Menelik II.a

Shevako negusaren oinordekoa zen. 12 urte zituela, gatibu hartu eta Magdalako gotorlekura eraman zuten. Hori dela-eta, Teodoro II.a enperadorearen gortean hazi zen. 1865ean, 21 urterekin, ihes egitea lortu zuen; ondoko urtean negus koroatu zuten. Europarren laguntzarekin, bere mendeko lurraldea handituz joan zen handik aurrera.

Tigray eta Amhara eskualdeak bereganatu ondoren, Etiopiako enperadore izendatu zuten 1889an. Berehala neurri berritzaileak hartu zituen: esklabotza galarazi, derrigorrezko hezkuntza ezarri, burdinbidea eraikitzen hasi... Eta ez zuen ahaztu konkistetan Italiako Erresumaren laguntza izan zuela. Italiarrei Itsaso Gorriko kostaldea eman zien eta, hala, Eritrea izan zen Afrikako lehen kolonia italiarra. Gainera, 1889ko maiatzaren 2an enperadoreak eta Pietro Antonelli kondeak, Hunberto I.a erregea ordezkatuz, adiskidetasun eta merkataritza libreko ituna sinatu zuten Wuchale hirian[1].

Itunaren lehen artikuluaren arabera, “Italiako erregearen eta Etiopiako erregearen artean bakea eta adiskidetasuna egongo da, baita bien oinordeko, ondorengo eta mendeko guztien artean ere”. 17. artikuluak, aldiz, honela zioen amhareraz idatzitako testuan: “Etiopiako erregeak Italiako erregearen gobernua erabil dezake beste botere eta gobernuekiko harremanetan”. Baina, italierazko itzulpenean, “dezake” hura “behar du” bihurtu zuten eta horrek praktikan Etiopia italiarren protektoratu izatea zekarren[1].

Menelikek “hutsegitea” salatu zuen, baina Hunberto I.ak, entzungor egiteaz gain, tropak mobilizatu zituen Etiopiako mugan. Eta bake itun hark, azkenean, gerra ekarri zuen. Gatazka 1894an piztu zen eta 1896an amaitu, etiopiarrek Aduako Gudua irabazi zutenean[1].