femmes agertu zen, zero zenbakia, François Maspero kolonialismoaren aurkako editoreak 1961ean fundatutako Partisans aldizkariaren zenbaki berezi bat. Edizio hori emakumeek bakarrik egin zuten, eta militante anonimoen testigantzak eta frantsesek eta estatubatuarrek sinatutako testuak bildu zituen. Aurkezpenean hauxe irakur zitekeen: "Fenomenoa ez dago AEBetara mugatuta. Mendebaldeko Europa osoan, duela bi urte baino gehiagotik, aldi berean, Ingalaterran, Herbehereetan, Suedian eta Danimarkan, Alemanian, Frantzian, orain Italian, emakume-taldeak berez trebatu dira opresioaren aurka nola borrokatu hausnartzeko.

Lehenengo batzar orokorrak Parisko Arte Ederren Eskolan egin ziren 1970eko udazkenetik aurrera, asteazken gauetan hamabostero[22]. Le Torchon brûle[23] mugimenduaren egunkariko zero zenbakia 1970eko abenduan agertu zen Jean-Edern Hallierrek zuzentzen zuen L'Idiot Liberté egunkariaren barruan[24].

1971. urtea: auzoetako ekintzak eta Le Torchon brûle

1971ko maiatzean, Le Torchon brûleren sei zenbakietako lehena kioskotan banatu zen, 1970ko irailean sortutako Tout! egunkariarekin batera[25],eta handik itzultzen da testuen zati bat; 1973ra arte argitaratu zen, eta "denentzat" irekita dago. Argitalpen-zuzendaria Marie Dedieu da (1945-2011), baina zenbaki bakoitza talde batek egin du[26]. Irakurtzen da: "Mugimendua beren iraultzaren gainean biltzen diren emakume guztiak dira, hobeto ulertzeko zergatik eta nola eta elkarrekin borrokatu ahal izateko. Emakumeen askapen-mugimendua ez da erakunde bat, ez dago eta ez da zuzendaritza-talderik izan behar" (Le Torchon brûleren 2. zenbakiaren editoriala).

Lehenengo ekintzetako bat Plessis-Robinsoneko 13 eta 17 urte bitarteko nerabe haurdunen etxeko matxinadan laguntzea da[27]. 1971aren amaieran, MLFren laguntzarekin, barnekoek gose-greba hasi zuten ezartzen zitzaien patua ekiditeko: beren eskolelatik baztertuak, familiek baztertuak, tratu txarrak jasoak. MLFk ohartarazita, Simone de Beauvoir bertaratu zen kazetariek lagunduta.

Issy-les-Moulineauxen, Emakumearen Askapenerako Mugimenduak, aldi berean, 1977ko otsailean[28], ama ezkongabeen etxe batean matxinada bat bultzatu zuen: haietatik 19k gose greba hasi zuten[29], haurtzaindegi basati bat sortu zuten, eta Secours Rougeren laguntzarekin antzerki-lan bat idatzi zuten.

Homosexualitatearen auzia

Mugimendua mistoa ez bazen ere, homosexualitatearen gaia ez zen inola ere lehentasun politikoa MLFrentzat. Abortuaren eta kontrazepzio aske eta doakoaren aldeko borrokak bultzatzen zituzten, eta "feminista heterosexual" ziren gehienak, nahiz eta kanpotik "denak lesbianak" eta "gaizki txortatuak" zirela entzun, beldur ziren aldarrikapen homosexualak aurrerago jartzeak mugimendua desakreditatuko ote zuen[30]. MLFko zenbait militante, Françoise d'Eaubonneren laguntzarekin, 1971ko martxoan Front homosexuel d'action révolutionnaireren (F.H.A.R. edo FHAR) (euskaraz Ekintza Iraultzaileko Fronte Homosexuala) sorreran parte hartuko dute, gerora Gouines rouges izango dena, frantziar mugimendu feminista erradikal lesbikoa.

Polemikak eta desadostasunak gorabehera, taldeak, 1976ra arte, ekintza komunen ondorioz aurkitzen dira puntualki: abortatzeko eskubidearen alde, emakumeen aurkako indarkeriaren aurka.

Erreferentziak
  1. (Frantsesez) «Mai 68 : des femmes dans les rues, mais privées de parole publique» Le Monde.fr 2018-05-07 (Noiz kontsultatua: 2022-08-03).
  2. Marie-François Levy. Vingtième Siècle. Revue d'Histoire 2002/3 (nº75), ed. «Le Mouvement français pour le planning familial et les jeunes»
  3. Annie de Pisan et Anne Tristan, Histoires du MLF, Paris, Calmann-Lévy, 1977
  4. Naty Garcia Guadilla, Libération des femmes, le MLF, Paris, PUF, 1981
  5. Monique Rémy, Histoire des mouvements de femmes: de l'utopie à l'intégration, Paris, L'Harmattan, 1990
  6. Claire Duchen, Feminism in France : From May 1968 to Mitterrand, Londres, Routledge, 1986
  7. Christine Bard (dir.), Les féministes de la deuxième vague, Rennes, Presses universitaires de Rennes, 2012, p. 9
  8. Françoise Picq, Libération des femmes, quarante ans de mouvement, Paris, éditions-dialogues.fr, 2011, p. 10; Antoinette Fouque, Génération MLF (1968-2008), Paris, Des femmes - Antoinette Fouque, 2008
  9. Centre lyonnais d'études féministes, Chronique d'une passion : le Mouvement de libération des femmes à Lyon, Paris, L'Harmattan, 1989; Pauline Delage, Violence conjugale / domestic violence : sociologie comparée d'une cause féministe (France : Etats-Unis, 1970-2013), thèse de doctorat en sociologie, Paris, EHESS, 2014; Elodie-Cecile Marrel, Mémoire et histoire des féminismes (Angers, 1965-1985), Paris, Centre fédéral de la FEN, 1999; Bibia Pavard, Si je veux, quand je veux : contraception et avortement dans la société française, 1956 - 1979, Rennes, Presses universitaires de Rennes, 2012; Patricia Godard et Lydie Porée, Les femmes s'en vont en lutte ! Histoire et mémoire du féminisme à Rennes, Rennes, Editions Goater, 2014
  10. Bibia Pavard, Les Éditions des femmes : histoire des premières années (1972-1979), L'Harmattan, Paris, 2005, p. 44.
  11. Chaperon, Sylvie. (1995). «La radicalisation des mouvements féminins Français de 1960 à 1970» Vingtième Siècle. Revue d'histoire 48 (1): 61–74.  doi:10.3406/xxs.1995.4423. (Noiz kontsultatua: 2022-08-03).
  12. Françoise Picq, Libération des femmes, les années-Mouvement, Seuil, 1993.
  13. FMAk, Marie-Thérèse Eyquem, Colette Audry eta Yvette Roudyren gidaritzapeko Emakumeen Mugimendu Demokratikoan (MDF) afiliatua, orientabide sozialista eta Mitterranden aldekoa du.
  14. Anne Zelensky-Tristan, Histoire de Vivre, Mémoires d'une féministe, éd. Calmann-Lévy, 2005.
  15. (Frantsesez) Feldman, Jacqueline. (2009-01-01). «De FMA au MLF» Clio. Femmes, Genre, Histoire (29): 193–203.  doi:10.4000/clio.9326. ISSN 1252-7017. (Noiz kontsultatua: 2022-08-03).
  16. Christine Delphy, « Les origines du Mouvement de libération des femmes en France », Nouvelles Questions Féministes 16-17-18, 1991, p. 139.
  17. Michelle Zancarini-Fournel, « Les féminismes : des mouvements autonomes ? », Le siècle des féminismes, Éliane Gubin(dir.), éd. de l'Atelier, Paris, 2004, p. 227-238.
  18. MLF, Le mythe des origines, «Monique Wittig raconte», ProChoix, no 46, décembre 2008, p. 63-76.
  19. Génération MLF 1968-2008, éditions des femmes, Paris, 2008, 50 or.; Françoise Picq, Libération des femmes, Les années-mouvement, Seuil, Paris, 1993, 6-7 or.; Christine Delphy, Les origines du Mouvement de libération des femmes en France, Nouvelles Questions Féministes 16-17-18, 1991; Bibia Pavard, Les éditions des femmes, Histoire des premières années, L'Harmattan, 2005, 37 or.
  20. «Combat pour la libération de la femme », L'Idiot International no 6, Paris, Londres, mai 1970, 13-16 or.
  21. Claire Duchen, Feminism in France, From May 68 to Mitterrand, éd. Routledge, Londres, 1986, 9 or.
  22. Hervé Hamon, Patrick Rotman, Génération, Les années de poudre, chap. Des femmes enfin, Seuil, Paris, 1988, 236-238 or.
  23. Le Torchon brûle, 6 zenbaki 1971etik 1973ra; berrargitalpena Des femmes, Paris, 1982.
  24. (Frantsesez) Re-Belles-50. «• le torchon brûle n°0 - intégralité.» Re-Belles (Noiz kontsultatua: 2022-08-03).
  25. " Tout! in context 1968-1973", Thèse de Manus McGrogan, (2010) Université de Portsmouth
  26. Claudine Mulard, « Marie Dedieu, pionnière féministe », Le Monde, 26 octobre 2011, p. 26.
  27. (Frantsesez) «“Elles... Les filles du Plessis”, ce soir sur France 3 : 1971, la révolte de filles perdues» Télérama 2016-03-08 (Noiz kontsultatua: 2022-08-11).
  28. (Frantsesez) nidieuxnimaitrenpoitou. (2013-04-04). «Gauche Prolétarienne | Luttes Urbaines» nidieuxnimaitrenpoitou (Noiz kontsultatua: 2022-08-11).
  29. Histoire des féminismes français, Jean Rabaut
  30. Sébastien Chauvin, «Les aventures d'une « alliance objective ». Quelques moments de la relation entre mouvements homosexuels et mouvements féministes au XXe siècle  », L'homme et la société,‎ 2005, p. 111 - 130

Kanpo estekak
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.