Metauten
Metauten[3] Nafarroa Garaiko mendebaldeko udalerri bat da, Lizarrako merindadekoa. 1852an, Allin udalerritik bereizi ziren udalerri hau osatzeko mendebaldeko herri hauek: Arteaga, Gauza, Metauten (herriburua), Ollobarren, Ollogoien eta Zufia. Metautenek 22,4 kilometro koadro dauka; eta 289 biztanle, 2014. urteko erroldaren arabera.
Metauten | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Nafarroa Garaia, Euskal Herria | |||||||||||
Metautengo Udaletxea | |||||||||||
| |||||||||||
Kokapena | |||||||||||
Herrialdea | Euskal Herria | ||||||||||
Lurraldea | Nafarroa Garaia | ||||||||||
Merindadea | Lizarra | ||||||||||
Administrazioa | |||||||||||
Estatua | Espainia | ||||||||||
Erkidegoa | Nafarroa | ||||||||||
Izen ofiziala | Metauten | ||||||||||
Alkatea | Juan Miguel Zudaire Landa (Sartzaleta Herri Taldea) | ||||||||||
Posta kodea | 31241 | ||||||||||
INE kodea | 31168 | ||||||||||
Herritarra | metautendar | ||||||||||
Geografia | |||||||||||
Koordenatuak | 42°40′43″N 2°07′31″W | ||||||||||
Azalera | 22,16 km² | ||||||||||
Garaiera | 522 metro | ||||||||||
Demografia | |||||||||||
Biztanleria | 271 (2023: −13) | ||||||||||
| |||||||||||
Dentsitatea | 11,99 biztanle/km² | ||||||||||
Zahartzea[1] | % 24,29 | ||||||||||
Ugalkortasuna[1] | ‰ 0 | ||||||||||
Ekonomia | |||||||||||
Jarduera[1] | % 85,29 (2011) | ||||||||||
Desberdintasuna[1] | % 0 (2011) | ||||||||||
Langabezia[1] | % 8,43 (2013) | ||||||||||
Euskara | |||||||||||
Euskaldunak[1][2] | % 12,70 (2018: %6,43) |
Geografia
Inguru naturala eta kokapena
Metauten Lizarrako merindadearen ipar-erdialdean kokatzen da. Herrira heltzeko, NA-132 errepidea hartu behar da Lizarra-Acedoko norabidean eta zazpi kilometrora herri errepidea eskuinera hartu eta lau kilometro egin ondoren Metautenera ailegatzen da.
Herriak Allinekin egiten du muga iparraldean eta ekialdean, eta Iguzkitzarekin hegoaldean. Metauten Lokiz mendizerraren magalean dago, haran irregular batean.
Klima eta landaredia
Klima aldakorra da udalerriaren kokapenaren arabera, udalerriaren erdialdean eta iparraldean azpimediterraneoa da, hegoaldean, berriz, mediterraneoa. Urteko batez besteko tenperatura 10 gradukoa da iparraldean, eta 12 gradukoa hegoaldean. Prezipitazioak ere aldakorrak dira, hegoaldean 500mm baino ez dira jausten urtebetean, iparraldean, berriz, 1.000mm edo gehiago. Urteroko egun euritsuak 80 eta 120 inguru dira, kokagunearen arabera.
Jatorrizko zuhaitz ugari gordetzen da oraindik ere, XX. mendearen amaieran arteek 273 hektarea hartze zituzten (1906. urtean 336 hektarea zeuden), eta ameztiek eta hariztiek 127 hektarea (XX. mendearen hasierako azaleraren antzekoa).
Historia
Erdi Aroan zehar Allin ibarreko herria izan zen eta XIV. mendean gizartearen konposaketa anitza zen, petxa ordaintzen zuten nekazariak eta nobleak zeuden. Lizarrako San Frantzisko eta San Agustin komentuek hainbat jabetza izan zituzten herrian. Erdi Aroan zehar udalerriaren ipar-ekialden dagoen Argisanon jendea bizi izan zela uste da.
Demografia
Metautengo biztanleria |
---|
Datu-iturria: www.ine.es |
2008ko erroldaren arabera, Espainiaz kanpoko hiru etorkin bizi ziren herrian, biztanleriaren %1,07 (Nafarroako batezbestekoaren azpitik).
Politika
Udal hauteskundeak
Azken urteetan Metautengo alkatea Sartzaleta Herri Taldea (AISHT) herri ekimeneko Juan Miguel Zudaire Landa da. 2007an Udaletxeko zazpi zinegotzietatik lau lortu zituen, gehiengo osoa; aurrean beste zerrenda bat izan zuen, Agrupación Progresista de Metauten (APM, 3 hautetsi). Baliogabeko botoak bi izan ziren (emandako guztien %2,46) eta boto zuriak hamaika (botoen %5,56). Abstentzioa %21,32koa izan zen.
Alderdia | Botoak | Zinegotziak |
Sartzaleta Herri Taldea (SHT) | 98 | 4 |
Agrupación Progresista de Metauten (APM) | 89 | 3 |
2011ko udal hauteskundeetan, ordea, Sartzaleta izan zen aurkeztutako zerrenda bakarra; 127 boto eta zazpi zinegotziak lortu zituen.
Udaletxea
- HELBIDEA: Ganuzako errepidea, z/g
Alkateen zerrenda
2007-2011 | Juan Miguel Zudaire Landa | Sartzaleta Herri Taldea |
2011-2015 | Juan Miguel Zudaire Landa | Sartzaleta Herri Taldea |
Garraioa
Araba Bus sareko lineak zerbitzua ematen dio udalerri honi:
|
Euskara
Nafarroako gobernuak onartutako Euskararen Foru Legearen arabera Mendigorria eremu ez-euskalduneko udalerria zen, eta hori dela eta, hizkuntza ofizial bakarra gaztelania zen.
2017ko ekainaren 22an Nafarroako Parlamentuak eremu mistora pasatzea erabaki zuen, beste 43 udalekin batean.
Museoak
- Boilurraren Museoa
Ondasun nabarmenak
- San Roman eliza, XVI. mendean eginiko eliza gotiko-errenazentista da. Bi zatitan banaturiko nabe bakarra dauka.
- Santa Barbara baseliza.
Erreferentziak
- Euskal Herriari Begira. Udalbiltza.
- Nafarroako Gobernua. (2018). Nafarroako Datu Soziolinguistikoak. Euskarabidea, 50-55 or..
- Euskaltzaindia. 155. araua: Nafarroako udal izendegia. .
Ikus, gainera
- Nafarroako udalerrien zerrenda
Bibliografia
- Jose Maria Jimeno Jurio (zuzendaria), Nafarroako toponimia eta mapagintza. XXIII, Iruñea, 1995. ISBN 84-235-1341-6
Kanpo estekak
- (Gaztelaniaz) Metauteni buruzko informazioa Nafarroako gobernuaren webgunean.
- Herrigunea NA-7310 errepidetik ikusia Google Street View-n.
Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena: Euskal Wikiatlasa |