Mortsa
Mortsa (Odobenus rosmarus) itsas ugaztun handi pinnipedoa da, eta banaketa etena du Ipar poloan Ozeano Artikoan eta Ipar hemisferioko itsaso subartikoetan. Odobenidae familiako eta Odobenus generoko espezie bakarra da. Espezie hau bi subespezietan banatuta dago: Atlantikokoa (O. r. rosmarus), Ozeano Atlantikoan bizi dena, eta Ozeano Barean bizi dena (O. r. divergens).
Mortsa | |
---|---|
Iraute egoera | |
Kaltebera (IUCN 3.1) | |
Sailkapen zientifikoa | |
Erreinua | Animalia |
Filuma | Chordata |
Klasea | Mammalia |
Ordena | Carnivora |
Familia | Odobenidae |
Generoa | Odobenus |
Espeziea | Odobenus rosmarus |
Banaketa mapa | |
Datu orokorrak | |
Ernaldia | 15 hilabete |
Gizakiak ateratzen dizkion produktuak | walrus ivory (en) eta walrus meat (en) |
Eguneko zikloa | cathemeral (en) |
Genomaren kokapena | dnazoo.org… |
Mortsa helduak letagin eta bibote irtenak ditu, eta masa nabarmena: Ozeano Bareko ar helduek 2.000 kilogramo baino gehiago pisatu dezakete (4.400 libera), eta pinipedoen artean bi itsas elefanteen espezieek baino ez dituzte gainditzen.[1][2] Mortsa batez ere sakonera txikiko uretan bizi da plataforma kontinentalen gainean, eta itsas izotzetan bizi da, molusku bibalbio bentonikoen bila. Mortsak nahiko bizitza luzeko animalia sozialak dira, eta "espezie giltzarritzat" hartzen dira Artikoko itsas eremuetan.
Mortsak garrantzi handia izan du Artikoko herri askoren kulturetan, haragia, koipea, larruak, letaginak eta hezurretarako ehizatu baitituzte. XIX. mendean eta XX. mendearen hasieran, mortsak asko ehizatzen ziren. Mortsaren populazioa azkar jaitsi zen Artikoko eskualde osoan. Harrezkero zertxobait berreskuratu da, nahiz eta Atlantikoko eta Laptev mortsaren populazioak zatikatuta eta maila baxuetan jarraitzen duten gizakien interferentziaren aurreko garaiarekin alderatuta.
Erreferentziak
- «Walrus: Physical Characteristics» seaworld.org.
- «Odobenus rosmarus» Mammalian Species (238): 1–7. doi: ..